تعریف:
التهاب غدد بارتولن، ثانویه به عفونت باکتریال.
اتیولوژی:
فلور نرمال، استافیلوکوک، اشریشیاکولی، انتروکوک فکالیس²، مایکوپلاسما هومینیس.
انتقال یافته از راه جنسی: نایسر یا گونوره، کلامید یا تراکوماتیس.
ریسک فاکتورها:
آسیب به مجرای غدهء بارتولن ( ترومای جنسی، جراحی، اپیزیوتومی)، نقص سیستم ایمنی، مقاربت کنترل نشده
اپیدمیولوژی:
بیشترین و شایعترین عفونتهای باکتریال ولوو، در زنان در سنین باروری دیده می شوند. بارتولینیت، در 2 درصد از زنان و 25 درصد از افراد مبتلا به عفونت گونوکوکی دیده می شود.
شرح حال:
درد شدید در اطراف مدخل رحم، ناتوانی در نشستن بر روی زمین، دیسپارونی سطحی، توده و تورم در اطراف واژن، ناتوانی در استفاده از تامپون.
معاینه بالینی:
معاینهء عمومی: تاکی کاردی، تب در صورت وجود عفونت سیستمیک (به ندرت). معاینهء لگنی: تودهء قابل لمس نوساندار قرمز و تندر، در قسمت خلفی لبیا ماژور بر روی شاخ رحم، اغلب یک طرفه، ادم بافت اطراف.
لنف نودهای اینگوینال حساس و دردناک.
پاتولوژی:
غدد بارتولن، دارای اندازهای برابر با نخود هستند و در قسمت خارجی هایمن، در بولبهای وستیبولا واقع شدهاند. این غدد، هریک، از طریق یک مجرای کوچک نازک، به طول 1 تا 2 سانتیمتر به قسمت خلفی وستیبول متصل می شوند، این مجرا به دلیل نازک بودن، مستعد انواع عفونتهاست. عملکرد این غدد، تولید موکوس در طی مقاربت است. انسداد مزمن مجرا، ممکن است سبب ایجاد کیست بارتون شود، این کیست می تواند بزرگ شده و به وسیله اپی تلیوم ترانزیشنال مجرای طبیعی و یا توسط متاپلازی اسکوآموس، پوشیده شود.
بررسیها:
آزمایش خون: FBC (شمارش گلبولهای سفید- وجود عفونت سیستمیک را رد کنید).
سایر آزمایشات: سوآب رحمی و اندوسرویکس (برای تشخیص عفونت گونوکوکی در صورت وجود)، کشت چرک از محل آبسه ( از نظر بررسی حساسیت آنتی بیوتیکی).
درمان:
درمان طبی: مسکن، تجویز آنتی بیوتیکهای وسیعالطیف، تا زمانی که حساسیت مشخص شود.
درمان جراحی: در صورت وجود آبسه و یا کیست، درمان به روش جراحی مارسوپیالیزاسیون3 صورت می گیرد (دیوارهء آبسه برش داده شده و باز می شود. از درن برای مدت 1 تا 2 روز می توان استفاده کرد). بیوپسی از غده از نظر بافتشناسی. در زنان مسن، می توان برای کاهش احتمال بدخیمی، غده را کاملا برداشت.
عوارض: بارتولینیت حاد، تشکیل آبسه. عفونت مزمن کم شدت: تشکیل کیست در نتیجهء انسداد مجرا، که سبب احتباس موکوس و ترشحات مخاطی خواهد شد. عفونت سیستمیک (به ندرت دیده می شود).
پیش آگهی:
میزان عود پس از جراحی، به روش مارسوپیالیزاسیون کم است. میزان عود و شیوع کیست، در صورت استفاده از سایر روشهای جراحی، ممکن است بالاتر باشد.
1- Bartholinitis
2- Enterococcus faecalis
3- Marsupialization
- کتاب: مروری سریع بر بیماری های زنان و مامایی
- نوشته: میشا داتا، لوئیس رندال، نانومی هولمز
- ترجمه: دکتر سارا آرین مهر
- زیر نظر: دکتر فاطمه قائم مقامی ( استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)