نام ژنریک:

• سفوروکسیم

نام لاتین:

• Cefuroxime

نام تجاری:

• ®Farinate
• ®Ceftin
• ®Kefurox

گروه دارویی- درمانی:

• نسل دوم سفالوسپورین ها
• آنتی بیوتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

• پودر جهت تهیه سوسپانسیون خوراکی: 125 میلی گرم و 250 میلی گرم/ 5 میلی لیتر
• قرص روکشدار: 125 میلی گرم، 250 میلی گرم و 500 میلی گرم
• آمپول: ویال 750 میلی گرم و 1.5 گرم و 7.5 گرم

توجه: ویال به ظروف شیشه ای کوچک گفته میشود که برای نگهداری داروها بصورت مایع و یا پودر استفاده میشود.

موارد مصرف:

• سفوروکسیم یا فارینات(نام تجاری) در عفونت های حاد و خطرناک ریوی و دستگاه تنفسی مانند اوتیت و سینوزیت، عفونت های دستگاه ادراری–تناسلی، پوست، بافت نرم، استخوان و مفاصل، سپتی سمی و اندوکاردیت ناشی از ارگانیسم های حساس کاربرد دارد.

روش و مقدار مصرف:

• سفوروکسیم در بالغین و کودکان بالای 12 سال: 125 تا 500 میلی گرم از راه خوراکی، دو بار در روز و به مدت 10 روز مصرف می شود.
• سفوروکسیم در کودکان کمتر از 12 سال: 125 تا 250 میلی گرم از راه خوراکی، دو بار در روز (هر 12 ساعت) به مدت 10 روز مصرف می شود و حداکثر دوزاژ روزانه 500 میلی گرم است.
• سفوروکسیم در بالغین با عفونت های وخیم: دوز معمول بین 750 میلی گرم تا 1.5 گرم از راه تزریق عضلانی یا وریدی است. که هر 8 ساعت و اغلب بین 5 تا 10 روز تجویز می شود.
• سفوروکسیم در کودکان و شیرخواران بالای 3 ماه با عفونت های وخیم: روزانه 50 تا 100 میلی گرم بر کیلوگرم از راه عضلانی یا وریدی در دوز های منقسم هر 6 تا 8 ساعت یکبار تجویز می شود.

مکانیسم اثر:

• اثر آنتی بیوتیکی: سفوروکسیم یک باکتریوسید است. مانع ساخت دیواره سلولی باکتری می شود و از این طریق موجب مرگ باکتری های در حال رشد و تقسیم می گردد.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر دارو 1 تا 2 ساعت است.
• سفوروکسیم از راه ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• داروی سفوروکسیم با نام های تجاری مختلفی در بازار دارویی عرضه می شود. یکی از نام های تجاری معروف آن، فارینات است. قرص فارینات در دوز های 125، 250 و 500 میلی گرم موجود است (قرص فارینات 500 کاربرد بیشتری در درمان عفونت در بزرگسالان دارد)، قرص فارینات تولید ایران است. موارد مصرف فارینات با داروی سفوروکسیم تفاوتی ندارد. از جمله موارد مصرف قرص فارینات می توان به درمان سینوزیت، اوتیت و عفونت های باکتریایی دیگر اشاره کرد.
• یکی از اشکال دارویی سفوروکسیم، سوسپانسیون خوراکی است که در واقع به صورت پودر در شیشه شربت موجود است تا از آن سوسپانسیون خوراکی تهیه شود و به این دلیل ممکن است به طور متداول به آن شربت سفوروکسیم گفته شود. 
• ملح داروی سفوروکسیم، سدیم است. یعنی به عنوان نمک سدیم وجود دارد.
• سفوروکسیم برای اوتیت های باکتریایی (عفونت گوش میانی که توسط باکتری ها ایجاد می شود)، داروی مناسبی است.
• در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه دوزاژ و فواصل تجویز داروی سفوروکسیم بر اساس شدت اختلال عملکرد کلیه، شدت عفونت و حساسیت میکروارگانیسم تعیین می شود.

موارد منع مصرف:

• افرادی که حساسیت شدید به هر یک از انواع پنی سیلین ها یا سفالوسپورین ها دارند.

موارد احتیاط:

• در صورتی که فرد به مصرف مشروبات الکلی عادت دارد باید در مصرف داروی سفوروکسیم احتیاط نماید.
• فردی که دچار مشکلات کلیوی است.
• فردی که اختلالات کبدی دارد.
• فردی که سابقه خونریزی دستگاه گوارش داشته است.

تداخلات دارویی:

• مصرف پروبنسید(یکی از داروهای درمان نقرس) به طور همزمان باعث کاهش دفع کلیوی سفوروکسیم و افزایش سطح خونی آن می گردد.
• سفوروکسیم اثر داروهای ضد انعقادی خوراکی(مثل وارفارین) را تغییر می دهد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی سفوروکسیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• CNS: سرگیجه، سردرد، تشنج
• GI: اسهال، تهوع،استفراغ، کرامپ های شکمی
• GU: خارش ناحیه ژنیتال، ترشح غیر طبیعی از واژن
• Other: واکنش افزایش حساسیت (راش، کهیر، لرز، تب، ادم، آنافیلاکسی)

توجه: در صورت بروز واکنش افزایش حساسیت و یا اسهال شدید، مصرف دارو باید قطع شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• بهتر است سفوروکسیم در بارداری استفاده نشود.
• این دارو در شیر ترشح می شود و بنابراین مصرف سفوروکسیم در دوران شیردهی باید همراه با احتیاط باشد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• کشت و تست های حساسیت میکروبی باید قبل از شروع درمان با سفوروکسیم انجام شود.
• محل تزریق عضلانی و وریدی سفوروکسیم را از نظر بروز حساسیت و فلبیت بررسی نمائید.
• در صورت بروز علائم و نشانه های کولیت پسودومامبرانو، تجویز دارو را قطع نمائید. البته این عارضه نادر است.
• در صورت بروز واکنش های افزایش حساسیت، تجویز دارو را قطع نمائید.

توجهات بیمار- خانواده:

• بهتر است قرص سفوروکسیم با معده خالی مصرف شود (حداقل یک ساعت قبل و یا دو ساعت بعد از غذا).
• در صورتی که بیمار مشکلات گوارشی دارد می تواند داروی سفوروکسیم خوراکی را همراه با غذا مصرف کند.
• دوره درمان باید کامل شود حتی اگر فرد احساس بهبودی دارد.
• دارو را سر وقت مقرر مصرف نمایید.
• قبل از مصرف شیشه حاوی سوسپانسیون خوراکی سفوروکسیم را به خوبی تکان دهید.
• در صورت بروز علائم عفونت ثانویه (رویش زوائد خزه مانند و سیاه رنگ بر روی زبان، خارش و ترشح واژینال، مدفوع شل و آلرژی) به پزشک خود اطلاع دهید.
• برای مصرف سوسپانسیون خوراکی سفوروکسیم از پیمانه داخل جعبه دارو استفاده نمایید تا مقدار مصرف دارو دقیق باشد.
• اگر بلعیدن قرص های سفوروکسیم (قرص فارینات) برای بیمار مشکل است، می توان قرص را را خرد کرد و با مقدار کمی غذا استفاده کرد و برای بر طرف شدن مزه تلخ آن، می توان همراه با آب میوه مصرف نمود.

شرایط نگهداری دارو:

• بعد از تهیه سوسپانسیون خوراکی سفوروکسیم، دارو را می توان تا 14 روز در یخچال نگهداری کرد.

مراحل تهیه سوسپانسیون خوراکی:

برای تهیه سوسپانسیون باید از آب جوشیده سرد شده استفاده کرد اگر از آب نجوشیده استفاده شود اثر آنتی بیوتیک از بین می رود. ابتدا باید پودر را کاملا تکان داد که از هم باز شود و بهم چسبیده باقی نماند، سپس آب جوشیده سرد شده تا خط نشانه روی ظرف اضافه شود و در نهایت شیشه را به خوبی تکان دهید تا به شکل سوسپانسیون در آید. ظرف دارو باید نیم ساعت به صورت ساکن قرار گیرد، در این مدت سطح دارو از خط مورد نظر پایین تر می آید که دوباره مقداری آب به آن اضافه نمایید تا به سطح مشخص باز گردد. دارو باید در یخچال نگهداری شود و قبل از هر بار مصرف دارو را کاملا تکان دهید. حداکثر تا 14 روز بعد از تهیه سوسپانسیون می توان از آن استفاده کرد.