آپاندیسیت چیست؟ آپاندیسیت نوعی التهاب در آپاندیس می باشد. آپاندیس زائده ای به شکل انگشت می باشد که از کولون منشعب می شود و در سمت راست بخش پایینی شکم قرار دارد. به نظر نمی رسد آپاندیس عملکرد مشخصی داشته باشد. آپاندیسیت سبب درد در ناحیه پایینی شکم می شود. اما دراغلب افراد درد در ناحیه اطراف ناف آغاز شده و سپس پیشروی می کند. مادامیکه التهاب تشدید می شود درد آپاندیسیت نیز افزایش یافته و در نهایت شدید می گردد. اگر چه اغلب افراد در خطر آپاندیسیت قرار دارند اما آپاندیسیت اغلب در بازه سنی 10 تا 30 سال روی می دهد. درمان آپاندیسیت با برداشت زائده آپاندیس انجام می شود.
مرگ و میر ناشی از آپاندیسیت نادر می باشد. تشخیص زودرس آپاندیسیت سبب بهبود سریع و کاهش آمار مرگ و میر می گردد. شایع ترین عوارض بعد از عمل آپاندیسیت عبارت است از عفونت و آبسه داخل شکمی.
تشخیص آپاندیسیت
برای تشخیص آپاندیسیت پزشک احتمالا سابقه ای از علائم بیمار را در نظر گرفته سپس شکم او را معاینه خواهد کرد. آزمایش های به کار رفته در تشخیص آپاندیست عبارت است از:
- معاینه فیزیکی برای ارزیابی درد: پزشک با اعمال فشار ملایم بر نواحی دردناک میزان و محل درد را ارزیابی می کند. اعمال فشار ناگهانی سبب تشدید درد آپاندیسیت می شود. پزشک همچنین میزان سفتی ماهیچه های شکمی را در پاسخ به فشار ارزیابی خواهد کرد تا گام های اولیه در تشخیص آپاندیسیت طی شود. پزشک با استفاده از لوبریکانت و دستکش بخش پایینی رکتوم را معاینه می کند. در مورد خانم هایی که در سنین بارداری قرار دارند معاینه لگن انجام خواهد شد تا احتمال مشکلات زنان در شخیص آپاندیسیت کنار گذاشته شود.
- آزمایش خون: با استفاده از آزمایش خون پزشک مقدار سلول های سفید خونی را می شمارد. تعداد سلول های سید خونی شاخصی از وجود عفونت می باشد. باتوجه به اینکه آپاندیسیت در اثر عفونت ایجاد می شود، آزمایش خون می تواند گام مهمی در تشخیص آپاندیسیت محسوب شود.
- آزمایش ادرار: پزشک با آنالیز ادرار احتمال عفونت ادراری یا سنگ کلیه را بررسی خواهد کرد.
- تست های تصویربرداری: با استفاده از اشعه ایکس، سونوگرافی و سی تی اسکن علت شکم درد و احتمال آپاندیسیت ارزیابی خواهد شد.
تشخیص های افتراقی آپاندیسیت عبارت است از:
- التهاب دیورتیکول مکمل، بیماری کرون، انسداد روده باریک، گاستروآنتریت
- سرطان کولون، التهاب دیورتیکول های سکوم، کولیت زخمی شونده، التهاب باکتریایی ایلئوم، کولیت آمیبی یا سلی، یبوست کامل
- سیستیت، پیلونفریت، سنگ کلیه
- میتل اشمرز، سالپنژیت، پیچ خوردگی تخمدان، پارگی کیست تخمدان، حاملگی خارج رحمی
- آدنیت مزانتر، ذات الریه، درد ارجاعی مفصل ران
درمان آپاندیسیت
درمان آپاندیست معمولا شامل انجام جراحی به منظور برداشت آپاندیس ملتهب می باشد. قبل از جراحی برای پیشگیری از عفونت دوزی از آنتی بیوتیک استفاده خواهد شد. انجام جراحی به منظور برداشت آپاندیس اپندکتومی نام دارد. در طول انجام با استفاده از برشی در حدود 5 تا 10 سانتی متر زائده آپاندیس از بدن خارج می شود. همچنین جراحی آپاندیسیت می تواند به صورت کم تهاجمی تر و تنها با ایجاد برخی برش های اندک در ناحیه شکم انجام شود. در طول انجام اپندکتومی لاپاراسکوپیک جراح با استفاده از دوربین اقدام به برداشت زائده آپاندیس خواهد کرد.
به طور کلی در انجام جراحی آپاندیسیت جراحی لاپاراسکوپیک دوره ریکاوری کوتاه تری دارد و با درد و اسکار کمتری همراه خواهد بود. جراحی لاپاراسکوپیک برای افراد چاق و افرادی که مسن می باشند گزینه بهتری است. بعد از انجام جراحی اپندکتومی باید به مدت یک تا دو روز در بیمارستان بستری بمانید.
اگر آپاندیس ترکیده و آبسه ای در اطراف آن ایجاد شود، با قرار دادن لوله ای در پوست می توان درون آبسه را تخلیه کرد. اپندکتومی ممکن است چند روز بعد از کنترل عفونت انجام شود.