ایزوپروترنول چیست؟ این دارو در نارسایی قلبی، درمان شوک و برونکواسپاسم استفاده می شود. ایزوپروترنول به فرم آمپول می باشد. تعیین دوز ایزوپروترنول به عهده پزشک معالج است. مصرف آمپول ایزوپروترنول عوارضی را به دنبال دارد. از شایع ترین عوارض ایزوپروترنول می توان به علائم مربوط به افت فشار خون اشاره کرد.

نام ژنریک:

  • ایزوپروترنول

نام لاتین:

  • Isoproterenol HCl

نام تجاری:

  • ®Isuprel

گروه دارویی- درمانی:

  • ترکیب آدرنرژیک غیر انتخابی
  • برونکودیلاتور، تحریک میوکارد

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه  C

اشکال دارویی:

  • تزریقی: 0.2 و 1 میلی گرم در میلی لیتر

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • گشاد کننده برونش در برونکواسپاسم حین بیهوشی

          بالغین:

         0.01 تا 0.02 میلی گرم ایزوپروترنول وریدی تجویز می شود.

  • تحریک قلب در آریتمی

       بالغین:

       0.02 میلی گرم ایزپروترنول داخل میوکارد یا 0.2 میلی گرم ایزوپروترنول به صورت عضلانی تجویز می شود.

مکانیسم اثر:

مکانیسم اثر ایزوپروترنول بدین شرح است:

ایزوپروترنول گیرنده های بتا آدرنرژیک ریه ها را تحریک کرده و سبب شل شدن عضلات صاف برنش می گردد. ایزوپروترنول برونکواسپاسم و مقاومت هوایی را کاهش می دهد. همچنین قدرت انقباضی عضله میوکارد و برون ده قلبی را افزایش می دهد.

فارماکوکینتیک:

  • ایزوپروترنول از طریق ادرار دفع می گردد.

نکات با اهمیت:

  • اگر در طول مصرف آمپول ایزوپروترنول بهتر نشدید و یا علائم تشدید گردید با پزشک خود تماس حاصل فرمایید.
  • از عوارض ایزوپروترنول می توان به افت فشار خون، سردرد، گیجی، تنگی نفس، درد قفسه سینه، افزایش ضربان قلب، تعریق زیاد، لرزش، رنگ پریدگی و تاری دید اشاره کرد.

موارد منع مصرف:

  • حساسیت شدید به ایزوپروترنول
  • دیس ریتمی قلبی
  • تاکیکاردی ناشی از مسمومیت با دیژیتال ها
  • شوک کاردیوژنیک

موارد احتیاط:

  • اختلالات قلبی عروقی
  • هیپرتیروئیدی
  • حساسیت به سمپاتومیمتیک
  • هایپرپلازی خوش خیم پروستات
  • سالمندان
  • بارداری
  • شیردهی
  • کودکان
  • دیابت

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی ایزوپروترنول عبارت است از:

  • مصرف همزمان ایزوپروترنول با گوانتیدین ها ممکن است سبب بروز بحران هایپرتانسیو شود.
  • مصرف همزمان ایزوپروترنول با داروهای آدرنرژیک می تواند تاثیرات آدرنرژیک را تشدید کند.
  • مصرف همزمان ایزوپرترونول با مهار کننده های مونوآمینواکسیداز خطرناک می باشد.
  • مصرف همزمان ایزوپروترنول با هالوتان آریتمی را تشدید می کند.

عوارض جانبی:

 هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض ایزوپروترنول عبارت است از:

  • CNS: ضعف، خستگی، سردرد، گیجی، تحریک پذیری، لرزش، ترس، اضطراب
  • GI: تهوع، استفرغ، طعم بد دهان
  • CV: تاکیکاردی، آنژین، دیس ریتمی، نوسان فشار خون، برافروختگی چهره
  • Other: هیپرگلیسمی، ادم برونشیال، عصبی شدن

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • مصرف ایزوپروترنول در بارداری: مطالعات کنترل شده ای در مورد بارداری انسان در دست نیست، علاوه بر این مطالعات انسانی نیز گزارش نشده است. مصرف ایزوپروترنول در بارداری در صورتی مناسب است که مزایای آن بر منافعش غالب باشد.
  • مصرف ایزوپروترنول در شیردهی: ترشح دارو در شیر انسان مشخص نیست. داده ای در مورد ترشح ایزوپروترنول در شیر حیوانات نیز در دسترس نمی باشد. تاثیرات دارو بر نوزادان شیرخوار شناخته شده نیست. مصرف ایزوپروترنول در شیردهی باید با احتیاط باشد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • در حین تجویز آمپول ایزوپروترنول کنترل فشار خون و سیستم قلبی عروقی ضروری می باشد.
  • در صورت مصرف طولانی مدت آمپول ایزوپروترنول احتمال بروز پاروتیدیت وجود دارد.
  • از مخلوط کردن ایزوپروترنول با داروهای حاوی بیکربنات سدیم اجتناب کنید.
  • در صورت بروز دردهای آنژینی مصرف آمپول ایزوپروترنول باید قطع شود.

توجهات بیمار - خانواده:

  • دوز ایزوپروترنول توسط پزشک معالج تعیین می گردد.
  • اگر باید از ایزوپروترنول در منزل استفاده کنید با پزشک، پرستار یا داروساز خود در مورد نحوه نگاهداری دارو مشورت کنید.
  • از استعمال سیگار همزمان با آمپول ایزوپروترنول اجتناب کنید.
  • از تماس با افراد عفونی اجتناب کنید و از حضور در اماکن شلوغ بپرهیزید.

شرایط نگهداری دارو:

  • ایزوپروترنول باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگهداری شود. 
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی

  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی

  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام

  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ

  • وبسایت http://www.rxlist.com

  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه