دروانا:

 علت و درمان اسهال در کودکان

چرا شیوع اسهال در کودکان بیش از بزرگسالان است؟ چگونه می توان اسهال در کودکان را درمان کرد؟ مقاله زیر به بررسی پاسخ این سوالات می پردازد.

اسهال در کودکان: علل و درمان های رایج

اسهال راهی است که بدن برای دفع میکروب ها انتخاب می کند و در بیشتر موارد این حالت چند روز تا چند هفته به طول می انجامد. اسهال اغلب با تب، تهوع؛ استفراغ، کرامپ های شکمی و دهیدراتاسیون همراه است. برخی از شایع ترین عللی که موجب اسهال در کودکان می شوند عبارتند از:

• عفونت. عفونت ناشی از ویروسها مانند روتاویروس، باکتری ها مانند سالمونلا و در موارد نادر انگل ها مانند ژیاردیا از عوامل اسهال در کودکان است. ویروس ها شایع ترین عامل اسهال در کودکان هستند و موجب بروز اسهال ویروسی می شوند. علائم گاستروانتریت ویروسی علاوه بر مدفوع آبکی و شل شامل استفراغ، درد معده، سردرد و تب است.

زمانی که درمان گاسترونتریت ویروسی انجام می گیرد (بین 5-14 روز) پیشگیری از دفع مایعات بسیار اهمیت دارد. در این دوره سعی کنید شیردهی به شیرخوار را افزایش دهید و یا از محلول او آر اس برای کودکان و شیرخواران استفاده کنید. سدیم، پتاسیم و سایر مواد مغذی به مقدار کافی در آب تنها وجود ندارد و نمی تواند آبرسانی کامل شیرخوار را تامین کند. در مورد مقدار مایعاتی که کودک به آن نیاز دارد، اطمینان از رفع این نیاز، زمان دادن مایعات به کودک و بررسی علائم دهیدراتاسیون در کودک با متخصص اطفال مشورت کنید.

کودکان بزرگتری که به اسهال دچار می شوند می توانند هر نوع مایعاتی مانند محلول او ار اس برای تامین آب مورد نیاز خود استفاده کنند. پاپسیکل ها نیز راهی مناسب برای دریافت مایعات در کودکان هستند که استفراغ می کنند و باید به آرامی مایعات را دریافت نمایند.

اگر اخیرا سفری به خارج از کشور داشته اید، پزشک را مطلع سازید؛ ممکن است برای بررسی دقیق تر به نمونه برداری از مدفوع کودک نیاز باشد.

• داروها. داروهایی مانند مسهل ها یا آنتی بیوتیک ها نیز می توانند موجب اسهال در کودکان و بزرگسالان شوند. در صورت بروز اسهال خفیف ناشی از دارو، مایعات کافی به کودک بدهید. اگر یک دوره درمانی آنتی بیوتیکی موجب اسهال در کودک شود، دارو را ادامه دهید و با پزشک تماس بگیرید. پزشک ممکن دوز دارو را کاهش دهد، تغییراتی در رژیم غذایی اعمال کند، یک پروبیوتیک اضافه کند و یا نوع آنتی بیوتیک مصرفی را تغییر دهد.

مطالعات نشان می دهند که ماست های حاوی پروبیوتیک می تواند در درمان اسهال آنتی بیوتیکی موثر باشند. مصرف پروبیوتیک ها به بازیابی باکتری های فلور روده که در اثر مصرف آنتی بیوتیک ها از بین رفته اند، کمک می کند.

• مسمومیت غذایی. مسمومیت غذایی از جمله علل اسهال در کودکان است. علائم اسهال ناشی از مسمومیت غذایی مانند استفراغ به سرعت ظاهر می شوند و ظرف 24 ساعت برطرف می شوند.

درمان اسهال ناشی از مسمومیت غذایی همانند درمان اسهال عفونی است: مایعات کافی به کودک بدهید و در صورت داشتن هر گونه سوالی با متخصص اطفال تماس بگیرید.

• سایر علل: از عوامل دیگری که موجب اسهال در کودکان می شوند می توان به سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون، آلرژی های غذایی و بیماری سلیاک در کودکان اشاره کرد. اگر شما در مورد علت اسهال در کودک خود مطمئن نیستید، به پزشک مراجعه کنید.

اسهال در کودکان: تشخیص دهیدراتاسیون

دهیدراتاسیون یکی از نگران کننده ترین عواقب اسهال در کودکان محسوب می شود. اسهال خفیف اغلب با دفع مایعات زیادی همراه نیست اما اسهال در کودکان که متوسط یا شدید باشد، موجب دفع مقدار زیادی از مایعات بدن می شود.

دهیدراتاسیون شدید ناشی از اسهال در کودکان خطرناک است و موجب تشنج، آسیب مغزی و حتی مرگ گردد. علائم دهیدراتاسیون را بشناسید. در صورتی که کودک شما دچار علائم زیر شد با پزشک تماس بگیرید:

• سرگیجه و سبک سری و خواب آلودگی
• خشکی و چسبنده بودن دهان
• گود رفتگی چشم ها
• ادرار زرد تیره و حجم کم ادرار
• اشک کم یا نبود اشک حین گریه کردن
• پوست سرد و خشک
• کمبود انرژی (بی حالی)

اسهال در کودکان معمولا در طول چند روز برطرف می شود اما ممکن است عواقبی را به دنبال داشته باشد. در صورتی که کودک شما هر یک از علائم فوق را داشت، فورا به متخصص اطفال مراجعه کنید.

با اورژانس تماس بگیرید اگر کودک شما:

• نمی تواند روی پاهای خود بایستد.
• دچار سرگیجه یا خواب آلودگی می شود.

فورا به پزشک مراجعه کنید اگر کودک شما:

• مدفوع خونی دارد.
• بسیار بد حال به نظر می رسد.
• بیش از سه روز به اسهال مبتلا است.
• سن او کمتر از شش ماه است.
• استفراغ او سبز یا زرد رنگ و خونی است.
• قادر به مصرف مایعات نیست و بیش از دو بار در روز استفراغ می کند.
• تب بالای 40.1 درجه سانتی گراد دارد و یا زیر شش ماه است و تب بالای 38 درجه دارد.
• سن زیر یک ماه دارد و سه بار یا بیشتر دچار اسهال شده است.
• دچار دهیدراتاسیون شده است.(علائم کم آبی شدید)
• در طول هشت ساعت بیش از چهار بار دچار اسهال شده است و مایعات کافی مصرف نکرده است.
• سیستم ایمنی ضعیفی دارد.
• دچار راش پوستی شده است.
• بیش از دو ساعت درد معده دارد.
• اگر شیرخوار زیر 2 سال است در طول 6 ساعت و اگر کودک است در طول 12 ساعت اخیر ادرار نکرده است.