تا حدود ۱۵ سال قبل، همه بیمارانی که مبتلا به سرطان پستان می شدند، برایشان عمل جراحی ماستکتومی (برداشتن تمام پستان) انجام می شد و به طور همزمان پاکسازی غدد لنفاوی زیر بغل هم انجام می شد.
ولی ظرف چند سال گذشته، عمل جراحی مربوط به سرطان پستان، محدود به برداشتن تومور سرطانی و بررسی غدد لنفاوی زیر بغل شده است. دیگر نیازی نیست که پستان به طور کامل برداشته شود. غدد لنفاوی زیر بغل هم به طور محدود برداشته می شود تا دست بیمار دچار تورم (لنف ادما) نشود. البته چون پستان بیمار حفظ می شود، بعد از عمل بیمار باید تحت پرتودرمانی قرار گیرد.
با این وجود حدود ۳۰ درصد موارد، شرایط بیمار به گونه ای است که نمی توان پستان مبتلا به تومور پستان را حفظ کرد و جراح تصمیم میگیرد کل پستان را بردارد.
در چنین مواردی، پس از برداشتن پستان (ماستکتومی)، می توان برای بیمار، عمل جراحی بازسازی پستان (Breast Reconstruction) انجام داد. این عمل می تواند همزمان با برداشتن پستان یا به طور تاخیری انجام شود.
ممکن است بازسازی پستان، به طور کامل پستانی با ظاهر طبیعی ایجاد نکند. همچنین در این نوع بازسازی، نوک سینه حس نخواهد داشت؛ ولی معمولاً شکل پستان بازسازی شده، به پستان قبل از عمل نزدیک است.
آمادگی بیمار برای عمل بازسازی پستان
در آمریکا، عمل ماستکتومی (جراحی سرطان) توسط جراح عمومی انجام می شود و به طور همزمان تیم جراحی پلاستیک در اتاق عمل حاضر می شود و عمل بازسازی پستان را انجام می دهد. در ایران، جراحان پلاستیک نسبت به این عمل بی رغبت هستند، لذا هر دو کار (ماستکتومی و بازسازی پستان) را یک جراح عمومی انجام می دهد.
جراحی که در زمینه بازسازی پستان تجربه دارد، به بیماری که قرار است ماستکتومی شود، بازسازی پستان را توصیه می کند. مزایا و معایب این عمل را توضیح می دهد. به بیمار راجع به روش بیهوشی، روش جراحی، شکاف ها و خطوط حاصل از عمل (محل بخیه ها) توضیح می دهد. به بیمار می گوید که پس از قرار دادن پروتز موقت برای کشیده و باز شدن پوست، لازم است که مکرراً به پزشک مراجعه کند تا تزریق سرم به داخل پروتز انجام شود. ممکن است عمل دو یا چند مرحله ای باشد. ممکن است برای قرینه سازی پستانها جراح ناچار شود که پستان سالم (سمت مقابل) را نیز جراحی کند. خطراتی مانند خونریزی و عفونت پس از عمل هم باید یادآوری شود. به بیمار گفته می شود که شاید از نظر زیبایی نتیجه عمل برای بیمار رضایت بخش نباشد.
با دانستن تمام موارد بالا، در صورتی که بیمار راضی به جراحی بازسازی پستان باشد، آنگاه برنامه ریزی برای این عمل همزمان با ماستکتومی انجام خواهد شد.
روش عمل جراحی بازسازی پستان
بعد از برداشتن پستان، قاعدتا برای بازسازی پستان، باید پروتز سیلیکونی در جلو یا پشت عضله قفسه سینه گذاشته شود؛ ولی معمولاً پوست کافی برای پوشاندن پروتز باقی نمی ماند. چون پوست به همراه بافت پستان مبتلا به سرطان برداشته شده است. پس باید یک پروتز موقت که مانند یک بالن آب است برای بیمار گذاشته شود. به تدریج با تزریق سرم نمکی به داخل این پروتز پوست بیمار کش بیاید و باز شود و پروتز اصلی و دائمی را زیر خود بپوشاند. این پروتز موقت را Tissue expander می گویند. عمل باز شدن پوست با این وسیله چندین ماه طول می کشد و نیاز به مراجعات هفتگی به پزشک جهت تزریق سرم نمکی دارد. تزریق، هر بار قدری دردناک است. در نوع جدیدی از Tissue expander، به جای سرم نمکی از گاز دی اکسید کربن استفاده می شود که درد و ناراحتی کمتری برای بیمار ایجاد می کند.
در حین جراحی بازسازی پستان، یک بافت مخصوص به نام ماتریکس پوستی بدون سلول، به ماهیچه قفسه سینه دوخته می شود که پروتز موقت را در جای خودش فیکس نگه می دارد. بدن به مرور زمان کلاژن را جایگزین این بافت می کند.
تعداد کمی از خانمها در زمان ماستکتومی می توانند پروتز دائم را دریافت کنند. اکثر بیماران نیاز به عمل دو مرحله ای (که شرح آن در بالا آمد) دارند. در مرحله دوم چند ماه پس از عمل اول Tissue expander خارج می شود و پروتز دائمی جایگزین آن می شود.
