تعریف:

هر گونه پرزانتاسیون جنین که در آن عضو نمایش، جایی غیر از ورتکس جنین باشد. انواع آن عبارتند از: پرزانتاسیون بریچ، صورت، ابرو، پرزانتاسیون‌های ترکیبی در ارتباط با قرار‌های عرضی و مایل و پرزانتاسیون بند ناف.

اتیولوژی:

1. انسداد قسمت تحتانی رحم
2. اختلالات جنینی
3. نارس بودن جنین
4. پلی هیدرآمنیوس

ریسک فاکتور‌ها:

انسداد: جفت سرراهی، توده‌ء لگن، اختلالات لگن، فیبروئید‌ها، کیست‌های تخمدان.

اختلالات جنین: نقایص لوله عصبی، هیدروسفالی، نقایص عصبی- عضلانی.

اپیدمیولوژی:

پرزانتاسیون بریچ: در 1 مورد، از هر 500 مورد زایمان دیده می شود.

پرزانتاسیون ابرو: در 1 مورد، از هر 1000 مورد زایمان دیده می شود.

شرح حال:

بدون علامت، احساس ناراحتی در اپی گاستر (در موارد پرزانتاسیون بریچ).

معاینه بالینی:

پرزانتاسیون‌های بریچ و عرضی، اغلب قبل از زایمان مشخص می شوند.

پرزانتاسیون بریچ: معاینه شکم: فوندوس رحم و سر جنین قابل لمس هستند.

معاینه‌ء واژینال در حین زایمان: باسن و یا پاهای جنین قابل لمس هستند.

پرزانتاسیون عرضی: معاینه شکمی: سایز رحم کوچک تر است، شکل غیر طبیعی رحم ( رحم به صورت لترال طویل شده است)، سر جنین از ناحیه لترال قابل لمس است ( اغلب در سمت چپ).

معاینه واژینال در حین زایمان: انسداد زایمان و قابل لمس بودن اندام‌های جنین.

پرزانتاسیون‌های صورت و ابرو، اغلب در طی زایمان تشخیص داده می شوند.

پرزانتاسیون صورت: عضو پرزانته در قسمت بالاتر قرار دارد، قسمت وسیعی از سر قابل لمس است، زایمان طول کشیده، نماهایی از صورت، در معاینه واژینال قابل لمس است.

پرزانتاسیون ابرو: عضو پرزانته اغلب بالاتر از حد طبیعی قرار دارد، آنگاژمان سر، صورت نمی گیرد، در مرکز سرویکس، برگما¹ قرار دارد. در معاینه واژینال، لبه‌های سوپراربیتال و قاعده‌ء بینی قابل لمس هستند.

پاتولوژی:

نامشخص است.

ارزیابی‌ها:

انجام سونوگرافی قبل از زایمان، برای تعیین قرار و نمایش جنین ضروری است. پرزانتاسیون بریچ (در 2/3 از موارد)، به صورت صاف بودن هر دو پا، فلکسیون هر دو پا و یا یکی از پاها پایین‌تر از باسن، تظاهر می یابد.

درمان:

پرزانتاسیون بریچ: تا هفته‌ء 37، باید مادر را کنترل کرد و تحت نظر قرار داد. در صورتی که پرزانتاسیون همواره به صورت بریچ باشد، چرخش خارجی سر باید در نظر گرفت. در صورتی که این روش با شکست مواجه شد، از ELCS، در هفته 39 بارداری استفاده می شود. در صورتی که زایمان قل دوم باشد و یا در صورت تمایل مادر (عدم وجود عوارض مادری و یا جنینی، فلکسیون سر، وزن جنین زیر 4 کیلوگرم)، زایمان را می توان به روش واژینال انجام داد. انجام زایمان واژینال، نیازمند تکنیک‌های اختصاصی و متخصصین با ترجربه است.

پرزانتاسیون عرضی: در صورت وجودROM (به دلیل افزایش شانس پرولاپس بند ناف)، باید در هفته 37 بارداری، مادر را در بیمارستان پذیرش کرد. در صورتی که چرخش خودبخودی اتفاق افتاده و برای مدت بیش از 48 ساعت پایدار باقی بماند، جنین را باید خارج کرد. در غیر این صورت، یا چرخش خارجی س و آمنیوتومی به وسیله رزیدنت سال بالا و یا زایمان سزارین، پس از پایدار شدن موقعیت عرضی، انجام می شود.

پرزانتاسیون صورت:

• موقعیت قدامی چانه‌ای (90 درصد از موارد): زایمان در اغلب موارد، طول کشیده بوده و به صورت خودبخودی ختم می شود.
• موقعیت عرضی چانه‌ای: با دست، موقعیت را به قدامی- چانه‌ای تغییر می دهیم و سپس زایمان را به کمک فورسپس اداره می کنیم.
• موقعیت چانه‌ای- خلفی: زایمان به روش سزارین انجام می شود. باید به والدین آگاهی داد، که صورت نوزاد ممکن است به دلیل ادم شدید دچار تغییر شکل شده و پس از چندین روز، به حالت طبیعی بر میگردد.

پرزانتاسیون ابرو: زایمان سزارین: زایمان واژینال در این موارد امکان ناپذیر است، مگر آن که پرزانتاسیون جنین، به ورتکس و یا صورت تغییر یابد.

عوارض:

• عوارض مادری: افزایش شانس ناتوانی ناشی از زایمان سزارین، پارگی رحم (به ویژه در موارد قرار عرضی)، زایمان طول کشیده، انسداد و توقف زایمان، افزایش ریسک خون‌ریزی پس از زایمان.
• عوارض جنینی: افزایش شانس آنومالی‌های مادرزادی، افزایش شانس مرگ و میر جنین در طی زایمان (اما شایع ترین علت این مساله نارس بودن نوزاد است)، افزایش خطر پرولاپس بند ناف.

پیش آگهی:

بر اساس عامل زمینه، متفاوت است.