انواع فشار خون بالا در بارداری
فشار خون بالا یا هایپرتنشن به فشار خون بیش از 140 بر 90 میلی متر جیوه اشاره دارد که در دوران بارداری می تواند نوعی نگرانی مهمی محسوب شود. بالا بودن فشار خون در بارداری لزوما خطرناک نمی باشد، اما در برخی موارد بالا بودن فشار خون در بارداری هم برای مادر و هم برای جنین خطراتی را در پی خواهد داشت. اگر به فشار خون بالا در بارداری مبتلا هستید باید به طور مرتب فشار خون خود را اندازه گیری کنید.
انواع فشار خون بالا در بارداری عبارت است از:
- هایپرتنشن بارداری یا فشار خون بالا در بارداری: خانم های مبتلا به هایپرتنشن بارداری بعد از هفته بیستم بارداری با افزایش فشار خون مواجه می شوند. در این شرایط دفع پروتئین در ادرار یا علائمی مبنی بر آسیب به ارگان ها مشاهده نمی شود. برخی خانم های مبتلا به هایپرتنشن دوران بارداری در خطر بروز پره اکلامپسی قرار دارند.
- هایپرتنشن مزمن: هایپرتنشن مزمن به فشار خون بالا قبل از بارداری اشاره دارد. همچنین ممکن است فشار خون مزمن قبل از هفته بیستم بارداری اتفاق بیفتد. اما از آنجاییکه فشار خون بالا علائم بالینی ندارد ممکن است به سختی آغاز آن تشخیص داده شود.
- هایپرتنشن مزمن همراه با پره اکلامپسی: این شرایط وقتی اتفاق می افتد که فرد قبل از بارداری به فشار خون مزمن مبتلا است و پس از بارداری فشار خون بالا در او تشدید شده و دفع پروتئین در ادرار و سایر عوارض ناشی از فشار خون بالا در بارداری در وی مشاهده می شود.
- پره اکلامپسی: پره اکلامپسی وقتی روی می دهد که علائمی مبنی بر آسیب به ارگان هایی مانند کلیه، کبد، خون و یا مغز وجود دارد. عدم درمان پره اکلامپسی می تواند عوارض خطرناکی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. از جمله عوارض ناشی از پره اکلامپسی می توان به بروز تشنج اشاره کرد. در گذشته فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار خانم های باردار علامتی مبنی بر وجود پره اکلامپسی بود. امروزه متخصصین می دانند ممکن است پره اکلامپسی بدون دفع پروتئین در ادرار وجود داشته باشد.
تشخیص فشار خون بالا در بارداری
کنترل فشار خون در بارداری بخش مهمی از مراقبت های پریناتال را تشکیل می دهد. طبقه بندی فشار خون بالا به این ترتیب خواهد بود:
- هایپرتنشن مرحله یک: فشار خون سیستولیک در محدود 130 تا 139 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک در محدوده بین 80 تا 89 میلی متر جیوه قرار دارد.
- هایپرتنشن مرحله دو: فشار خون سیستولیک 140 یا بالای 140 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک 90 یا بیش از 90 میلی متر جیوه می باشد.
و اما فشار خون بالا در بارداری چیست؟ اگر بعد از هفته بیستم بارداری فشار خون فرد باردار در دو یا بیش از دو نوبت بالای 140 بر 90 میلی متر جیوه باشد، به طوری که فواصل بین اندازه گیری ها حداقل چهار ساعت باشد و در صورتی که علائمی مبنی بر آسیب به ارگان ها مشاهده نشود در آن صورت فشار خون بالا در بارداری روی داده است.
علائم پره اکلامپسی در دوران بارداری چنین است:
- فشار خون بالا
- دفع پروتئین در ادرار یا علائم دیگری که نشان از مشکلات کلیوی داشته باشد
- سردرد شدید
- تغییراتی در دید، از دست رفتن بینایی به طور موقت، تاری دید و یا حساسیت شدید به نور
- درد در بخش فوقانی شکم، معمولا زیر دنده ها در سمت راست
- وجود تهوع یا استفراغ
- کاهش پلاکت های خون یا ترومبوسیتوپنی
- اختلال در عملکرد کبد
- تنگی نفس ناشی از تجمع مایعات در ریه ها
ادم نیز در نتیجه پره اکلامپسی روی می دهد. اما باید توجه داشت ادم در خیلی از بارداری های نرمال در نتیجه اضافه وزن روی می دهد. بنابراین تورم نمی تواند نشانه خوبی برای تشخیص پره اکلامپسی باشد.
درمان فشار خون بالا در بارداری
در برخی موارد درمان فشار خون بالا در بارداری با مصرف دارو حاصل می گردد. مصرف برخی داروهای ضد فشار خون در دوران بارداری مجاز می باشد اما باید به خاطر داشت داروهای مهار کننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، بلاک کننده های رسپتور آنژیوتانسین II و مهار کننده های رنین به طور کلی نباید در طول بارداری مورد استفاده قرار گیرد.
در برخی شرایط استفاده از دارو از راههای کنترل فشار خون بالا در بارداری می باشد که در این صورت پزشک مناسب ترین دارو را در حداقل دوز موثر برای شما در نظر خواهد داشت. به خاطر داشته باشید که دارو را باید مطابق دستور پزشک استفاده کنید. هرگز نباید بدون مشورت و اجازه پزشک مصرف دارو را متوقف کرده و یا دوز آن را تغییر دهید. برای درک سایر راه های کاهش فشار خون در بارداری و مقدار فشار خون نرمال در بارداری می توانید با پزشک خود مشورت کنید.