تست بیوفیزیکال پروفایل چیست؟
تست بیوفیزیکال پروفایل که مردم آن را با نام سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل می شناسند روشی برای ارزیابی سلامت جنین می باشد. تست بیوفیزیکال پروفایل مانیتور قلب جنین را با سونوگرافی جنینی ترکیب می کند تا ضربان قلب، تنفس، حرکت، تون ماهیچه ای و میزان مایع آمنیوتیک را بررسی کند. در تست بدون استرس و سونوگرافی هر یک از این موارد بر حسب مقیاس خاصی اندازه گیری می شود.
نحوه انجام تست بیوفیزیکال پروفایل
انجام تست بیوفیزیکال پروفایل به 30 دقیقه زمان نیاز خواهد داشت. در برخی موارد انجام تست بیوفیزیکال پروفایل زمان کمتری می برد.
در طول انجام تست بدون استرس ابتدا روی تخت دراز می کشید و کمربندی روی شکم شما قرار می گیرد. این کمربند دارای سنسوری است که ضربان قلب جنین را اندازه گیری می کند. روند ضربان قلب توسط دستگاهی ثبت می گردد. اگر جنین خوابیده باشد تا بیدار شدن جنین باید منتظر بمانید تا از دقت نتایج تست آگاه شوید. در برخی موارد پزشک قبل از انجام آزمایش اقدام به بیدار سازی جنین می نماید.
در طول انجام سونوگرافی شما روی تخت دراز می کشید. متخصص مقداری ژل روی شکم شما می مالد. سپس دستگاهی به نام مبدل را روی پوست قرار می دهد. مبدل امواج صوتی را منتشر می کند. این امواج تبدیل به الگویی از مناطق تیره و روشن خواهد شد که تصویری را از جنین روی مانیتور ایجاد می کند. پزشک همچنین تنفس، حرکت جنین، تون ماهیچه ای و سطح مایع آمنیوتیک را بررسی می کند. اگر جنین خوابیده باشد انجام این بخش از تست ممکن است کمی طولانی تر شود.
نتایج تست بیوفیزیکال پروفایل
بعد از آنکه روند تست بیوفیزیکال پروفایل تکمیل شد پزشک نتایج را فورا بررسی خواهد کرد. هر کدام از مواردی که در سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل اندازه گیری و ارزیابی می شود امتیاز 0 یا 2 را دریافت می کند. برای مثال:
- مانیتور قلب جنین: نتایج این بخش از تست که تست بدون استرس نامیده می شود به صورت واکنشی یا غیر واکنشی تعریف می شود. اگر ضربان قلب جنین در طول 20 دقیقه دو برابر یا بیشتر شود نتایج به صورت واکنشی در نظر گرفته می شود و امتیاز 2 به آن اختصاص داده می گردد. اگر در طول بازه زمانی 40 دقیقه تسریعی در ضربان قلب جنین ایجاد نشود در آن صورت نتایج غیر واکنشی بوده و امتیاز 0 به آن داده می شود. به خاطر داشته باشید نتایج غیر واکنشی می تواند به دلیل خواب بودن جنین حین انجام تست به دست آید.
- تنفس جنین: اگر جنین بتواند حداقل یک اپیزود از تنفس ریتمیک را به مدت 30 ثانیه نشان دهد امتیاز 2 را دریافت خواهد کرد در غیر این صورت امتیاز 0 داده خواهد شد.
- حرکت جنین: اگر جنین بدن یا دست و پاهای خود را سه بار یا بیش از سه بار در طول 30 ثانیه حرکت دهد امتیاز 2 را دریافت خواهد کرد. در غیر این صورت امتیاز 0 خواهد بود.
- تون ماهیچه ای جنین: اگر جنین بتواند یک پا یا دست خود را در موقعیت خمیده قرار داده سپس آن را کشیده و دوباره در وضعیت خمیده قرار دهد امتیاز 2 را دریافت خواهد کرد، در غیر این صورت امتیاز 0 در نظر گرفته می شود.
- سطح مایع آمنیوتیک: برای بررسی سطح مایع آمنیوتیک بزرگ ترین کیسه قابل رویت مایع آمنیوتیک در سونوگرافی بررسی خواهد شد. چنانچه اندازه آن مقدار مشخصی داشته باشد امتیاز 2 داده می شود. در غیر این صورت امتیاز 0 در نظر گرفته خواهد شد.
امتیازات مجزایی که از هر بخش به دست آمده با هم جمع می گردد. به دست آمدن امتیاز 8 از 10 راضی کننده خواهد بود اما در صورتی که امتیاز 6 باشد نیاز به تکرار تست بیوفیزیکال پروفایل در طول 24 ساعت وجود دارد. اگر زمان زایمان نزدیک باشد ممکن است انجام زایمان توصیه شود. به دست آوردن امتیاز 4 یا کمتر از آن نشان دهنده لزوم انجام تست های بیشتر می باشد.
فاکتورهایی مانند استفاده از کورتیکواستروئیدها در مدت اخیر به منظور تسریع بلوغ ریه ها بر نتایج تست بیوفیزیکال پروفایل تاثیر خواهد داشت. مصرف برخی داروها مانند مورفین نیز بر نتایج تست بیوفیزیکال پروفایل تاثیر می گذارد.
