تعریف:
افزایش غیر طبیعی مایع آمنیوتیک.
اتیولوژی:
- ایدیوپاتیک.
- افزایش برونده ادراری جنین: ماکروزومی، ترانسفیوژن قل به قل، تومور هیدروپس فتالیس.
- کاهش جذب جنین از راه لوله گوارش: گاستروشزی، اگزومفالوس²، آترزی مری، آترزی دئودنوم، بیماری هیرشپرونگ.
- کاهش میزان بلع جنین: آننسفالی، اسپینا بیفیدا، تومورهای صورت، ماکروگلوسی، دیستروفی میوتونیک.
- افزایش ترشح مایع آمنیوتیک به وسیله جفت بزرگ: دیابت، بارداری چند قلو.
ریسک فاکتورها:
- دیابت (در 20 درصد از موارد)
- اختلالات مادرزادی جنین (در 5 درصد از موارد)
- بارداری دوقلو
اپیدمیولوژی:
در 1 درصد از بارداریها دیده می شود.
شرح حال:
ممکن است به صورت حاد و یا مزمن تظاهر یابد. در اغلب موارد، شروع آن ناگهانی و در سه ماهه سوم بارداری است.
حاد: درد شدید شکم، ریفلاکس مری، هموروئید و وریدهای واریسی، احساس خفگی، تنگی نفس، استفراغ.
مزمن: بدون علامت، شکم بزرگ تر از اندازه معمول است، افزایش حرکات جنین، سایر علایم، مشابه با فرم حاد است.
معاینه:
معاینه عمومی: ادم محیطی، واریس.
معاینه شکم: رحم، بزرگ تر از اندازه طبیعی برای سن بارداری است، لمس جنین دشوار است، سمع ضربان قلب جنین دشوار است، تریل مایع.
تظاهرات حاد: استریا، پوست برآمده و ادماتوی شکم، رحم سفت و تندر.
پاتولوژی:
حجم مایع آمنیوتیک طبیعی، در حدود 500 تا 1500 سی سی است. علایم و نشانهها، زمانی ظاهر می شوند که این حجم، به بیش از 2 لیتر رسیده و سایز و طول رحم افزایش یابد.
ارزیابیها:
آزمایشات خون: وضعیت Rh.
سایر روشهای تشخیصی: سونوگرافی (افزایش حجم مایع آمنیوتیک عبارت است از: بیشترین عمق بیش از 10 سانتی متر)، همچنین انجام سونوگرافی، برای رد بارداری دوقلو و اختلالات جنینی ضروری است، پروفایل بیوفیزیکی (ارزیابی سلامت جنین)، GTT (برای رد دیابت).
درمان:
درمان، تنها در موارد علامت دار لازم است. در صورتی که سونوگرافی وجود نقص قابل توجهی را در جنین نشان دهد، مشاوره با والدین باید انجام شود.
- در صورت وجود عامل زمینه، آن را درمان کنید، برای مثال کنترل مناسب دیابت.
- در موارد خفیف، استفاده از مسکن شبانه برای رفع احساس ناراحتی موثر خواهد بود.
- آمنیوسنتز (با خارج کردن در حدود 500 میلی لیتر مایع) و یا تجویز ایندومتاسین (برای کاهش برونده ادراری جنین)، را باید در نظر گرفت. تجویز ایندومتاسین در 50 درصد از موارد، موثر است، ولی ریسک PDA و نارسایی کلیوی را افزایش می دهد.
- افزایش شانس بقاء جنین.
عوارض: مال پرزانتاسیون، مردهزایی، دکولمان، پرولاپس بند ناف، خونریزی پس از زایمان، خونریزی قبل از زایمان، افزایش شانس زایمان سزارین.
پیش آگهی:
بر اساس عامل زمینه، متفاوت است. در 60 درصد از موارد، هیچ گونه علت زمینهای یافت نمی شود.
اطلاعات بیشتر در رابطه با شرایط پلی هیدر آمنیوس را می توانید در مطلب الیگوهیدرآمینوس و پلی هیدرآمینوس - از دیدگاه Medscape بیابید.
1- Polyhydramnios
2- Exomphalos
کتاب: مروری سریع بر بیماری های زنان و مامایی
نوشته: میشا داتا، لوئیس رندال، نانومی هولمز
ترجمه: دکتر سارا آرین مهر
زیر نظر: دکتر فاطمه قائم مقامی (استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)