تعریف:

فقدان قاعدگی. آمنوره‌ء اولیه عبارت است از عدم ایجاد قاعدگی. آمنوره‌ء ثانویه، عبارت است از فقدان قاعدگی برای مدت 6 ماه و یا بیشتر در خانمی که قبلا قاعدگی‌های منظم داشته است.

اتیولوژی:

آمنوره‌ء اولیه (5 درصد از موارد):

1. تاخیر سرشتی: شایع‌ترین علت آمنوره‌ء اولیه
2. علل انسدادی: هایمن بدون سوراخ، سپتوم عرضی واژن، فقدان یا عدم عملکرد رحم
3. علل هورمونی: سندرم کالمن، کاهش شدید وزن، هیپرپرولاکتینوما
4. علل مادر‌زادی: سندرم عدم حساسیت به آندروژن، سندرم ترنر، آژنزی گنادال، هیپرپلازی مادر‌زادی آدرنال.
5. سایر علل: نارسایی تخمدان (نظیر شیمی درمانی، رادیوتراپی)، تومور هیپوفیز.

آمنوره‌ء ثانویه ( 95 درصد از موارد):

1. بارداری: شایع‌ترین علت آمنوره‌ء ثانویه که همیشه باید قبل از هر گونه بررسی در نظر گرفته و رد شود.
2. علل مربوط به تخمدان (60 درصد از علل پاتولوژیک):(35 درصد موارد) PCOS، نارسایی زودرس تخمدان‌ها (25 درصد موارد).
3. علل مربوط به هیپوفیز (20 درصد از موارد): هیپرپرولاکتینوما (17 درصد)، کم کاری غده‌ء هیپوفیز، سندرم شیهان، تروما، تومور، عدم حساسیت پس از مصرف OCP.
4. علل مربوط به هیپوتالاموس: هیپوگنادیسم هیپوتالامیک (ورزش و فعالیت شدید، کاهش وزن، نظیر بی اشتهایی عصبی، بیماری‌های مزمن و یا علل ایدیوپاتیک، می توانند سبب سرکوب هیپوتالاموس شوند).
5. علل مربوط به رحم (نادر): سندرم آشرمن، اندومتریت ناشی از سل.
6. سایر موارد: اندوکرین (بیماری تیروئید، کوشینگ)

ریسک فاکتور‌ها:

نامشخص‌اند.

اپیدمیولوژی:

شایع است.

شرح حال:

بررسی تاریخ آخرین قاعدگی (LMP)، منارک، زمان قاعدگی قبلی، جلوگیری از بارداری در زمان حال و یا گذشته، در نظر گرفتن احتمال بارداری، کاهش وزن، ورزش هیرسوتیسم، گالاکتوره، علایم مربوط به تیروئید، علایم کلیماکتریک و تاریخ آخرین اسمیر، همگی دارای اهمیت هستند.

معاینه بالینی:

ممکن است نامشخص باشد.

آمنوره‌ء اولیه:

بلوغ تاخیری، شواهدی از بیماری زمینه، نظیر هایمن بدون سوراخ.

آمنوره‌ء ثانویه:

شواهدی از علل زمینه، نظیر کاهش وزن، علایم PCOS.

پاتولوژی:

نامشخص است.

بررسی‌ها:

بررسی بر اساس شرح حال و معاینه ضروری است.

آزمایش خون: FSH، LH، استرادیول، آندروژن‌ها، پرولاکتین، تست‌های عملکردی تیروئید، SHBG.

آزمایش ادرار: ßhCG(حاملگی را رد کنید).

سایر موارد: تست‌های عملکردی هیپوفیز قدامی، سونوگرافی لگن، بررسی میدان دید، عکس ساده‌ء حفره‌ء هیپوفیز. در آمنوره‌ء اولیه، بررسی کروموزومی ممکن است مورد نیاز باشد.

درمان:

براساس علت زمینه متفاوت است.

عوارض:

آمنوره‌ء طولانی مدت، می تواند سبب ایجاد استئوپروز و علایم و نشانه‌های منوپوز شود.

پیش‌آگهی:

بر اساس علت زمینه، متفاوت است.