شیگلوز یک بیماری عفونی است که تحت تاثیر گروهی از باکتری ها به نام شیگلا ایجاد می شود. بیشتر افرادی که به شیگلا آلوده می شوند دچار اسهال، تب و کرامپ های معده می گردند که یک یا دو روز بعد از قرار گیری در معرض باکتری بروز می کنند. عفونت شیگلا معمولا ظرف 5 تا 7 روز بهبود می یابد. برخی افراد که به این باکتری ها آلوده شده اند علائمی را ظاهر نمی سازند اما می توانند عفونت شیگلا را به سایر افراد منتقل کنند. انتشار شیگلا با شستشوی مرتب دستها با صابون و در نظر داشتن اقدامات بهداشت شخصی، متوقف خواهد شد. علائم عفونت شیگلا در افراد مبتلا شامل اسهال (برخی مواقع خونی)، تب، درد معده، احساس نیاز به دفع مدفوع حتی اگر روده ها خالی باشند، هستند. برخی افراد مبتلا به این عفونت ممکن است علائم را از چند روز تا چهار هفته یا بیشتر تجربه کنند. در برخی موارد، نرمال شدن کامل عادت روده (میزان دفع مدفوع در یک فرد و قوام مدفوع او) به چند ماه زمان نیاز دارد.
علل و فاکتورهای خطر عفونت شیگلا
در مدفوع افرادی مبتلا به عفونت شیگلا، باکتری های شیگلا یافت می شوند؛ در حالی که آن ها به اسهال مبتلا بوده و یک یا دو هفته بعد از رفع اسهال این باکتری ها از مدفوع بیمار پاک می شوند. شیگلا بسیار مسری است؛ مقدار کمی از میکروبهای عامل میتوانند یک فرد را بیمار کنند. افراد از راههای زیر به عفونت شیگلا دچار می شوند:
- قرارگیری باکتری های شیگلا بر روی دست ها و سپس لمس غذا یا دهان موجب انتشار عفونت شیگلا می گردد. این ممکن است بعد لمس سطوح آلوده به مدفوع فرد بیمار همانند اسباب بازیها، وسایل حمام یا پوشک آلوده رخ دهد. تعویض پوشک کودک یا مراقبت از فرد بیمار عامل انتقال این عفونت است.
- مصرف غذایی که توسط فرد مبتلا به عفونت شیگلا تهیه شده است. غذاهایی که به صورت خام مصرف می شوند بیشتر به باکتری های شیگلا آلوده میگردند. باکتری های شیگلا می توانند میوه ها و سبزیجات را آلوده کنند اگر مزارع کشت آن ها در تماس با مواد دفعی انسان قرار گرفته باشند.
- بلعیدن آب رودخانه حین شنا کردن یا نوشیدن آب آلوده به مدفوع حاوی میکروب موجب انتشار این عفونت می شود.
- قرارگیری در معرض مدفوع فرد مبتلا به عفونت شیگلا یا فردی که اخیرا به این عفونت دچار بوده است، حین تماس جنسی نیز موجب ابتلا به عفونت شیگلا می گردد.
احتمال ابتلا به شیگلوز در افراد زیر بیشتر است:
- خردسالان بیشتر به عفونت شیگلا دچار می شوند اما افراد در تمام سنین ممکن است آلوده گردند. بیشترین شیوع این عفونت در مهد کودک ها و مدرسه ها است. این بیماری اغلب از خردسالان به خانواده های آن ها و سایر جوامع انتشار می یابد؛ زیرا بسیار مسری است.
- مسافران که به کشورهای در حال توسعه سفر می کنند بیشتر در معرض ابتلا به شیگلا و آلوده شدن با تیره هایی از باکتری های شیگلا که با آنتی بیوتیک ها قابل درمان نیستند، قرار دارند. مسافران ممکن است در اثر مصرف غذا، آب آشامیدنی، آب رودخانه آلوده یا تماس با سطوح آلوده به این باکتری ها، به عفونت شیگلا دچار شوند. این افراد با داشتن رژیم غذایی سالم و نوشیدن آب سالم و همچنین شستن مرتب دست ها با آب و صابون از ابتلا به شیگلوز پیشگیری می نمایند.
- افرادی که سیستم ایمنی آن ها در اثر ابتلا به بیماری خاص (برای مثال اچ آی وی) یا دریافت درمان دارویی (برای مثال شیمی درمانی سرطان) ضعیف شده است بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های خطرناک همچون عفونت شیگلا قرار دارند. در بیماری شیگلوز شدید ممکن است عفونت به داخل خون راه یابد که کشنده خواهد بود.
بیشترین شیوع عفونت شیگلا اغلب در مهد کودک ها است که به تدریج در میان جوامع کوچک همچون خانواده ها گسترش می یابد. این عفونت ممکن است در میان نژاد، ملیت ها و گروه های اجتماعی مختلف گسترش یابد؛ زیرا باکتری های شیگلا می توانند به راحتی از یک فرد به فرد دیگر منتقل شوند.