نام ژنریک:

• سوماتریپتان

نام لاتین:

• Sumatriptan

نام تجاری:

• ®Imitrex
• ®Imigran
• ®Treximet

گروه دارویی- درمانی:

• آگونیست اختصاصی ریسپتور 5HT₁
• ضد میگرن

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص: 50 و 100 میلی گرم
• تزریقی: 12 میلی گرم در میلی لیتر

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• حملات حاد میگرنی

بالغین:

25 تا 100 میلی گرم سوماتریپتان تجویز می شود. پس از دو ساعت در صورت عدم تسکین درد 25 تا 100 میلی گرم دیگر تجویز می شود. حداکثر دوز سوماتریپتان 300 میلی گرم می باشد.

مکانیسم اثر:

• سوماتریپتان به طور انتخابی به گیرنده های 5HT₁ در شریان بازیلار و عروق سخت شامه باند می شود و سبب انقباض عروق و بهبود درد میگرنی می گردد.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر سوماتریپتان دو ساعت است.
• سوماتریپتان دفع ادراری دارد.

نکات با اهمیت:

• سوماتریپتان تزریقی ظرف پنج دقیقه بعد از تزریق تاثیرات خود را نشان می دهد. سوماتریپتان خوراکی ظرف 10 تا 20 دقیقه اثربخشی اش را نشان می دهد.
• سوماتریپتان تزریقی برای افراد زیر 18 سال تایید نشده است.
• سوماتریپتان در درمان حاد میگرن با یا بدون اورا در افراد بالغ موثر است.
• از آن جایی که سوماتریپتان به سرعت تاثیر می کند می تواند نیاز به استفاده از مسکن ها را کاهش داده و به فرد امکان می دهد سریع تر به فعالیت های روزمره بازگردد.
• افزایش دوز سوماتریپتان ریسک بروز تاثیرات جانبی را افزایش می دهد. متخصصین مطمئن نیستند سوماتریپتان 100 به اندازه قرص سوماتریپتان 50 موثر باشد. 
• داروی سوماتریپتان نباید در میگرن های بازیلار و همی پلژیک استفاده شود.
• مصرف بیش از 200 میلی گرم سوماتریپتان در طول 24 ساعت مناسب نمی باشد.
• ریسک بروز سندرم سروتونین از عوارض سوماتریپتان محسوب می شود. در صورت بروز علائم این سندرم مصرف سوماترپیتان باید قطع شود.
• سوماتریپتان ممکن است در درمان افسردگی، به عنوان دارویی نارکوتیک و یا به منظور پیشگیری از تهوع و استفراغ نیز به کار رود.

موارد منع مصرف:

• حساسیت شدید به سوماتریپتان
• هایپرتنشن کنترل نشده
• بیماری های شریان های کرونری قلبی
• بیماری های اسکمیک قلبی
• مصرف MAOI در دو هفته اخیر
• مصرف ارگوتامین

موارد احتیاط:

• آریتمی قلبی
• سابقه بیماری های عروقی مغزی
• اختلال عملکرد کبدی یا کلیوی
• تاکیکاردی
• بارداری
• دیابت
• چاقی

تداخلات دارویی:

تداخل سوماتریپتان عبارت است از:

• مشتقات ارگوت اثرات وازوپرسور سوماتریپتان را طولانی می کند.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

قرص سوماتریپتان و عوارض آن:

• Other: سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، اضطراب، ضعف و خستگی، تاکیکاردی بطنی، انفارکتوس میوکاردیال، تغییرات الکتردکاردیوگرام، برافروختگی پوست.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف سوماتریپتان در بارداری: در مطالعات حیوانی تاثیر سوماتریپتان بر جنین شامل مشکلاتی مانند نقص عروقی، اختلال در استخوان سازی، ناهنجاری های اسکلتی و کاهش وزن جنین بوده است. داده های کنترل شده ای در مورد بارداری های انسان در دست نیست.
• مصرف سوماتریپتان در دوران شیردهی: سوماتریپتان در شیر مادر ترشح می شود. تاثیرات سوماتریپتان بر نوزدان شیرخوار مشخص نیست. بعد استفاده از سوماتریپتان بهتر است به مدت 8 تا 12 ساعت از شیردهی پرهیز شود. نیمه عمر سوماتریپتان در شیر مادر 2،2 ساعت گزارش شده است.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• سوماتریپتان دارویی برای پیشگیری از میگرن محسوب نمی شود. هم چنین در افرادی با فشار خون کنترل نشده منع مصرف دارد.
• مصرف غذاهای حاوی تیرامین همزمان با سوماتریپتان ممنوع می باشد.
• از تجویز داروهای حاوی ارگوت همزمان با سوماتریپتان اجتناب کنید.
• فشار خون، نبض و نشانه های اسپاسم کرونری را کنترل کنید.
• نشانه های آلرژِی را در بیمار بررسی کرده و در صورت نیاز مصرف سوماتریپتان را قطع کنید.
• عوامل تشدید کننده سردرد را بشناسید و به بیمار معرفی کنید.
• تزریق سوماتریپتان به صورت زیرجلدی انجام می شود. از تزریق عضلانی یا وریدی اجتناب کنید.
• با کاهش نور و سر و صدای محیطی تحریکات محیطی برای بیمار را کاهش دهید.

توجهات بیمار - خانواده:

• در حین درمان با سوماتریپتان از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.
• نشانه های عوارض جانبی ناشی از سوماتریپتان را به پزشک اطلاع دهید.
• بهترین زمان مصرف سوماتریپتان به محض شروع علائم میگرن می باشد.
• عوامل تشدید کننده سردرد را حذف کنید.
• تحریکات محیطی را به حداقل برسانید.
• عدم واکنش مطلوب درمانی را به اطلاع پزشک برسانید.
• در صورتی که از داروی سوماتریپتان استفاده می کنید از مصرف الکل بپرهیزید.
• در صورت استفاده از سوماتریپتان اگر متوجه تغییر رنگ انگشتان دست یا پا، دردهای شدید شکمی، کاهش وزن، اسهال خونی، کرامپ، احساس سرما یا گرما در بخش هایی از بدن یا تورم دهان، زبان یا گلو شدید فورا به پزشک اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• سوماتریپتان در دمای اتاق نگاهداری می شود.