زبان سیاه مودار علائم، علل، تشخیص و درمان
زبان مودار چیست؟ زبان سیاه مودار نوعی شرایط موقت و بی ضرر است که روی زبان ایجاد می شود و به آن ظاهری تیره و خزدار می دهد. این ظاهر تیره ناشی از سلول های مرده ای است که روی پرز های نازک موجود در سطح زبان ایجاد می شوند. بلند شدن پرزهای زبان که بزرگ تر از حد نرمال می شوند می توانند به راحتی باکتری، قارچ، تنباکو، غذاها و سایر مواد را به دام می اندازند و سیاه رنگ شوند.
اگر چه زبان سیاه مودار ظاهری هشدار دهنده دارد اما معمولا مشکلی را برای سلامتی در پی ندارد. درمان زبان سیاه مودار عمدتا بر حذف عامل یا فاکتورهای دخیل در ایجاد بیماری و رعایت بهداشت دهان تکیه دارد.
علائم بیماری زبان سیاه مودار
علائم زبان سیاه مودار عبارت است از:
- تغییر سیاه رنگ زبان، ممکن است تغییر رنگ به صورت قهوه ای، سبز، زرد یا سفید باشد.
- ظاهری خزدار و مودار (احساس مو روی زبان)
- تغییر در مزه ها یا مزه فلز در دهان
- تنفس بد (هالیتوز)
- احساس خارش آن هم در صورتی که رشد پرزها در بیماری زبان سیاه مودار بیش از حد باشد.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر چه زیان سیاه مودار معمولا شرایطی موقتی و بی ضرر می باشد اما در صورتی که نگران ظاهر زبان خود هستید و یا در صورتی که با مسواک مداوم دندان و زبان ها (روزی دو بار) باز هم این شرایط ادامه داشته باشد می توانید با پزشک مشورت کنید.
علت زبان مودار
زبان سیاه مودار معمولا وقتی ایجاد می شود که پرزهای روی زبان بیش از حد رشد کنند. رشد بیش از حد پرزهای زبانی (پزر بلند زبان) بدان دلیل است که فرو رویزی سلول های مرده به درستی اتفاق نمی افتد. در نتیجه زبان ظاهری مودار پیدا می کند. آلودگی، باکتری یا سایر ارگانیسم ها می توانند روی پرزهای زبان جمع شوند و منجر به تغییر رنگ زبان شوند.
فاکتور های خطر در زبان سیاه مودار
اگر چه علت زبان مودار سیاه نمی تواند به درستی مشخص شود علل احتمالی یا فاکتورهای دخیل در ایجاد زبان سیاه مودار عبارت است از:
- تغییر در محتوای باکتری و قارچ دهان بعد از استفاده از آنتی بیوتیک ها
- بهداشت ضعیف دهان
- خشکی دهان
- استفاده منظم از شوینده های دهانی حاوی عوامل اکسید کننده محرک مانند پروکسید
- استفاده از تنباکو
- استفاده بیش از حد قهوه یا چای سیاه
- مصرف بیش از حد الکل
- داشتن رژیم غذایی نرم به نحوی که به برداشتن و فرو ریزی سلول های مرده روی زبان کمکی نکند.
همه این عوامل می توانند به نحوی فرو ریزی سلول های مرده را دچار اشکال کنند و در نهایت بیماری زبان سیاه مودار را به دنبال داشته باشند.
تشخیص بیماری زبان سیاه مودار
تشخیص زبان سیاه مودار بر اساس ظاهر و علل احتمالی یا فاکتورهای موثر در ایجاد بیماری انجام می شود. برخی شرایط که می تواند ظاهری شبیه به زبان سیاه مودار را ایجاد کند عبارت است از:
- تغییرات طبیعی در رنگ زبان
- غذا یا داروهایی که سبب رنگدار شدن زبان می گردند.
- عفونت های ویروسی و قارچی
- ضایعات دهانی که روی زبان ایجاد می شود مانند لکوپلاکی مویی دهان
- زبان سیاه ناشی از مصرف ترکیبات حاوی بیسموت مانند Pepto-Bismol
آمادگی برای ملاقات با پزشک
در ادامه اطلاعاتی وجود دارد که شما را برای ملاقات با پزشک برای مشورت در مورد زبان سیاه مودار آماده می کند و انتظاراتی که از پزشک یا دندانپزشک خود داریم را روشن می سازد.
قبل از ملاقات با پزشک لیستی از موارد زیر را تهیه بفرمایید:
- علائمی که تجربه می کنید حتی علائمی که به نظر بی ربط به بیماری زبان سیاه مودار می آید را یادداشت کنید.
- همه داروها، ویتامین ها و مکمل های گیاهی و غیر گیاهی که مصرف می کنید، دوز و دفعات مصرف تان را یادداشت بفرمایید.
- سوالات احتمالی که از پزشک یا دندانپزشک خود دارید را لیست بفرمایید.
برخی سوالات پایه ای که در مورد زبان سیاه مودار می توانید از پزشک خود بپرسید عبارت است از:
- علت احتمالی بروز زبان سیاه مودار چیست؟
- بهترین اقدام درمانی چه می باشد؟
- ایا باید محدودیتی را رعایت کنم؟
- چه پیگیری هایی را باید برای بیماری زبان سیاه مودار انجام دهم؟
فراموش نکنید که می توانید همه سوالات و دغدغه های خود را در مورد بیماری خود با پزشک به اشتراک بگذارید.
چه انتظاراتی از پزشک خواهیم داشت:
پزشک یا دندانپزشک نیز سوالاتی را در مورد علائم و اقداماتی که در مورد بهداشت دهان و بهبود بیماری زبان سیاه مودار انجام می دهید خواهد پرسید. برخی سوالات پایه ای پزشک در مورد زبان سیاه مودار عبارت است از:
- اولین بار چه زمانی متوجه علائم شدید؟
- آیا این علائم موقتی است یا دائمی؟
- چند وقت یک بار دندان ها یا دندان مصنوعی را پاک می کنید؟
- از چه دهان شویه ای استفاده می کنید؟
- چه مقدار قهوه و یا چای مصرف می کنید؟
- آیا از تنباکو و مشتقات آن استفاده می کنید؟
- آیا از طریق دهان تنفس می کنید؟
- چه داروها، مکمل های گیاهی یا غیر گیاهی و به چه مقدار مصرف می کنید؟
- آیا اخیرا به عفونت یا بیماری دچارشده اید؟
درمان بیماری زبان سیاه مودار
بیماری زبان سیاه مودار عمدتا به درمان پزشکی نیاز ندارد. بیماری زبان سیاه مودار شرایطی موقتی و بی ضرر می باشد.
درمان بیماری زبان سیاه مودار مبتنی بر رعایت بهداشت دهانی و حذف فاکتورهای موثر در ایجاد بیماری است. برای مثال می توان از مصرف تنباکو یا دهان شویه های محرک اجتناب کرد. رعایت این موارد می تواند اصلی ترین درمان زبان سیاه مودار باشد.
درمان خانگی بیماری زبان سیاه مودار
رعایت بهداشت مناسب دهان در کنترل زبان سیاه مودار بسیار موثر است. اقدامات زیر می تواند به حذف تغییر رنگ زبان ناشی از زبان سیاه مودار کمک کند:
- زبان خود را مسواک بزنید: هر زمان که دندان های خود را مسواک می زنید به نرمی روی زبان خود را نیز مسواک کنید تا سلول های مرده، باکتری و خرده های غذا از بین برود. از مسواکی نرم بدین منظور استفاده کنید.
- بعد از خوردن غذا مسواک بزنید: دندان های خود را حداقل دو بار در روز مسواک کنید بهترین زمان ایده آل برای مسواک کردن بعد از وعده های غذایی است. استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید بسیار مناسب خواهد بود. این کار از تجمع غذا و میکروارگانیسم ها در پرزهای زبان و بروز زبان سیاه مودار جلوگیری می کند.
- استفاده از نخ دندان: استفاده مناسب از نخ دندان حداقل یک بار در روز می تواند به خارج ساختن ذرات غذا از بین دندان ها کمک کند.
- به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید: تمیز کردن حرفه ای دندان ها و معاینات مرتب دهان می تواند به پیشگیری از مشکلات بعدی مانند تجمع قارچ ها و باکتری ها کمک کند و هر گونه تغییر رنگ احتمالی به سرعت مشخص می شود. دندانپزشک شما می تواند برنامه ملاقات منظمی را برای شما و به منظور کنترل زبان سیاه مودار تنظیم کند.
- رژیم غذایی مناسبی داشته باشید: نوشیدن مقدار کافی آب و ایجاد تعادل در رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات تازه می تواند بسیار کمک کننده باشد.