مانیتورینگ قلب جنین تغییرات در الگوی نرمال قلب حین وضع حمل را نشان می دهد. اگر تغییری در طول مانیتورینگ قلب جنین مشخص گردد در آن صورت باید برای رفع مشکل زمینه ای اقدامات لازم را انجام داد. ضربان نرمال قلب جنین این اطمینان را ایجاد می کند که روند وضع حمل می تواند به طور بی خطری پیش رود. مانیتورینگ قلب جنین به دو شیوه Auscultation و مانیتورینگ الکترونیکی جنین قابل انجام می باشد. در روش اول مانیتورینگ قلب جنین عمدتا به صدای ضربان قلب جنین گوش داده می شود. در روش دوم مانیتورینگ قلب جنین به طور مکرر ضربان قلب جنین و انقباضات رحم در طول وضع حمل ثبت می گردد. انتخاب روش به کار رفته برای مانیتورینگ قلب جنین به خط مشی بیمارستان و اینکه روند وضع حمل به چه نحو پیش می رود بستگی خواهد داشت. در نهایت اگر مشکل خاصی وجود نداشته باشد هر دو روش مورد قبول خواهد بود. روش Auscultation با استفاده از دستگاهی مخصوص به نام مبدل داپلر یا Doppler transducer انجام می گردد. وقتی مبدل روی شکم فشار داده می شود ضربان قلب جنین شنیده می شود. در این روش مانیتورینگ قلب جنین ضربان قلب جنین در زمان های مشخصی در طول وضع حمل بررسی می شود. اگر فاکتور خطری در طول وضع حمل وجود داشته باشد و یا اگر مشکلی در طول وضع حمل ایجاد شود در آن صورت ضربان قلب جنین به طور مرتب ثبت خواهد شد. در روش مانیتورینگ قلب جنین به شیوه الکترونیکی از دستگاه های مخصوصی برای اندازه گیری پاسخ ضربان قلب جنین به انقباضات رحم استفاده می شود. این روش مانیتورینگ قلب جنین ضربان قلب را به طور الکترونیکی ثبت می کند. مانیتورینگ قلب جنین به شیوه الکترونیکی می تواند به صورت خارجی یا داخلی یا هر دو باشد.
مانیتورینگ قلب جنین به صورت خارجی با کمک دو کمربند انجام می شود که به دور شکم قرار می گیرد. یک کمربند با کمک دستگاه داپلر ضربان قلب جنین را نشان می دهد و کمربند دیگر طول انقباضات و زمان بین آن ها را ثبت می کند. مانیتورینگ قلب جنین به صورت داخلی با استفاده از الکترود انجام می شود. به این ترتیب الکترود در نزدیکی دهانه رحم قرار می گیرد و معمولا در تماس با کف سر جنین قرار دارد. این دستگاه ضربان قلب جنین را ثبت می کند. انقباضات رحمی نیز با لوله مخصوصی به نام کاتتر فشاری درون رحمی اندازه گیری می شود که از طریق واژن در رحم قرار می گیرد. مانیتورینگ قلب جنین به شیوه داخلی تنها بعد از پاره شدن کیسه آمنیوتیک انجام می شود.
اگر نتایج مانیتورینگ قلب جنین الگوی ضربان قلب غیر نرمالی را نشان دهد در آن صورت باید تست های دیگری انجام شود تا درک بهتری از شرایط جنین به دست بیاید. به خاطر داشته باشید الگوی ضربان قلب غیر نرمال لزوما به معنی وجود مشکلی خاص نخواهد بود. اگر الگوی ضربان قلب جنین غیر نرمال باشد متخصص زنان ابتدا به دنبال یافتن علت برخواهد آمد. پس از آن می توان اقداماتی در راستای دریافت اکسیژن بیشتر و تغییر پوزیشن مادر انجام داد. اگر چنین اقداماتی پاسخ نداد و یا اگر نیاز به انجام تست های بیشتر وجود داشت در آن صورت ممکن است زایمان فورا انجام شود. در این شرایط احتمال انجام سزارین نیز وجود دارد.
