انواع فیبروئید رحمی و درمان آن
- فیبروئید رحمی اینترامورال: فیبروئید رحمی اینترامورال شایع ترین نوع فیبروئید است. این فیبروئیدها داخل دیواره ماهیچه ای رحم ایجاد می شوند. فیبروئید اینترامورال ممکن است رشد کند و رحم را دچار کشیدگی سازد.
- فیبروئید رحمی ساب سروزال: فیبروئید رحمی ساب سروزال در خارج از رحم ایجاد می شود؛ جایی که سروز نام می گیرد. این فیبروئید ها ممکن است رشد کنند و موجب بزرگ تر شدن یک طرف رحم گردند.
- فیبروئید رحمی پدانکوله: توده های ساب سروزال می توانند یک ساقه و یک پایه بلند و باریک ایجاد کنند تا از توده حمایت کند. زمانی که این حالت رخ می دهد، فیبروئید رحمی، پنداکوله نام می گیرد.
- فیبروئید رحمی زیر مخاطی: این نوع فیبروئید رحمی در لایه ماهیچه ای میانی یا میومتر رحم فرد ایجاد می شود. توده های زیر مخاطی شیوع چندانی ندارد.
تشخیص فیبروئید رحمی
برای تشخیص صحیح فیبروئید رحمی، فرد توسط متخصص زنان تحت معاینه لگنی قرار می گیرد. این معاینه برای بررسی وضعیت، اندازه و شکم رحم بیمار انجام می شود. فرد ممکن است برای تشخیص فیبروئید رحمی تست های دیگری انجام دهد که شامل موارد زیر هستند:
- سونوگرافی: این روش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از رحم فرد بر روی صفحه نمایشگر استفاده می کند. این روش این امکان را به پزشک می دهد که ساختارهای داخلی را مشاهده کرده و وجود فیبروئید را بررسی کند. سونوگرافی از راه واژن که در آن پروب سونوگرافی از طریق واژن وارد می شود، تصاویر واضح تری بدین منظور ایجاد می کند؛ در این صورت امواج فاصله کمتری با رحم دارند.
- ام آر آی لگن: این یک روش تصویر برداری در عمق است که تصاویری از رحم، تخمدان ها و سایر اندام های لگن ایجاد می کند.
درمان فیبروئید رحمی
پزشک بسته به سن بیمار، اندازه فیبروئید و وضعیت سلامتی فرد برنامه درمانی فیبروئید رحمی را تنظیم می کند. فرد ممکن است ترکیبی از درمان ها را دریافت کند.
داروها
داروهایی که سطح هورمون های بدن را تنظیم می کنند برای جمع کردن فیبروئید ها تجویز می شوند. آگونیست های آزاد کننده گنادوتروپین همانند لوپرولید موجب افت سطح استروژن و پروژسترون در بدن بیمار می گردند. این اثر در نهایت قاعدگی را متوقف کرده و فیبروئید رحمی را کوچک می کند. سایر گزینه هایی که به کنترل درد و خونریزی ناشی از فیبروئید کمک می کنند اما فیبروئید را کوچک نساخته و یا از بین نمی برند:
- آی یو دی یا دستگاه درون رحمی که هورمون پروژستین آزاد می کند.
- مسکن های ضد التهاب همانند ایبوپروفن که فقط جهت کنترل درد استفاده می شود.
- قرص های ضد بارداری
جراحی
جراحی به منظور برداشت فیبروئید های بسیار بزرگ یا چند تایی انجام می گیرد. این روش میومکتومی نام دارد. میومکتومی شکمی شامل ایجاد یک برش بزرگ در شکم برای دسترسی به رحم و برداشت فیبروئید ها است. جراحی برای درمان فیبروئید همچنین می تواند به صورت لاپاراسکوپی انجام شود که در آن از چند برش کوچک برای وارد کردن دوربین کوچک و ابزار جراحی استفاده می شود. امکان رشد مجدد فیبروئید رحمی بعد از جراحی وجود دارد. اگر وضعیت بیمار تشدید شود و یا سایر روش های درمانی اثرگذار نباشند، پزشک ممکن است هیسترکتومی (جراحی برداشتن رحم) را برای درمان فیبروئید رحمی توصیه کند البته در صورتی که تعداد فرزندان بیمار کافی باشد و تمایلی به بارداری در آینده نداشته باشد زیرا با انجام هیسترکتومی فرد در آینده قادر به بارداری نخواهد بود.
روش های با تهاجم کمتر
در روش های جراحی با تهاجم کمتر، فرد بر روی یک دستگاه شبیه به ام آر آی دراز می کشد که این دستگاه امکان مشاهده داخل رحم را برای پزشک فراهم می کند. امواج صوتی پر انرژی و با فرکانس بالا به سمت فیبروئید هدایت می شوند تا قطع شده و یا تخریب شوند. به طور مشابه، میولیز با استفاده از لیزر یا جریان برق فیبروئید رحمی را جمع می کند در حالی که کریومیولیز با فریز کردن فیبروئید ها را درمان می کند. قطع اندومتری شامل وارد کردن یک وسیله مخصوص به داخل رحم به منظور تخریب پوشش رحم با حرارت، جریان برق یا آب داغ است. گزینه جراحی دیگر آمبولیزاسیون سرخرگ رحمی است. در این روش، ذرات کوچک به داخل رحم تزریق می شوند تا جریان خون تامین کننده فیبروئید رحمی را قطع کنند.