چکاپ کودکان
چکاپ کودکان از جمله اقدامات ضروری محسوب می شود که به رشد مناسب کودک کمک می کند. ابتدا در طول سه تا پنج روز بعد از تولد، باید نوزاد خود را نزد پزشک اطفال ببرید. در برخی موارد ضروری است مدت کوتاهی بعد ترخیص از بیمارستان، برای چکاپ کودکان نزد پزشک بروید. چکاپ یک سالگی کودک، ابتدا چند هفته یک بار و سپس ماهانه توسط پزشک انجام میگیرد. در برخی موارد پزشک دستور انجام چکاپ کودک در دفعات بیشتری را خواهد داد.
اندازه گیری قد و وزن و اندازه گیری سر نوزاد در چکاپ کودک
چکاپ کودکان توسط پزشک معمولا با برخی اندازه گیری ها انجام می گیرد. روش اندازه گیری وزن نوزاد بدین ترتیب است که شما ابتدا باید لباس نوزاد را از تن او خارج سازید. سپس نوزاد به دقت و با استفاده از ترازویی مخصوص وزن می شود. طول قد نوزاد نیز با استفاده از قرار گیری روی یک سطح و کشیدن پاهای نوزاد اندازه گیری می شود. اندازه گیری دور سر نوزاد با استفاده از نواری مخصوص انجام می گیرد. سپس اندازه های به دست آمده بر اساس نمودار قد و وزن بررسی خواهد شد تا روند رشد نوزاد تعیین گردد. این اندازه گیری ها به تعیین این مطلب کمک می کند که آیا فرزند شما رشد نرمالی داشته است، همچنین جدول قد و وزن بر اساس سن کودکان امکان مقایسه رشد کودک با سایر همسالانش را فراهم می آورد.
معاینه فیزیکی کودکان
در طول یک معاینه فیزیکی کودکان به عنوان بخشی از چکاپ کودکان، انتظار یک معاینه دقیق را باید داشته باشیم. هر نگرانی که در مورد رشد کودک خود دارید را با پزشک مطرح سازید اگر به نواحی خاص مشکوک هستید آن را به پزشک نشان دهید.
- سر: در این مرحله از چکاپ کودک، پزشک ابتدا نقاط نرم روی سر نوزاد را ارزیابی می کند. این نقاط روی استخوان جمجمه، فضایی را برای رشد مغز کودک فراهم می کنند. پزشک همچنین شکل سر نوزاد را بررسی خواهد کرد.
- گوش ها: معاینه گوش کودک با اتوسکوپ صورت می پذیرد. پزشک با استفاده از اتوسکوپ مایع موجود در گوش یا احتمال عفونت گوش نوزاد را بررسی خواهد کرد. بررسی ارزیابی شنوایی نوزاد و کودک با دستگاه اتوسکوپ امکان پذیر نمی باشد.
- چشم ها: روش معاینه چشم کودکان به این ترتیب است که پزشک داخل چشم ها را با وسیله ای به نام افتالموسکوپ بررسی خواهد کرد. بنابراین وسیله معاینه چشم افتالموسکوپ نام دارد. مادامی که کودک بزرگ تر می شود پزشک با استفاده از شیئی روشن توجه کودک را جلب کرده و با استفاده از آن حرکت چشم های کودک را ارزیابی می کند.
- دهان: در معاینه دهان کودک به عنوان بخشی از چکاپ کودکان، داخل حفره دهان از لحاظ احتمال بروز مواردی مانند برفک دهانی بررسی می شود. برفک دهانی نوعی عفونت قارچی است که به سادگی درمان می شود. مادامی که فرزند شما بزرگ تر می شود ممکن است علائمی از دندان در آوردن نیز ظاهر شود.
- پوست: در معاینه پوست نوزاد، شرایط پوستی مختلف اعم از راش ها یا برخی علائم تولد موجود روی پوست نوزاد بررسی خواهد شد.
- قلب و ریه ها: در چکاپ کودکان، پزشک با استفاده از گوشی به صدای ضربان قلب و ریه ها گوش خواهد داد تا احتمال وجود برخی ضربان های مشکوک یا دشواری های تنفسی بررسی گردد.
- شکم: پزشک با اعمال فشار ملایم روی شکم نوزاد می تواند هر گونه تورم در ارگان های داخلی یا ناهنجاری های موجود برای مثال فتق ناف را در چکاپ کودک مورد بررسی قرار دهد. فتق ناف شرایطی است که در آن بخشی از روده یا بافت چربی نزدیک ناف از طریق دیواره ماهیچه ای شکم خارج شود.
- لگن و پاها: در چکاپ کودکان، پزشک برای بررسی احتمال جا به جا شدگی یا سایر مشکلاتی که ممکن است در درون مفصل لگن روی دهد حرکات پای نوزاد را بررسی خواهد کرد.
- ناحیه تناسلی: پزشک ناحیه تناسلی را برای بررسی احتمال تورم یا علائمی از عفونت بررسی خواهد کرد. در مورد دختران، ترشحات واژینال نیز در چکاپ کودک مورد توجه قرار خواهد گرفت. در مورد پسران وضعیت بیضه ها بررسی می شود. در صورت ختنه کردن نیز روند بهبود آلت تناسلی در چکاپ کودک پسر مورد توجه قرار خواهد گرفت.
در اغلب موارد چکاپ کودکان به صورت فیزیکی انجام می شود و نیازی به انجام تست های آزمایشگاهی نخواهد بود.
بررسی مهارت های حرکتی کودک در چکاپ کودکان نیز از اهمیت برخوردار است. بسته به سن کودک باید آمادگی پاسخگویی به برخی پرسش ها را داشته باشید:
- آیا کودک به خوبی می تواند سر خود را کنترل کند؟
- آیا کودک می تواند حالات چهره و برخی صداها را تقلید کند؟
- آیا کودک می تواند شیئی را برداشته و یا آن را در دهان خود قرار دهد؟
- آیا کودک می تواند غلت بخورد؟
- آیا با کمک و پشتیبانی کودک قادر به نشستن می باشد؟
- آیا کودک می تواند از انگشتان برای برداشتن اشیای کوچک استفاده کند؟
جایگاه واکسیناسیون کودک در چکاپ کودکان
کودک شما به دریافت واکسن های متعدد نیاز خواهد داشت. در طول دریافت واکسن ها پزشک به شما خواهد آموخت که کودک را چگونه نگاه داشته و چطور به او کمک کنید. پس از آن می توانید کودک خود را در برگرفته با او صحبت کرده، به او شیر دهید و یا برایش آواز بخوانید.
در طول ملاقات با پزشک آمادگی توضیح برخی موارد را برای پزشک به منظور چکاپ کودکان به طور دقیق تر داشته باشید. مواردی مانند:
- در طول روز و در طول شب فرزند شما چند ساعت می خوابد؟
- چند وقت یک بار به فرزند خود غذا می دهید؟ آیا فرزند شما در شیر خوردن با مشکلی رو به رو است؟
- چند پوشک در طول روز خیس شده و چند پوشک به مدفوع جامد آلوده می شود؟
- میزان فعالیت کودک چقدر است؟
- خلق و خوی کودک شما چگونه است؟
علاوه بر این موارد در چکاپ کودکان پزشک سوالاتی را در مورد سابقه خانوادگی و سابقه پزشکی خواهد پرسید. اگر چه شیر مادر یا شیر فرموله شده بهترین منبع غذایی در رژیم غذایی کودک محسوب می شود اما با این حال می توانید با پزشک مشورت کنید که چه زمان می توانید غذاهای جامد را در رژیم غذایی کودک قرار دهید.
بدون شک شما سوالاتی در مورد کودک خود در ذهن دارید. می توانید قبل از رفتن به ملاقات پزشک برای چکاپ کودکان، این سوالات را یادداشت کنید و آن ها را از پزشک بپرسید. می توانید به هنگام ملاقات با پزشک همراهی با خود داشته باشید که شما را در به خاطر سپردن مواردی که پزشک عنوان می کند یاری سازد.
همچنین سلامت خود را نیز فراموش نکنید. اگر احساس افسردگی یا استرس دارید آن را با پزشک در میان سازید. پزشک در این زمینه می تواند شما را یاری رساند.
به خاطر داشته باشید پس از ملاقات با پزشک قرار بعدی ملاقات را پیگیری نمایید.