عفونت کلیه یا پیلونفریت نوعی عفونت مجاری ادراری است که عموما در مجرای ادرار و مثانه آغاز می شود و به سمت یک یا هر دو کلیه به پیش می رود. عفونت کلیه به توجه دقیق پزشکی نیاز دارد. در صورت عدم درمان مناسب، عفونت کلیه می تواند آسیب دائمی به کلیه های بیمار وارد کرده یا باکتری ها می توانند به جریان خون راه یافته و موجب عفونت کشنده شوند. درمان عفونت کلیه که معمولا شامل آنتی بیوتیک ها است، به بستری شدن در بیمارستان نیاز دارد.
علل عفونت کلیه
باکتری هایی که از طریق لوله ای که ادرار را به خارج از بدن حمل می کند وارد مجاری ادراری بیمار می شوند، می توانند تکثیر شده و به کلیه ها راه یابند. این شایع ترین علت عفونت کلیه است. باکتری هایی از عفونت در ناحیه دیگری از بدن نیز می توانند از طریق جریان خون به کلیه ها برسند. با این که بروز عفونت کلیه از این طریق غیر معمول است، در صورتی که بیمار برای مثال مفصل مصنوعی یا دریچه قلبی داشته باشد که دچار عفونت شده است، امکان بروز عفونت کلیه بدین شکل وجود دارد. در موارد نادر، عفونت کلیه بعد از جراحی کلیه رخ می دهد.
فاکتورهای خطر عفونت کلیه
- جنسیت زن. مجرای ادرار در خانم ها کوتاه تر از آقایان است که انتقال باکتری ها از خارج بدن به داخل مثانه را آسان تر می سازد. نزدیکی مجرای ادرار به واژن و مقعد نیز فرصت بیشتری را برای ورود باکتری ها به مثانه فراهم می کند. زمانی که مثانه عفونی می شود، این عفونت می تواند به کلیه ها انتشار یابد. خانم های باردار بیشتر در معرض عفونت کلیه قرار دارند.
- انسداد مجاری ادراری. این شامل وجود هر عاملی است که جریان ادرار را کند کرده و یا توانایی بیمار در تخلیه مثانه حین ادرار کردن را کاهش می دهد (سنگ کلیه، ساختار غیر طبیعی مجاری ادراری، بزرگی پروستات در آقایان).
- دیابت
- آسیب به اعصاب اطراف مثانه. آسیب به عصب یا نخاع می تواند احساس عفونت مثانه را مهار کند؛ به گونه ای که بیمار از پیشروی عفونت به کلیه ها آگاهی نداشته باشد.
- استفاده دوره ای از کاتتر. کاتترهای ادراری لوله هایی هستند که برای تخلیه ادرار از مثانه مورد استفاده قرار میگیرند. بیمار در طول و بعد از روشهای جراحی و تستهای تشخیصی از کاتتر استفاده میکند.
- وضعیتی که موجب جریان یافتن ادرار در مسیر اشتباه می گردد. در رفلاکس ادراری، مقداری از ادرار از مثانه به داخل حالب ها و کلیه ها جریان می یابد. افرادی با این وضعیت بیشتر در معرض ابتلا به عفونت کلیه در کودکی و بزرگسالی قرار دارند.
عواقب عفونت کلیه
در صورت عدم درمان عفونت کلیه، این عفونت می تواند عواقب بالقوه ای همچون موارد زیر به دنبال داشته باشد:
- اسکار کلیه. این می تواند موجب بیماری مزمن کلیه، فشار خون بالا و نارسایی کلیه گردد.
- عفونت خونی (سپتیسمی). کلیه ها مواد دفعی را از خون تصفیه کرده و خون تصفیه شده را به بقیه بدن بازمی گردانند. ابتلا به عفونت کلیه می تواند موجب انتشار باکتری ها از طریق جریان خون گردد.
- عواقب بارداری. خانم هایی که در طول بارداری به عفونت کلیه مبتلا هستند بیشتر در معرض خطر زایمان های پرخطر و نیز تولد نوزادانی با وزن کم قرار دارند.
