انسداد روده به مسدود شدن روده بزرگ یا کوچک اشاره دارد که به دلیلی غیر از تجمع مدفوع روی می دهد. سرطان معده و سرطان تخمدان از عمده ترین سرطان هایی می باشد که ممکن است منجر به انسداد روده گردد و همچنین چسبندگی های روده ای به دنبال جراحی ممکن است منجر به انسداد روده گردد. ارزیابی هایی که عمدتا برای تشخیص انسداد روده انجام می شود شامل معاینه فیزیکی و انجام برخی تست های تصویربرداری است. گزینه های درمان انسداد روده نیز بر حسب مزمن یا حاد بودن آن متفاوت می باشد.
اغلب موارد انسداد روده در روده کوچک روی می دهد. انسداد روده مانع از حرکت مدفوع در طول روده کوچک و بزرگ می شود. تغییرات فیزیکی یا برخی شرایط مانع از حرکت نرمال روده ها و در نتیجه بروز انسداد روده می گردد. تغییرات فیزیکی که در بروز انسداد روده دخالت دارند عبارتند از:
- ممکن است روده پیچ خورده و یا به نحوی تغییر شکل یابد که مدفوع را به دام بیندازد
- التهاب، بافت اسکار ناشی از جراحی و فتق ممکن است سبب باریک شدن بیش از حد روده ها شود
- برخی تومورها که داخل یا خارج روده ایجاد می شوند ممکن است به طور نسبی یا کامل سبب انسداد روده شوند
اگر علت بروز انسداد روده تغییرات فیزیکی باشد در آن صورت جریان خون به نواحی مسدود شده کاهش می یابد و در صورت عدم اصلاح گردش خون احتمال از بین رفتن بافت روده در نواحی مسدود شده وجود دارد.
همانطور که عنوان شد ممکن است برخی شرایط نیز در ایجاد انسداد روده نقش داشته باشند. برخی شرایطی که منجر به انسداد روده می شود عبارت است از:
- از دست رفتن توانایی حرکت کردن یا فلج شدگی
- افزایش پتاسیم موجود در خون
سرطان ها از دیگر عواملی هستند که منجر به بروز انسداد روده می شوند. سرطان کولون، معده و تخمدان از جمله سرطان هایی هستند که سبب بروز انسداد روده می شوند. رادیوتراپی یا انجام جراحی در ناحیه شکمی نیز احتمال بروز انسداد روده را به دنبال دارد. لازم به ذکر است در مراحل پیشرفته سرطان احتمال بروز انسداد روده مطرح می گردد.
انسداد روده: تشخیص
تست های زیر ما را در تشخیص انسداد روده یاری خواهد د اد:
- معاینه فیزیکی: در معاینه فیزیکی علائمی مانند وجود توده و یا هر مورد غیر نرمال دیگری بررسی می شود. درد شکمی، استفراغ یا هر گونه حرکات گاز یا مدفوع در روده بررسی می گردد.
- شمارش سلول های خونی یا سی بی سی: در این تست نمونه خون به لحاظ وجود تعداد سلول های قرمز، سفید، پلاکت ها همچنین هموگلوبین شمارش می شود.
- پنل الکترولیت: در این نوع آزمایش خون مقدار الکترولیت هایی مانند سدیم، پتاسیم و کلر اندازه گیری می شود.
- آزمایش ادرار: در این آزمایش رنگ ادرار و محتوای آن به لحاظ وجود ترکیباتی مانند پروتئین، قند، سلول قرمز و سفید خونی بررسی می شود.
- عکسبرداری با استفاده از اشعه ایکس: در این روش با استفاده از اشعه ایکس داخل شکم تصویربرداری می شود.
- انما باریم: در این روش مایع حاوی باریم که ترکیبی فلزی و به رنگ سفید یا نقره ای است داخل رکتوم قرار داده می شود. باریم بخش هایی از مسیر گوارشی را می پوشاند و سپس عکسبرداری با استفاده از اشعه ایکس از آن نواحی انجام می گیرد. در این تست بخش هایی که دچار انسداد روده شده است مشخص می گردد.