نام ژنریک:

• لووتیروکسین
• لووتیروکسین سدیم

نام لاتین:

• Levothyroxine sodium

نام تجاری:

• ®Levothyroid
• ®Levoxyl
• ®Eltroxin

گروه دارویی- درمانی:

• هورمون تیروئید (T4)
• جایگزین هورمون تیروئید

طبقه بندی در بارداری:

• گروه A

اشکال دارویی:

• قرص: 50، 75 و 100 میکروگرم (قرص لووتیروکسین سدیم 0.1 میلی گرم)
• قرص روکشدار: 50 میکروگرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• قرص لووتیروکسین در درمان کم کاری تیروئید جایگزین هورمون تیروئید است:

قرص لووتیروکسین در بالغین:

ابتدا 50 میکروگرم قرص لووتیروکسین به صورت روزانه استفاده شده و به تدریج هر 3 تا 4 هفته، 25 تا 50 میکروگرم افزوده می شود.

قرص لووتیروکسین در کودکان:

در کودکان بالای 12 سال: 2 تا 3 میکروگرم بر کیلوگرم

در کودکان 6 تا 12 سال: 4 تا 5 میکروگرم بر کیلوگرم

در کودکان 1 تا 5 سال: 5 تا 6 میکروگرم بر کیلوگرم

در کودکان 6 تا 12 ماه: 6 تا 8 میکروگرم بر کیلوگرم

در کودکان زیر 6 ماه: 8 تا 10 میکروگرم بر کیلوگرم.

• قرص لووتیروکسین برای درمان کرتینیسم در کودکان زیر یک سال تجویز می شود:

ابتدا 25 تا 50 میکروگرم لووتیروکسین خوراکی به طور روزانه و سپس تا 50 میکروگرم روزانه قابل افزایش است.

مکانیسم اثر:

• اگر چه مکانیسم اثر هورمون های تیروئیدی به خوبی شناخته نشده است اما عقیده بر این است که بیشتر اثرات آن ها (از جمله لووتیروکسین) از طریق کنترل روپوش DNAو سنتز پروتئین ها صورت می گیرد.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر لووتیروکسین 6 تا 7 روز می باشد.
• دفع لووتیروکسین از طریق روده است.

نکات با اهمیت:

• یکی از علائم شایع کم کاری تیروئید افزایش وزن یا چاقی است و زمانی که بیمار شروع به درمان کم کاری تیروئید با قرص لووتیروکسین می کند بعد از چند هفته میزان هورمون تیروئید نرمال می شود و یکی از پاسخ های درمانی مناسب کاهش وزن و لاغر شدن است. بنابراین گاهی این سوال مطرح می شود که آیا قرص لووتیروکسین باعث لاغری می شود؟ آیا قرص لووتیروکسین برای لاغری است؟ که باید پاسخ داد در بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید کاهش وزن اتفاق می افتد اما از مصرف قرص لووتیروکسین برای لاغر شدن و کاهش وزن اکیدا خودداری کنید زیرا مصرف آن در افراد سالم مشکلات جدی را بدنبال خواهد داشت.
• در کرتینیسم درمان با لووتیروکسین باید بلافاصله پس از تولد نوزاد شروع شود. اگر تجویز لووتیروکسین پس از سن 3 ماهگی شروع شود جبران تمام اختلالات مغزی ممکن نخواهد بود.
• در صورتی که لووتیروکسین برای نوزاد تجویز شد و نوزاد قادر به استفاده از قرص لووتیروکسین نبود باید قرص لووتیروکسین در آب حل شود و سپس به نوزاد داده شود.
• در بیماران مبتلا به نارسایی آدرنال، تجویز کورتیکوستروئید قبل از تجویز هورمون تیروئید ضروری است.
• در هیپوتیروئیدیسم شدید (کم کاری تیروئید شدید) برای پیشگیری از بروز اضطراب، تحریک پذیری و تاکیکاردی باید ابتدا درمان با دوز لووتیروکسین کم شروع شود.
• در صورت عدم پاسخ مطلوب درمانی در مدت 3 تا 6 ماه با مصرف لووتیروکسین، لازم است تشخیص بیماری کم کاری تیروئید دوباره مورد ارزیابی قرار گیرد.
• مقدار مصرف لووتیروکسین معمولا روزی 1 قرص است ولی اگر دوز لووتیروکسین زیاد باشد شایع ترین عوارض لووتیروکسین بی خوابی، اضطراب و تپش قلب است.

موارد منع مصرف:

• تیروتوکسیکوز کنترل نشده
• نارسایی آدرنال درمان نشده آدرنال
• MI
• درمان چاقی

موارد احتیاط:

• IHD
• DM (دیابت شیرین)
• سوء جذب میگزوم
• نارسایی کلیوی
• سالمندان
• شیردهی

تداخلات دارویی:

• تداخل دارویی لووتیروکسین با داروهای زیر اتفاق می افتد:
• داروی لووتیروکسین اثر داروهای ضدانعقادی خوراکی را افزایش می دهد.
• کلستیرامین جذب لووتیروکسین را کاهش می دهد.
• داروهای سمپاتومیمتیک (آمفتامین ها، وازوپرسین، داروهای ضد احتقان) موجب تشدید تحریک قلب و CNS می شود.
• لووتیروکسین نیاز به داروهای انسولین و ضد دیابت های خوراکی را افزایش می دهد.
• لووتیروکسین اثر دیگوکسین و سایر بتابلاکرها را کاهش می دهد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی لووتیروکسین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• CV: تاکیکاردی، دیس ریتمی، هایپرتنشن، IHD، آنژین، پهن شدن فشار نبض، ایست قلبی
• Other: تغییرات اشتها، خشکی دهان، سردرد، تهوع، تعریق، اسهال، لرزش، گرفتگی عضلات پا، عدم تحمل گرما، بی نظمی قاعدگی، واکنش های آلژیک جلدی، کاهش وزن یا لاغری

مصرف در بارداری و شیردهی:

• لووتیروکسین در بارداری جز گروه A می باشد بنابراین قرص لووتیروکسین در بارداری برای درمان کم کاری تیروئید در خانم باردار استفاده می شود. هورمون های تیروئیدی یا قرص لووتیروکسین چندان از جفت عبور نمی کنند. تجربه استفاده بالینی قرص لووتیروکسین در بارداری هیچ گونه عوارضی بر جنین نشان نداده است.
• قرص لووتیروکسین در شیردهی باید با احتیاط تجویز شود.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• برای پیشگیری از اختلالات خواب، لووتیروکسین را صبح ها و ترجیحا به صورت تک دوز تجویز کنید.
• در حین درمان لووتیروکسین موارد T3,T4, TSH, FTI, RAIU را چک کنید.
• با توجه به احتمال افزایش PT (پروترومبین تایم)، مکررا پوست بیمار به لحاظ کبودی و خونریزی چک شود.
• علائم مسمومیت و اوردوز دارویی مانند تحریک پذیری، هیجان، عصبانیت، بی قراری، درد قفسه سینه و تپش قلب باید چک شود.
• علائم حیاتی به ویژه نبض و فشار خون را کنترل نمایید.
• در اطفال حین درمان با لووتیروکسین، رشد قد باید مورد توجه باشد.
• برای جذب لووتیروکسین بهتر است آن را با معده خالی تجویز کنید.
• قطع لووتیروکسین باید به صورت تدریجی پس از حدود 4 هفته و بعد از انجام تست RAIU انجام گیرد.
• در سالمندان و مبتلایان به اختلالات قلبی عروقی نیاز به تعدیل دوز لووتیروکسین وجود دارد.

توجهات بیمار - خانواده:

• لووتیروکسین را مطابق دستور پزشک و در ساعت معین مصرف کنید. از قطع خودسرانه لووتیروکسین اجتناب کنید.
• قرص لووتیروکسین باید صبح ها ناشتا مصرف شود چون جذب لووتیروکسین با غذا کاهش م یابد و از طرفی لووتیروکسین ممکن است باعث بی خوابی شود.
• نشانه های مسمومیت دارویی با لووتیروکسین را بشناسید: اضطراب، تپش قلب، هیجان، تحریک پذیری، عصبانیت
• طی دو ماه اول درمان با لووتیروکسین آزمایشات تیروئید را انجام دهید.
• قرص لووتیروکسین نباید برای کاهش وزن و لاغر شدن استفاده شود.
• در طول درمان با لووتیروکسین از مصرف غذاهای ید دار (نمک یددار، سویا، انواع غذاهای دریایی) باید خودداری کرد.
• ممکن است در طول درمان با لووتیروکسین ریزش مو اتفاق بیفتد که ریزش مو عارضه ای موقتی است که به تدریج برطرف خواهد شد.
• علائم رفتاری و تغییرات شخصیتی بلافاصله بعد از شروع درمان با لووتیروکسین برطرف خواهد شد.

شرایط نگهداری دارو:

• لووتیروکسین باید در ظرف در بسته و مقاوم به نور نگهداری شود.