هیدرونفروز کلیه معمولا در اثر بروز یک انسداد در مجاری ادراری یا عاملی که در عملکرد نرمال مجاری ادراری اختلال ایجاد کرده است، بروز می کند. مجاری ادراری از کلیه ها، مثانه، حالب ها (لوله هایی که از کلیه به سمت مثانه می روند) و مجرای ادرار (لوله ای که ادرار را به بیرون از بدن می برد) تشکیل شده است. وجود انسداد یا مشکل در مجاری ادراری بدین معنی است که ادرار نمی تواند از کلیه ها خارج شود و یا در مسیر نادرست به داخل کلیه ها جریان می یابد. این موجب تجمع ادرار در کلیه ها، انبساط و متورم شدن آن ها می گردد.
علت هیدرونفروز کلیه در بزرگسالان
از مهم ترین عواملی که می توانند علت هیدرونفروز کلیه در بزرگسالان باشند عبارتند از:
- سنگ های کلیه. سنگ های کوچکی که در کلیه ها و در مواقعی خارج از کلیه و حالب ها ایجاد شده و موجب انسداد می شوند.
- هایپرپلازی خوش خیم پروستات. تورم غیر سرطانی غده پروستات در مردان
- بارداری. در طول دوران بارداری بزرگ شدن رحم می تواند فشار بیشتری بر حالب ها وارد کند.
- تنگی حالب ها. این حالت در اثر آسیب به حالب، عفونت یا جراحی رخ می دهد.
- افتادگی اندام لگنی. زمانی است که یک یا تعداد بیشتری از اندام های لگنی از واژن بیرون می زنند.
- مثانه عصبی. آسیب به اعصابی که مثانه را کنترل می کنند.
- سرطان هایی در داخل یا اطراف مجاری ادراری همانند سرطان مثانه، کلیه، پروستات، سرطان دهانه رحم، سرطان تخمدان یا سرطان رحم
در موارد نادر، مجاری ادراری می تواند توسط لخته خونی، اندومتریوز (بافت پوشش رحم در محلی خارج از رحم دیده می شود) یا کیست های تخمدانی (کیسه های پر شده از مایع در تخمدان ها) می توانند موجب انسداد مجاری ادراری گردند.
علت هیدرونفروز کلیه در نوزادان
برخی مواقع علت هیدرونفروز کلیه در نوزادانی که متولد نشده اند مشخص نیست (هیدرونفروز قبل از تولد). تصور بر این است که علت هیدرونفروز کلیه در این نوزادان افزایش مقدار ادراری است که نوزاد در اواخر دوره بارداری تولید می کند. کلیه ها معمولا به خودی خود نرمال هستند و شرایط قبل از تولد و یا در ماه های اول بعد از آن به خودی خود بهبود می یابد. در برخی موارد، علت هیدرونفروز کلیه در نوزادان شامل:
- انسداد یا تنگی در مجاری ادراری. برخی مواقع این مشکل در اثر رشد اضافی بافت ایجاد می شود اما اغلب علت مشخصی برای آن وجود ندارد.
- رفلاکس وزیکویورترال. در این رفلاکس دریچه ای که جریان ادرار بین مثانه و حالب را کنترل می کند، به خوبی عمل نکرده و موجب بازگشت جریان ادرار به سمت کلیه ها می گردد.
این مشکلات اغلب به خودی خود برطرف می شوند؛ در حالی که در مواردی نوزاد برای درمان هیدرونفروز به جراحی نیاز دارد. در موارد بسیار نادر علت هیدرونفروز کلیه در نوزادان و کودکان ممکن است وجود تومور یا سنگ کلیه باشد.