انواع لیزر برای درمان های پوستی
نقش پوست در بدن
پوست وسیع ترین ارگان بدن می باشد. پوست، بدن را از تاثیر آلودگی های محیطی در امان می دارد. سن فاکتور مهمی است که بر سلامت پوست تاثیر می گذارد.
با افزایش سن پوست دچار چروک شده آویزان می گردد و لکه هایی روی آن پدیدار می شود. برخی محصولات ضد پیری می تواند بهبودی را در ظاهر پوست ایجاد کند اما در بسیاری از موارد استفاده از این محصولات پوستی چندان امید بخش نخواهد بود. به همین دلیل است که امروزه خیلی از افراد به استفاده از لیزر در رفع مشکلات پوستی روی آورده اند.
لیزر چیست؟
لیزر به عبارتی منبع نور می باشد که به صورت نقاط کوچک پر انرژی روی موضع تابیده می شود. پرتو لیزر می تواند در رفع اسکار (برای مثال لیزر جای زخم)، چروک ها و لکه های پوستی موثر باشد. سایر دستگاه های مبتنی بر نور مانند دستگاه آی پی ال یا Intense Pulsed Light نیز می تواند عروق خونی پوست را تقویت کرده و پیگمنتاسیون را برطرف سازد.
استفاده از لیزر در پوست
برخی شرایط پوستی که با استفاده از لیزر قابل درمان می باشد عبارت است از:
- برداشت موهای زائد (لیزر موهای زائد)
- اسکار ناشی از آکنه (لیزر پوست برای جای جوش)
- مشکلات ناشی از افزایش سن مانند لکه ها و چروک و خطوط روی پوست صورت
- نشانه های تولد
- عروق عنکبوتی
- بهبود چروک های اطراف چشم
- لکه های قهوه ای و رنگ غیر یکنواخت پوست (لیزر لکه های قهوه ای پوست)
- اسکار ها (لیزر جای زخم)
- خطوط و چروک ناشی از مصرف سیگار در افراد سیگاری
- ضایعات وریدی
- سفت کردن پوست
- بافت و تون غیر یکنواخت در پوست (برای مثال انجام لیزر پوست برای روشن شدن)
با پیشرفت تکنولوژی در زمینه لیزر بسیاری از مشکلات پوستی با استفاده از لیزر قابل درمان می باشد.
انواع لیزرهای پوست
چندین نوع لیزر در بازار وجود دارد که برای رفع مشکلات پوستی مورد استفاده قرار دارند. کاربردهای بالینی دستگاه های لیزر پوست، بر اساس طول موج، نور لیزر و میزان جذب لیزر در پوست تعیین می شود. دو دسته کلی برای دستگاه های لیزر پوست تعریف می شود:
- لیزرهای Ablative
- لیزرهای Non-Ablative
لیزر Ablative حاوی نوری با طول موج قوی می باشد که اغلب لایه بیرونی پوست را که در اثر سن و یا آفتاب آسیب دیده است از بین می برد. لیزر لایه های زیرین پوست را تحریک می کند که نتیجه آن کلاژن سازی و بهبود چروک ها خواهد بود. پس از انجام این نوع لیزر نیاز به استفاده از پوشش و یا بانداژ مناسب روی پوست وجود خواهد داشت. بعد از درمان لیزری و بهبود پوست، شاهد فرم پوستی جدیدی خواهیم بود که نرم تر و صاف تر می باشد. دستگاه های لیزر Ablative خود بر دو نوع می باشند:
- لیزر کربن دی اکسید:
این لیزر در اواخی دهه 60 میلادی وارد بازار گشت و به عنوان ابزاری برای جوانسازی پوست مورد توجه قرار گرفت. به دلیل تاثیرات جانبی این نوع لیزر، امروزه عمدتا از لیزرهایی با حالت فرکشنال استفاده می شود که تاثیرات جانبی کمتری دارند و روند بهبود پوست با استفاده از فرکشنال سریع تر می باشد.
لیزر کربن دی اکسید برای درمان اسکار ناشی از آکنه، سرطان پوست، چروک های عمیق پوستی، زخم ها، خال ها و آسیب های ناشی از آفتاب مناسب است.
تاثیرات جانبی لیزر کربن دی اکسید عبارت است از: احتمال پیگمنتاسیون های عمیق، درد، خارش، احساس سوختگی، قرمزی، اسکار پوست.
- Erbium Yttrium-Aluminum-Garnet (Er:YAG)
این نوع از دستگاههای لیزر برای برداشت خطوط نسبتا عمیق روی صورت، دست ها، گردن یا قفسه سینه کاربرد دارد و میزان آسیب به بافت های اطراف در این روش کمتر است. روند بهبود پس از انجام این نوع لیزر در مقایسه با لیزر CO2 سریع تر می باشد. استفاده از این لیزر در رفع اسکار ناشی از آکنه، آسیب های ناشی از آفتاب سوختگی، چروک های سطحی تا متوسط و خال ها موثر است.
تاثیرات جانبی ناشی از این نوع دستگاه لیزر عبارت است از: قرمزی، تورم و کبودی که ممکن است 1 تا 2 هفته به طول انجامد.
لیزر Non-Ablative برخلاف دسته قبلی می تواند به زیر لایه پوستی نیز نفوذ کند و کلاژن سازی را در نواحی زیرین تقویت کرده و به این ترتیب به بهبود تون و بافت پوست کمک می کند. این نوع لیزر همچنین برای از بین بردن چروک های متوسط تا سطحی نیز موثر می باشد.
لیزر الکساندرایت به عنوان نوعی دستگاه لیزر Non-Ablative شناخته می شود. لیزر الکساندریت طول موج بالایی را متسع می کند که تبدیل به انرژی حرارتی می شود. به این ترتیب می توان آسیب های هدفمندی را در برخی نواحی پوستی ایجاد کرد. در این دستگاه لیزری یعنی لیزر الکساندرایت از فرایندی به نام فوتوترمولیز استفاده می شود، این بدان معنی است که به منظور تخریب یا لیز کردن انرژی، نور را به گرما تبدیل می کند. لیزر الکساندرایت می تواند تخریب بافتی دقیقی را در ضایعات ایجاد کند در عین حال به بافت سالم اطراف آسیبی نمی رساند.
استفاده از دستگاه لیزر الکساندرایت برای رفع لکه های قهوه ای، آسیب های ناشی از آفتاب، لکه های تولد، پیگمنتاسیون ها و ضایعات پیگمنته شده موثر می باشد. همچنین از دستگاه لیزر الکساندرایت برای رفع موهای زائد، تتو و عروق پا استفاده می شود.
تاثیرات جانبی احتمالی ناشی از دستگاه لیزر الکساندرایت عبارت است از قرمزی، تورم و خارش که ممکن است چند روز به طول بینجامد. همچنین ممکن است در پیگمنتاسیون نیز تغییراتی ایجاد شود.
نتایج و ریکاوری پس از لیزر
نتایج حاصل از لیزر برای مثال عوارض لیزر جای جوش بسیار بستگی به تکنولوژی و نوع درمان دارد. زمانی که لیزر به طور مناسبی استفاده شود درمان می تواند نتایج معنی دار و مشهودی به دنبال داشته باشد و در نتیجه جوان سازی پوست ایجاد می شود.
ریکاوری پس از لیزر به نوع روش به کار رفته بستگی دارد. درمان های لیرزی خفیف معمولا به دوره ریکاوری چندان طولانی نیاز ندارند و عموما بهبود ظرف چند روز تا یک هفته حادث می گردد. این نوع درمان منجر به لایه برداری سنگین، عفونت و یا پوسته ریزی نمی شود. اما درمان های لیزری تهاجمی به دوره ریکاروی طولانی نیاز دارد و احتمال بروز درجاتی از قرمزی، عفونت یا لایه برداری به مدت یک هفته وجود دارد. پس از انجام این درمان های لیزری ممکن است پوست به مدت چند هفته صورتی رنگ بماند.
آیا استفاده از درمان های لیزری بی خطر است؟
عوارض لیزر درمانی
لیزر نیز مانند هر روش دیگر احتمال بروز خطراتی را در پی دارد. لیزر Ablative می تواند منجر به بروز عفونت، زخم های سرد، میلیا، تیرگی پوست و یا ایجاد کیست شود. تکنیک های Non-ablative نیز می تواند به تیرگی پوست، ایجاد تاول و آسیب به چشم منتج شود.
