گاز روده ای
گاز روده ای یا وجود هوا در مجاری گوارشی معمولا احساس نمی شود تا زمانی که ما آن را با آروغ زدن یا از راه رکتوم (نفخ) خارج کنیم. تمام ارگان های موجود در مجاری گوارشی از دهان تا رکتوم، دارای گاز روده ای به عنوان پیامد طبیعی بلع و هضم، هستند.
در واقع، برخی خوراکی های خاص مانند حبوبات تا زمانی که به روده بزرگ (کولون) –محلی که باکتری ها بر روی غذاها اعمال اثر می کنند_ برسند به طور کامل هضم نمی شوند.
برخی اوقات گاز روده ای زیاد نشانه ای از اختلالات گوارشی است اما همه افراد مقداری از گازهای روده ای را در طول روز خارج می کنند و گاها آروغ زدن و باد گلو طبیعی است.
علت ایجاد گاز روده ای
گاز روده ای زیاد در دستگاه گوارشی فوقانی در نتیجه بلع بیش از حد نرمال هوا، پر خوری، سیگار کشیدن و جویدن آدامس ایجاد می شود. گاز روده ای زیاد در دستگاه گوارش تحتانی در اثر خوردن بیش از حد برخی غذاهای خاص، عدم توانایی دستگاه گوارش در هضم کامل برخی خوراکی ها و یا اختلال در ترکیب باکتری هایی که به طبیعی در کولون یافت می شوند.
خوراکی هایی که موجب گاز روده ای زیاد می شوند
غذاهایی که تولید گاز روده ای را در یک فرد سبب می شوند ممکن است این حالت را در فرد دیگر ایجاد نکنند. مواد و غذاهایی که عموما تولید کننده گاز روده ای هستند شامل:
- حبوبات و نخود فرنگی
- سبزیجات مانند کلم، بروکلی، گل کلم، و به طور کلی سبزیجات خانواده کلم
- سبوس
- فرآورده های لبنی حاوی لاکتوز
- فروکتوز که در برخی میوه ها یافت می شود و به عنوان شیرین کننده در نوشیدنی ها و سایر محصولات به کار می رود.
- سوربیتول؛ یک جایگزین برای شکر است که در آبنبات های بدون شکر، آدامس ها و شیرین کننده های مصنوعی یافت می شود.
- نوشیدنی های گاز دار مانند سودا و آب جو
اختلالات گوارشی که موجب تولید گاز روده ای زیاد می شوند
گاز روده ای زیاد -آروغ زدن یا نفخ بیش از بیست بار در روز- گاهی اوقات می تواند نشانه ای از یک اختلال گوارشی مانند موارد زیر باشد:
- بیماری خود ایمنی پانکراتیت
- بیماری سلیاک
- بیماری کرون (نوعی از بیماری التهابی روده)
- دیابت
- اختلالات خوردن
- سندرم دامپینگ
- بیماری رفلاکس معده به مری
- فلج معده (شرایطی که در آن ماهیچه های دیواره معده به خوبی عمل نمی کنند و با هضم مناسب غذا مقابله می کنند)
- بیماری التهابی روده
- انسداد روده
- سندرم روده تحریک پذیر
- عدم تحمل لاکتوز
- زخم های گوارشی
- کولیت اولسراتیو (نوعی از بیماری التهابی روده)
چه زمان باید به متخصص داخلی مراجعه کرد؟
گاز روده ای به خودی خود ندرتا ممکن است نشان دهنده یک شرایط جدی باشد. گاز روده ای ممکن است موجب احساس ناراحتی و خجالت در فرد شود اما این حالت تنها نشانه ای از عملکرد طبیعی دستگاه گوارش است. اگر شما از گاز روده ای رنج می برید، سعی کنید رژیم غذایی خود را تغییر دهید.
در هر حال، در صورتی که گاز روده ای طولانی و شدید باشد و یا با سایر مشکلات گوارشی مانند استفراغ، اسهال، یبوست، کاهش وزن ناخواسته، خون در مدفوع و یا سوزش سر دل همراه باشد، می توان با متخصص داخلی در این باره مشورت کرد.
