تعریف:

درد راجعه‌ء لگن، که در طی و یا پس از مقاربت جنسی احساس می شود.

اتیولوژی:

اتیولوژی، بیشتر ارگانیک و یا روانی است.

ریسک فاکتور‌ها:

فاکتور‌های ارگانیک: عفونت‌ها (ولوو، واژن، غدد بارتولن)، اختلالات درماتولوژیک ( ولوو، واژن)، تنگ بودن مادرزادی حلقه‌ء هایمن، تنگی واژن، سپتوم واژن، اسکار دردناک، آتروفی واژن پس از منوپوز، لغزندگی ناکافی، واژینیسموس²، سندرم وستیبولیت ولوو³.

عمقی: عفونت‌های لگنی، اندومتریوز، توده‌های لگنی، وارون‌شدگی ثابت رحم، اسکار‌های ناشی از اعمال جراحی قبلی، پاتولوژی در مثتانه و یا روده، یبوست مزمن.

فاکتور‌های روانی: مشکلات فردی ( تجربه‌ء ترومای قبلی، نظیر سوءاستفاده جنسی، احساس گناه درباره‌ء روابط جنسی، عدم داشتن دانش کافی در زمینه مسائل جنسی، ترس از بیماری‌های انتقال یافته از راه جنسی و یا ترس از بارداری، اختلالات عاطفی)، مشکلات و مسائل بین فردی: (مشکلات زناشویی)، عدم وجود پاسخ برانگیختگی.

اپیدمیولوژی:

30 تا 50 درصد از بیماری‌های ژنیکولوژیک را تشکیل می دهد.

شرح حال:

احساس درد سطحی و یا عمقی در طی و یا پس از مقاربت جنسی

سایر علایم، بر اساس علت عضوی متفاوت هستند:

• درد لگن
• فقدان پاسخ برانگیختگی
• اختلالات در برقراری روابط جنسی
• مشکلات روانی

معاینه بالینی:

معاینات عمومی، معاینه شکم، معاینه ولووواژینال و معاینه لگن از نظر وجود علایم عفونت، هایمن تنگ، تنگی واژن، سپتوم واژن، اسکار اپیزیوتومی و واژینیت آتروفیک، بسیار کمک کننده هستند. همچنین، باید علایم پاتولوژی‌های خاص را در نظر داشت، از قبیل توده لگن. در بیشتر موارد، علت خاصی یافت نمی شود (علل روانی).

پاتولوژی:

بر اساس زمینه، متفاوت است.

ارزیابی‌ها:

آزمایش خون، HVS، تهیه سواب اندوسرویکس و یا سواب‌های کلامیدیایی، ممکن است ضروری باشد. انجام اولتراسنوگرافی لگن و لاپاراسکوپی تشخیصی، ممکن است ضروری باشند.

درمان:

علل ارگانیک: استروئید‌های موضعی (اختلالات پوستی)، ژل‌های بی حس کننده موضعی، درمان جایگزین هورمونی، استروژن موضعی، لوبریکان‌های واژن (برای درمان خشکی واژن)، دارو‌های آنتی بیوتیکی و ضد قارچی (در موارد وجود عفونت)، آمی تریپتیلین با دوز کم، پوزیشن‌های جنسی سازگار کننده، جراحی (اختلالات هایمن، واژن و یا اسکار)، درمان پاتولوژی زمینه.

علل روانی: اطمینان بخشی، مشاوره‌ء روانشناسی جنسی، سایکوتراپی، ارزیابی روانپزشکی ( در موارد وجود مشکلات پیچیده روانپزشکی)، دیلاتاسیون هایمن و واژن ( در موارد وازینیسموس).

عوارض: مشکلات و روابط عاطفی، اختلالات روانی، عوارض ناشی از اختلالات ارگانیک.

پیش آگهی:

علل ارگانیک: به دنبال درمان، پیش آگهی خوبی است.

علل روانی: درمان، دشوار بوده و پیش آگهی چندان مطلوب نیست.