توکسوپلاسموز نوعی عفونت انگلی است. توکسوپلاسموز در افراد سالم اغلب منجر به بروز علائم بالینی نمی شود اما ابتلا به توکسوپلاسموز در بارداری احتمال بروز برخی عوارض را به دنبال دارد. خوردن غذاهای خام و نیم پز، سبزیجات و میوه های شسته نشده همچنین تماس با حیوانات خانگی از جمله راههای انتقال این انگل می باشد. در برخی موارد ابتلا به توکسوپلاسموز تنها منجر به بروز علائمی شبیه به آنفلوآنزا در افراد می گردد. این علائم ممکن است یک ماه یا بیشتر به طول بیانجامد. برای تشخیص وجود انگل توکسوپلاسموز در بارداری انجام آزمایش خون در چکاپ های پریناتال کفایت خواهد کرد.
ابتلا به توکسوپلاسموز در 6 ماه اول بارداری احتمال انتقال عفونت به جنین را در پی دارد. ابتلا به توکسوپلاسموز در بارداری می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد. از مهم ترین عوارض توکسوپلاسموز در بارداری می توان به زایمان زودرس و مرده زایی اشاره کرد. زایمان زودرس به انجام زایمان قبل از هفته 37 ام بارداری اشاره دارد. مرده زایی نیز به مرگ جنین بعد از هفته 20 ام بارداری اشاره دارد. اگر به توکسوپلاسموز در بارداری دچار شدید در آن صورت احتمال انتقال توکسوپلاسموز از مادر به جنین 30 درصد می باشد. هر چه زمان ابتلا به توکسوپلاسموز در بارداری دیرتر باشد در آن صورت احتمال آلوده شدن جنین نیز بیشتر خواهد بود. بروز میکروسفالی یا اختلالات بینایی از عوارض ابتلا به توکسوپلاسموز در جنین می باشد.
در صورت ابتلا به توکسوپلاسموز در بارداری متخصص زنان ابتدا تستی به نام آمنیوسنتز را انجام خواهد داد تا احتمال آلوده شدن جنین بررسی گردد. در آمنیوسنتز نمونه ای از مایع آمنیوتیک اطراف جنین در رحم نمونه برداری می شود. آمنیوسنتز می تواند در هفته های 15 تا 20 بارداری انجام شود. مایع جمع آوری شده به لحاظ بررسی توکسوپلاسموز آزمایش می شود. اگر چه انجام آمنیوسنتز اندیکاسیون های دیگری نیز مانند بررسی مشکلات ژنتیکی دارد.
اغلب نوزادانی که به توکسوپلاسموز آلوده هستند علائم بالینی نشان نمی دهند اما در 10 درصد موارد احتمال وجود علائم زیر مطرح می باشد:
- عفونت های چشمی
- بزرگ شدن کبد و طحال
- زردی
- پنومونی یا ذات الریه
بدون درمان توکسوپلاسموز در جنین، 85 درصد نوزادان مبتلا به مشکلات زیر دچار می شوند:
- ناتوانی های ذهنی
- مشکلات بینایی
- فلج مغزی
- تشنج
- ریزش مو
دریافت برخی آنتی بیوتیک ها احتمال انتقال توکسوپلاسموز در بارداری از مادر به جنین را کاهش می دهد. اگر درمان توکسوپلاسموز در بارداری قبل از هفته 18 ام انجام شود در آن صورت ممکن است آنتی بیوتیکی به نام اسپیرامایسین نسخه شود. این دارو احتمال بروز عفونت در جنین را کاهش می دهد. اگر درمان توکسوپلاسموز در بارداری بعد از هفته 18 ام بارداری انجام شود در آن صورت از دارویی به نام سولفادیازین و پیریمتامین استفاده می شود. این داروها برای استفاده قبل از هفته 18 ام بارداری مناسب نمی باشد زیرا احتمال بروز نقص در جنین را به دنبال دارد. اگر نوزاد متولد شده به توکسوپلاسموز آلوده باشد در آن صورت سولفادیازین و پیریمتامین انتخاب درمانی مناسبی خواهد بود. مصرف آنتی بیوتیک ها تا زمان اولین سال تولد نوزاد و در برخی موارد حتی طولانی تر باید ادامه داشته باشد.