کپسول آندوسکوپی چیست؟
آندوسکوپی کپسولی یک آندوسکوپی به روش جدید است که در آن از یک دوربین بدون سیم بسیار کوچک برای گرفتن عکس هایی از مجاری گوارش استفاده می شود. دوربین آندوسکوپی کپسولی درون یک کپسول در اندازه یک کپسول ویتامین قرار می گیرد و بیمار آن را می بلعد. همچنان که کپسول در طول مجاری گوارشی بیمار حرکت می کند، دوربین داخل آن تصاویر بسیاری را ثبت می کند که به یک رکوردر که بیمار آن را به کمک کمربند دور کمر خود بسته است، منتقل می شود.
آندوسکوپی کپسولی به پزشکان کمک می کند تا داخل روده کوچک –نواحی که از طریق روش آندوسکوپی قدیمی قابل دسترسی نیستند_ را مشاهده کنند. آندوسکوپی قدیمی از طریق عبور دادن یک لوله بلند و منعطف که دارای دوربین است از گلو یا رکتوم بیمار، انجام می گیرد.
آندوسکوپی کپسولی همچنین برای بررسی کولون برای وجود پولیپ در بیمارانی که کولونوسکوپی به طور کامل انجام نشده است، استفاده می شود. همچنان که تکنولوژی در حال پیشرفت است، کاربرد آندوسکوپی کپسولی برای کولون در آینده بیشتر خواهد شد.
آندوسکوپی کپسولی برای ارزیابی لوله ماهیچه ای که محتویات را از دهان به معده منتقل می کند (مری) از لحاظ وجود ورید های غیر طبیعی و بزرگ شده نیز به تایید رسیده است. استفاده از آندوسکوپی کپسولی در این مشکل بسیار محدود است؛ زیرا تجربه چندانی در آندوسکوپی به روش جدید وجود ندارد و آندوسکوپی قدیمی بیشتر مورد استفاده است.
علل انجام آندوسکوپی کپسولی
متخصص گوارش آندوسکوپی کپسولی را در موارد زیر توصیه می کند:
- یافتن علت خونریزی گوارشی. اگر بیمار خونریزی ناشناخته ای در مجاری گوارشی خود داشته باشد، آندوسکوپی کپسولی در یافتن علت آن کمک کننده است.
- تشخیص بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون. آندوسکوپی کپسولی می تواند نواحی ملتهب در روده کوچک را مشخص کند.
- تشخیص سرطان. آندوسکوپی کپسولی می تواند وجود تومورها در روده کوچک و سایر بخش های دستگاه گوارش را نشان دهد.
- تشخیص بیماری سلیاک. آندوسکوپی کپسولی در برخی موارد در تشخیص و بررسی این واکنش ایمنی به گلوتن مورد استفاده قرار می گیرد.
- غربالگری پولیپ. افرادی که به سندرم های وراثتی مبتلا هستند که می توانند موجب پولیپ در روده کوچک آن ها شوند، بهتر است گاها آندوسکوپی کپسولی را انجام دهند.
- تست پیگیری به دنبال عکس برداری با اشعه ایکس یا سایر روش های تصویر برداری. اگر نتیجه یک تست تصویر برداری ناواضح بوده یا قطعی نباشد، متخصص گوارش انجام آندوسکوپی کپسولی برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر توصیه می کند.
آمادگی برای آندوسکوپی کپسولی
پزشک برای آمادگی بیمار برای آندوسکوپی کپسولی توصیه هایی را ارائه می دهد:
- خوردن و آشامیدن را حداقل 12 ساعت قبل از آندوسکوپی کپسولی متوقف سازید: این کار موجب عکس برداری واضح تر از مجاری گوارشی بیمار می شود.
- استفاده از برخی داروها را قطع کرده یا به تاخیر بیاندازید: برای پیشگیری از تداخل دارو با دوربین، پزشک از بیمار می خواهد که مصرف برخی از داروهای خاص را قبل از آندوسکوپی کپسولی قطع کند. در برخی موارد پزشک به بیمار توصیه می کند که دارو را دو ساعت قبل یا بعد از بلعیدن کپسول حاوی دوربین مصرف کند.
- برای استفاده آسان از کپسول در طول روز برنامه ریزی کنید: در بیشتر موارد، بیمار بعد از اینکه کپسول دوربین را بلعید، می تواند به فعالیت های روزانه خود ادامه دهد. به بیمار توصیه می شود که ورزش های شدید و حمل بار سنگین انجام ندهد. در صورت پر مشغله بودن برنامه روزانه بیمار، بیمار باید در مورد بازگشت خود به محل کار در روزی که آندوسکوپی کپسولی انجام شده است با پزشک خود مشورت کند.
در طول آندوسکوپی کپسولی
در روزی که آندوسکوپی کپسولی انجام می شود، تیم مراقبتی بیمار این روش را بازبینی می کنند. از بیمار خواسته می شود که لباس خود را در آورد به گونه ای که پچ های چسبنده به شکم او متصل شوند. هر پچ دارای یک آنتن است که از طریق سیم هایی به رکوردر متصل می شود.
بیمار رکوردر را به صورت کمربند دور کمر خود می بندد. دوربین تصاویر را به یکی از آنتن های موجود روی شکم بیمار ارسال می کند که این آنتن ها داده ها را در اختیار رکوردر قرار می دهند. زمانی که رکوردر و آنتن ها متصل می شوند، بیمار کپسول را با آب مصرف می کند. پوشش لغزنده کپسول بلع آن را راحت تر می سازد.
سپس بیمار می تواند به فعالیت های روزانه خود ادامه دهد. متخصص گوارش نکاتی مانند خودداری از فعالیت شدید همچون دویدن و پریدن را به بیمار توصیه می کند.
بعد از آندوسکوپی کپسولی
بیمار می تواند نوشیدن مایعات رقیق را دو ساعت بعد و خوردن غذای سبک را چهار ساعت بعد از بلعیدن کپسول حاوی دوربین آغاز کند.
روش آندوسکوپی کپسولی بعد از گذشت هشت ساعت یا زمانی که بیمار کپسول را در ابتدا یا بعد از مدفوع خود می بیند، کامل می شود. حال بیمار می تواند پچ ها و رکوردر را از بدن خود جدا کند و طبق دستور پزشک آن ها را بازگرداند. کپسول می تواند دور انداخته شود.
در برخی موارد بدن بیمار ممکن است کپسول را چند ساعت تا چند روز بعد از بلعیدن، دفع کند. این حالت در سیستم گوارشی افراد مختلف متفاوت است. در صورتی که کپسول در طول دو هفته در مدفوع بیمار مشاهده نشوند، مراجعه به متخصص داخلی ضروری است.
