مشکلات سه ماهه دوم بارداری
سه ماهه دوم بارداری اغلب زمانی است که فرد احساس بهتری در دوران بارداری دارد. تهوع و استفراغ رفع می شود، خطر سقط جنین کاهش می یابد و هنوز فاصله زیادی با دردهای ماه نهم بارداری وجود دارد. با این حال، این دوره از بارداری نیز با مشکلات اندکی همراه است.
خونریزی
با این که احتمال سقط جنین در این دوره کم است، امکان بروز آن وجود دارد. خونریزی واژینال اولین نشانه هشدار دهنده است. سقط ها در سه ماهه دوم بارداری (قبل از هفته 20) در اثر فاکتورهایی چون سپتوم رحمی (دیواره ای در داخل رحم که آن را به دو بخش تقسیم می کند)، نارسایی دهانه رحم (دهانه رحم زودتر باز می شود و موجب زایمان زودرس می گردد)، بیماری های خودایمنی (همانند لوپوس یا اسکلرودرمی) و ناهنجاری های کروموزومی در جنین (زمانی که اشکالی در کروموزوم های جنین وجود دارد) ایجاد می شوند. سایر علل:
- زایمان زودرس
- مشکلاتی در جفت همانند جفت پرویا (جفت دهانه رحم را می پوشاند)
- جدا شدن جفت از رحم
این مشکلات در سه ماهه سوم شایع هستند اما ممکن است در اواخر سه ماهه دوم نیز رخ دهند. اگر خون مادر Rh منفی دارد، در صورت بروز خونریزی در بارداری روگام تزریق می شود. دریافت روگام از تشکیل آنتی بادی های Rh جلوگیری می کند؛ این آنتی بادی ها در صورت مثبت بودن Rh جنین به او حمله می کنند. باید در نظر داشت که تمام خونریزی های سه ماهه دوم بارداری به معنی سقط جنین نیست. در صورت بروز خونریزی، فرد باید برای یافتن علت آن به پزشک مراجعه کند و تا زمان توقف آن استراحت نماید.
زایمان زودرس
هنگامی که زایمان قبل از هفته 38 بارداری اتفاق می افتد، زایمان زودرس نام می گیرد. شرایط مختلفی مانند عفونت مثانه، سیگار کشیدن و مشکلات مزمن چون دیابت یا بیماری کلیوی موجب زایمان زودرس می گردند. سابقه زایمان زودرس، بارداری دوقلو، بارداری های متعدد، مقدار زیاد مایع آمنیوتیک و عفونت در مایع آمنیوتیک یا غشاهای آمنیوتیک فاکتورهای خطر زایمان زودرس هستند. نشانه ها و علائم زایمان زودرس عبارتند از: فشار واژینال، درد پشت، تکرر ادرار، اسهال، افزایش ترشحات واژینال، سفتی پایین شکم. در موارد دیگر، علائم زایمان زودرس مشهودتر هستند و شامل انقباضات دردناک، نشت مایع از واژن و خونریزی واژینال می باشند. اگر فرد این علائم را داشته و نگران زایمان خود باشد باید به پزشک مراجعه کند. بسته به علائم بیمار، پزشک ممکن است او را در بیمارستان بستری کند. هر چه احتمال بروز زایمان زودرس کمتر شود، احتمال بروز عواقب حین تولد نوزاد نیز کمتر می شود. داروهایی چون منیزیم سولفات، کورتیکواستروئیدها و توکولیتیک ها بروز زایمان زودرس را متوقف می کنند. اگر از بروز زایمان جلوگیری نشود، پزشک یک داروی استروئیدی را تجویز می کند که به تکامل ریه های جنین کمک کرده و شدت بیماری ریوی را کاهش می دهد. اثرگذاری دارو دو روز بعد از اولین دوز بیشتر می شود بنابراین پزشک سعی می کند برای حداقل دو روز جلوی زایمان زودرس را بگیرد.
نارسایی دهانه رحم
دهانه رحم بافتی است که واژن را به رحم متصل می کند. برخی مواقع، سرویکس نمی تواند فشار رحم را حین بزرگ شدن آن در طول بارداری تحمل کند. این افزایش فشار دهانه رحم را ضعیف می کند و موجب باز شدن آن قبل از تکمیل شدن نه ماه بارداری می گردد. این وضعیت نارسایی دهانه رحم نام می گیرد که شیوع چندانی ندارد اما می تواند موجب عواقب جدی شود. باز شدن و نازک شدن دهانه رحم در نهایت موجب پارگی غشاها و تولد نوزاد بسیار نارس می گردد؛ این وضعیت معمولا در هفته 20 بارداری رخ می دهد. از آن جایی که جنین برای زنده ماندن در خارج از رحم رشد کافی نکرده است، حفظ بارداری ممکن نیست. اگر فرد در ناحیه دهانه رحم دچار آسیب شده باشد برای مثال حین زایمان پارگی ایجاد شده باشد، بیوپسی مخروطی سرویکس انجام داده یا دهانه رحم تحت جراحی قرار گرفته باشد، خطر بروز نارسایی دهانه رحم در سه ماهه دوم بارداری افزایش می یابد.
بر خلاف زایمان زودرس، نارسایی دهانه رحم موجب درد یا انقباض نمی شود و با ترشح یا خونریزی واژینال همراه است. درمان نارسایی سرویکس محدود است. اگر کیسه آب پاره نشده باشند، دهانه رحم به کمک بخیه بسته می شود. اگر دهانه رحم بیش از حد باز شود، خطر پارگی کیسه آب وجود دارد. بعد از بستن سرویکس، فرد باید برای مدت طولانی استراحت کند.
