بیماری بوتولیسم در شیرخواران
بیماری بوتولیسم یک بیماری نادر اما خطرناک است که از توکسین تولید شده از باکتری کلاستریدیوم بوتولینوم ایجاد می شود.
انواع بیماری بوتولیسم شامل موارد زیر است:
- بوتولیسم غذایی: در این نوع از بوتولیسم باکتری های خطرناک در محیط های کم اکسیژن مانند غذاهای کنسرو شده خانگی زنده می مانند و تولید سم می کنند.
- بوتولیسم زخم: در صورتی که باکتری عامل بوتولیسم به داخل یک زخم یا بریدگی راه پیدا کند، با تولید توکسین می تواند موجب بروز عفونت خطرناک شود.
- بوتولیسم در شیرخواران: بوتولیسم در شیرخواران شایع ترین نوع بوتولیسم است که با ورود باکتری به سیستم گوارشی شیرخوار و رشد و تکثیر در آن جا، ایجاد می شود. بوتولیسم در شیرخواران عموما در سنین بین 2 تا 8 ماهگی رخ می دهد.
علائم بوتولیسم در شیرخواران
اگر بوتولیسم در شیرخواران ناشی از مصرف خوراکی مانند عسل باشد، مشکلات در طول 18 تا 36 ساعت بعد از این که توکسین وارد بدن شیرخوار شده است، ایجاد می شوند. نشانه ها و علایم بوتولیسم در شیرخواران شامل:
- یبوست که اولین نشانه در بوتولیسم در شیرخواران است.
- حرکات غیر طبیعی به علت ضعف ماهیچه ای و مشکل در کنترل سر
- گریه ضعیف
- کج خلقی
- افتادگی پلک ها
- خستگی
- ریزش آب دهان بدون کنترل
- به سختی مکیدن یا خوردن
- فلج
معمولا نشانه ها و علایم خاصی در بوتولیسم در شیرخواران و به طور کلی در بیماری بوتولیسم ظاهر نمی شود. برای مثال، بیماری بوتولیسم عموما موجب افزایش فشار خون یا ضربان قلب نمی شود و عاملی برای بروز تب یا سرگیجه نیست. در برخی موارد بوتولیسم زخم ممکن است موجب تب گردد.
عامل بوتولیسم شیرخواران
کودکان بعد از بلعیدن هاگ های باکتری عامل بوتولیسم به بیماری مبتلا می شوند. حال این هاگ ها در مجاری گوارشی شیرخوار رشد کرده تکثیر می شوند و با تولید توکسین موجب بیماری بوتولیسم در شیرخواران می گردند. منبع عامل بوتولیسم شیرخواران ممکن است عسل باشد اما بوتولیسم در شیرخواران در اثر قرارگیری در معرض خاک آلوده به باکتری های عامل نیز ایجاد می شود.
محافظت از شیرخوار در برابر بیماری بوتولیسم
بوتولیسم در شیرخواران یک مشکل گوارشی نادر اما خطرناک است که در اثر هاگ های باکتری کلاستریدیوم بوتولینوم ایجاد می شود. این هاگ های باکتریایی در روده های کودک رشد کرده و تکثیر می شوند و تولید توکسین خطرناک می کنند.
برای محافظت از شیرخوار در برابر بیماری بوتولیسم نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- خودداری از قرارگیری در معرض خاک یا گرد و غبار آلوده: خاک می تواند دارای هاگ های کلاستریدیوم بوتولینوم باشد که در هوا پراکنده شده و با استنشاق وارد ریه ها می شوند. قرارگیری در معرض خاک آلوده به باکتری عامل بوتولیسم عموما در نزدیکی ساختمان ها و زمین های کشاورزی و یا نواحی دیگری که خاک در هوا پراکنده می شود، اتفاق می افتد.
- عدم مصرف عسل: عسل وحشی یک منبع بالقوه از هاگ های باکتری های عامل بوتولیسم در شیرخواران است. از دادن عسل به کودکان زیر یک سال جدا خودداری فرمایید.
- احتیاط در مصرف غذاهای کنسرو شده: برای کاهش خطر آلودگی به هاگ های کلاستریدیوم بوتولینوم، غذاهای کنسرو شده خانگی را در معرض حرارت بالا قرار دهید. غذاهای کنسرو شده را قبل از مصرف به مدت 10 دقیقه بجوشانید.
یبوست اغلب اولین نشانه در بوتولیسم در شیرخواران است که اغلب با حرکات غیر طبیعی، ضعف و مشکل در مکیدن و خوردن همراه است. اگر شما به این که کودکتان به بوتولیسم مبتلا شده است مشکوک هستید، فورا به متخصص اطفال مراجعه کنید. درمان بوتولیسم در شیرخواران به کمک ایمنوگلوبولین بوتولیسم (دارویی که از طریق تزریق وریدی وارد بدن شیرخوار می شود و با توکسین بوتولیسم مقابله می کند) انجام می شود که در پیشگیری از عواقب مهلک بوتولیسم در شیرخواران کمک کننده است.
دکتر امیر حسین نوحی متخصص کودکان و نوزادان به سوال زیر پاسخ می دهند:
بوتولیسم در شیرخواران چه عواقبی را به دنبال دارد؟
بوتولیسم در شیرخواران منجر به فلج عضلات تنفسی و بستری در بخش مراقبت های ویژه و تحت تهویه مکانیکی می گردد.
