موها در هر بخشی از پوست انسان به استثنای کف دست ها و پاها رشد می کنند اما برخی از تارهای مو بسیار ظریف بوده و به راحتی دیده نمی شوند. مو از یک پروتئین به نام کراتین تشکیل شده است؛ این پروتئین در فولیکول های مو که در لایه خارجی پوست قرار دارند، تولید می شود. همچنان که فولیکول ها سلول های مویی جدید تولید می کنند، سلول های قبلی با میزان مشخصی در سال از سطح پوست جدا می شوند. تار مویی که دیده می شود، در واقع رشته ای از سلول های کراتین مرده است. به طور متوسط هر فرد بالغ در حدود 100000-150000 تار مو بر روی سر خود دارد که روزانه 100 تار مو ریزش می کند.
در یک زمان مشخص، در حدود 90 درصد از موهای روی سر یک فرد در حال رشد هستند. هر فولیکول چرخه زندگی منحصر به خود را دارد و می تواند تحت تاثیر سن، بیماری و بسیار از فاکتورهای دیگر قرار گیرد.
ریزش مو ممکن است پوست سر یا تمام بدن را درگیر کند، در مواردی به صورت ناگهانی و یا تدریجی ظاهر می شود. برخی از انواع ریزش مو ممکن است موقتی باشند و برخی دیگر به صورت دائمی ظاهر شوند. این مشکل اغلب در اثر وراثت، تغییرات هورمونی، وضعیت پزشکی و داروهای مصرفی ایجاد می شود.
ریزش مو در زنان
با این که ریزش مو مشکل شایعی در میان آقایان است، خانم ها نیز دچار ریزش مو و یا نازک شدن تار موها می گردند. ریزش مو در زنان معمولا در سنین 50-60 سالگی اتفاق می افتد اما این حالت ممکن است در هر سنی دیده شود. ریزش مو در زنان همیشه به همان صورت که در آقایان دیده می شود، ساده نیست. ریزش مو در 90 درصد مردان به صورت طاسی وراثتی با الگوی مردانه ظاهر می شود. با این حال ریزش مو در زنان ممکن است تحت تاثیر شرایط و عوامل مختلف ایجاد شود.
تست های تشخیصی برای تعیین دقیق علت ریزش مو در زنان قابل انجام هستند. واقعیت این است که در برخی از افراد مبتلا به ریزش مو نتایج به دست آمده از این تست ها در محدوده نرمال هستند؛ با این حال انجام تست های تشخیصی ریزش مو در زنان می تواند احتمال برخی اختلالات که عامل ریزش مو در زنان هستند را از بین ببرد.
تست هایی برای تشخیص ریزش مو در زنان
- بررسی سطح هورمون ها (دی هیدرواپیاندروسترون، تستوسترون، آندرواستندیون، پرولاکتین، هورمون FSH و هورمون LH)
- آهن سرمی، فریتین سرمی و ظرفیت کلی اتصال آهن (TIBC)
- سطح هورمون های تیروئیدی (T3, T4, TSH)
- تست تشخیصی سیفیلیس
- شمارش سلول های خونی (CBC)
- نمونه برداری از پوست سر؛ بخش کوچکی از پوست سر معمولا به قطر 4 میلی متر برداشته شده و برای تعیین علت ریزش مو، زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد.
- کشیدن مو؛ پزشک تعدادی از تار موهای فرد را به آرامی می کشد (در حدود 100 تار مو) تا بتواند وجود ریزش مو شدید را مورد سنجش قرار دهد. در صورتی که بیش از 10 تار مو ریزش کند، فرد به ریزش مو شدید دچار است. در حالت نرمال با هر بار کشش باید یک تا سه تار مو ریزش کند.
- دانسیتومتری؛ دانسیتومتر یک وسیله بزرگنمایی دستی است که برای بررسی و معاینه شفت مو به کار می رود.
سایر انواع ریزش مو
دکتر منصور اصفهانی متخصص پوست، مو و زیبایی سایر انواع ریزش مو را نام می برند:
- ریزش دور سکه ای یا Alopecia Areata
- ریزش دور ناگهانی یا Telogen Effluvium در اثر بیماری یا استرس قبلی
- ریزش های اسکاری یا Cicatricial Alopecia
