تشخیص سندرم زولینگر الیسون
تشخیص سندرم زولینگر الیسون مبنی بر موارد زیر می باشد:
- سابقه پزشکی: پزشک ابتدا علائم و نشانه های بیمار همچنین سوابق پزشکی او را مورد بررسی قرار می دهد.
- آزمایش خون گاسترین: آزمایش خون گاسترین به تشخیص سندرم زولینگر الیسون کمک می کند. نمونه خون مورد آنالیز قرار می گیرد تا افزایش میزان گاسترین مشخص گردد. اگر چه افزایش مقدار گاسترین می تواند نشان دهنده وجود تومور در پانکراس باشد اما افزایش مقدار گاسترین می تواند به دلایل دیگری نیز روی دهد. برای مثال گاسترین می تواند در صورت عدم ساخت اسید معده افزایش یابد. همچنین مصرف داروهای کاهنده اسید مانند مهارکننده های پمپ پروتون نیز می تواند منجر به افزایش مقدار گاسترین شود. قبل از نمونه برداری خون شما باید ناشتا باشید همچنین مصرف داروهای کاهنده اسید نیز باید متوقف گردد تا اندازه گیری گاسترین به طور دقیقی انجام شود. از آنجاییکه مقدار گاسترین نوساناتی دارد در برخی موارد لازم است این تست دوباره تکرار گردد.
- تست تحریکی سکرتین: تست تحریکی سکرتین به تشخیص سندرم زولینگر الیسون کمک می کند.برای انجام تست تحریکی سکرتین پزشک مقدار گاسترین را اندازه گیری می کند، هورمون سکرتین را تزریق کرده و دوباره مقدار گاسترین را اندازه گیری می کند. مقدار گاسترین در افراد مبتلا به سندرم زولینگر الیسون پس از دریافت سکرتین افزایش بیشتری می یابد.
- آندوسکوپی از بخش بالایی مسیر گوارشی: آندوسکوپی یکی از روش های تشخیص سندرم زولینگر الیسون می باشد. در این روش با استفاده از ابزاری منعطف، باریک و مجهز به نور و دوربین ویدئویی که از گلو به سمت پایین رانده می شود، معده و بخش ابتدایی دوازدهه مورد معاینه قرار می گیرد تا زخم های احتمالی مورد بررسی قرار گیرد. برای تشخیص حضور تومورهای تولید کننده گاسترین ممکن است نمونه برداری نیز انجام شود. قبل از انجام اندوسکوپی به مدت چند ساعت باید از خوردن اجتناب کنید.
- سونوگرافی آندوسکوپیک: سونوگرافی آندوسکوپیک در برخی موراد به تشخیص سندرم زولینگر الیسون کمک می کند. در این روش پزشک معده، بخش ابتدایی روده کوچک (دئودنوم) و پانکراس را با آندوسکوپ مجهز به پروب سونوگرافی مورد معاینه قرار می دهد. پروب امکان بررسی دقیق تر را فراهم می کند.
- تست های تصویربرداری: پزشک با استفاده از تکنیک های تصویربرداری مانند اسکن هسته ای به بررسی موقعیت تومورها خواهد پرداخت. در این روش از ردیاب های رادیواکتیو استفاده می شود. سایر تست های تصویربرداری عبارتند از سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی.
تشخیص های افتراقی در مورد سندرم زولینگر الیسون عبارت است از:
- زخم های گوارشی
- علائم افزایش گاسترین:
- گاستریت مزمن
- کم خونی وخیم
- پس از واگوتومی
- نارسایی کلیه
- سندرم روده کوتاه
- انسداد خروجی معده
- سرطان معده
- عفونت اچ پیلوری
- MEN1
در مورد پیش آگهی بیماری سندرم زولینگر الیسون باید عنوان داشت میزان بقا 5 ساله در افراد مبتلا به سندرم زولینگر الیسون 70% می باشد. 35% تومورهای سندرم زولینگر الیسون قابل برداشت هستند. در بیمارانی که هنگام تشخیص اولیه متاستاز دارند میزان بقا 5 ساله 35% می باشد. سندرم زولینگر الیسون ممکن است به دلیل افزایش مقدار گاسترین سبب کارسینوئید معده ای شود.