پرسش و پاسخ اختصاصی سایت دروانا از دکتر لیلا میردامادی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در رابطه با موضوع چاقی هورمونی در زنان و اینکه آیا محاسبه BMI راه مناسبی برای تشخیص میزان چاقی در افراد است.
دکتر لیلا میردامادی
پرسش سایت دُروانا:
خانمی 52 ساله که دارای عادات غذایی ثابت و از لحاظ سلامتی سالم هستند ولی در سال اخیر حدود 4.5 کیلو افرایش وزن داشته اند.
- آیا تغییرات هورمونی در زنان می تواند باعث چاقی بعد از دوران یائسگی آنان باشد؟
- آیا شاخص توده بدن یا بعبارتی محاسبه BMI راه مناسبی برای اندازه گیری چربی های بدنی است؟
پاسخ دکتر لیلا میردامادی:
دکتر لیلا میردامادی عنوان کردند، اغلب بیماران این مشکل را دارند. علاوه بر مصرف غذا، فاکتورهای دیگری نیز برای چاقی وجود دارد که بر وزن فرد تاثیر می گذارد، از جمله تغییراتی در شیوه زندگی، میزان فعالیت فیزیکی، داروهای مصرفی و برخی شرایط پزشکی. در مورد اغلب افراد حتی اگر رژیم غذایی آنان تغییری نکند، برخی فاکتورها در طول زندگی تغییر می کند. برای مثال برخی افراد با افزایش سن کم تحرک می شوند و این می تواند به دلیل ضعف و یا محدودیت های فیزیکی باشد که ایجاد می شود. همچنین برخی داروها می تواند منجر به اضافه وزن و چاقی شود.
آیا تغییرات هورمونی در زنان می تواند باعث چاقی بعد از دوران یائسگی آنان باشد؟
دکتر میردامادی در مورد تغییرات هورمونی و اضافه وزن توضیح می دهند، اگر چه افراد در هر سنی می توانند به اضافه وزن دچار شوند، اما اضافه وزن سریع بعد از دوران یائسگی نیز بسیار شایع است. تغییرات هورمونی می تواند روند توزیع چربی را مخصوصا در دوران بعد از یائسگی تغییر دهد و باعث چاقی بعد از دوران یائسگی شود که نتیجه آن افزایش تجمع توده چربی در اطراف شکم است. برای مثال ورزش های هوازی و تمرین های مقاومتی می تواند به سالم ماندن وزن از طریق افزایش متابولیسم، ساختن استخوان و توده ماهیچه ای و کاهش چربی بدن کمک کند. تغییرات ساده در وعده غذایی (مانند جایگزین کردن میوه ها به جای آبمیوه، آب به جای سودا، برنج قهوه ای یا کوینولا به جای برنج سفید) می تواند شروع خوبی باشد. شما می توانید به دنبال راه های دیگری باشید تا اضافه وزن خود را به حداقل برسانید و سلامت خود را افزایش دهید.
آیا شاخص توده بدن یا بعبارتی محاسبه BMI راه مناسبی برای اندازه گیری چربی های بدنی است؟
نظر دکتر لیلا میردامادی در مورد BMI اینست که شاخص توده بدن یا body mass index (تقسیم وزن بر اساس کیلوگرم بر متر مربع قد) که اکثرا با نام BMI با آن آشنا هستیم راه قابل اعتمادی است که نشان می دهد آیا توده چربی بدن شما زیاد است یا خیر. گفته شده است که BMI اندازه گیری کاملی نیست زیرا مستقیما چربی بدن را ارزیابی نمی کند. ماهیچه ها و استخوان ها متراکم تر از چربی هستند بنابراین محاسبه BMI می تواند در تخمین چربی بدن ورزشکارانی با دانسیته استخوانی و توده عضلانی بالا تخمینی بیش از حد را برآورد کند، همچنین در افراد مسن که توده ماهیچه ای و دانسیته استخوانی کمی دارند نیز برآوردی نادرست داشته باشد. از آن جایی که اندازه گیری مستقیم چربی بدن نیز به تجهیزات خاصی نیاز دارد که بسیار پر هزینه می باشد، محاسبه BMI به عنوان راهی منطقی برای شناسایی افرادی به کار می رود که اضافه وزن داشته و یا چاق اند و می تواند افرادی را که در خطر ابتلا به دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و بیماری های قلبی و سکته مغزی و آپنه خواب و برخی سرطان ها قرار دارد را شناسایی کند. دکتر میردامادی BMI درمحدوده 18.5 تا 24.9 را نرمال، 25 تا 29.9 دارای اضافه وزن و 30 به بالا را چاق عنوان کردند.
توصیه دکتر لیلا میردامادی: شما برای محاسبه BMI لازم نیست به دکتر مراجعه کنید. می توانید با اندازه گیری قد بر حسب متر و وزن بر حسب کیلوگرم شاخص توده بدن خود را محاسبه کنید و در صورت بالا بودن آن می توانید تغییراتی در سبک زندگی خود از جمله رعایت رژیم غذایی مناسب و انجام ورزش مستمر را اعمال کنید تا مقدار BMI کاهش یابد.
