آلوپسی آندروژنیک
شایع ترین نوع ریزش مو در زنان و مردان آلوپسی آندروژنیک نام دارد. این نوع از ریزش مو، زنان و مردان را تحت تاثیر قرار می دهد. اصطلاحات دیگری که برای آلوپسی آندروژنیک به کار می رود الگوی طاسی مردانه و الگوی ریزش مو زنانه هستند. برای بسیاری از افراد، ریزش مو یک تجربه آزار دهنده است. خوشبختانه، راه هایی برای درمان ریزش مو وجود دارند که موجب رویش بیشتر مو و یا پیشگیری از ریزش مو در زنان و مردان می شوند.
علت ریزش مو در زنان و مردان
فولیکول مو ساختاری است که قسمت پایینی شفت مو را می پوشاند. هر فولیکول شامل عروق خونی است که رشد موی جدید را تغذیه می کند. تمام فولیکول های مو در زمان تولد و در سراسر زندگی وجود دارند؛ هر فولیکول رشد می کند و تار موهایی را در چرخه رشد مکرر ایجاد می کند.
- فاز رشد برای یک مو جدید به دو تا سه سال زمان نیاز دارد.
- در پایان این دوره، رشد متوقف می شود و فولیکول وارد فاز استراحت می گردد.
- بعد از گذشت سه تا چهار ماه در فاز استراحت، مو می ریزد و چرخه رشد بعدی آغاز می گردد.
در حالت نرمال، تقریبا در یک زمان 80-90 درصد از فولیکول ها در حال رشد هستند. روزانه حدود 75 فولیکول وارد فاز ریزش شده و همین میزان وارد فاز رشد می شوند.
در ریزش مو آندروژنیک در مردان، هورمون های مرتبط با تستوسترون (آندروژن ها) موجب کوتاه تر شدن فاز رشد فولیکول ها از حالت نرمال می شوند و نازک و کوتاه شدن غیر طبیعی شفت موها را به دنبال دارند. علت بروز ریزش مو آندروژنیک در برخی مردان و عدم بروز آن در مردان دیگر مشخص نیست. در مجموع می توان گفت سابقه ژنتیکی قویا ایجاد ریزش مو در مردان از نوع آندروژنیک را تحت تاثیر قرار می دهد اما مکانیسم دقیقی که سابقه خانوادگی با آن می تواند احتمال بروز این نوع ریزش مو در مردان را بالا ببرد، مشخص نیست.
ژنتیک همچنین نقش مهمی در ریزش مو آندروژنیک در زنان ایفا می کند؛ در حالی که سایر فاکتورها (برخی از آن ها ناشناخته باقی مانده اند) نیز ممکن است در این نوع ریزش مو در زنان موثر باشند. برای مثال، سطح غیر عادی آندروژن ها در خون از جمله علل ریزش مو آندروژنیک در بیشتر خانم ها است. برای درک بهتر نقش ژنتیک و سایر فاکتورها در آلوپسی آندروژنیک به تحقیقات بیشتری نیاز است.
درمان ریزش مو
دو داروی ماینوکسیدل و فیناستراید برای درمان ریزش مو آندروژنیک در مردان (الگوی طاسی مردانه) وجود دارند. درمان ریزش مو آندروژنیک در زنان به کمک ماینوکسیدل و یا دارویی به نام اسپیرونولاکتون انجام می شود. در برخی مواقع، فیناستراید برای درمان ریزش مو در زنانی که به سایر درمان ها پاسخ نمی دهند به کار می رود اما اثر گذاری آن در درمان ریزش مو زنان مشخص نشده است. گزینه های جراحی نیز در برخی موارد برای درمان ریزش مو آندروژنیک در زنان و مردان به کار می روند.
- ماینوکسیدل. این دارو با طولانی کردن فاز رشد فولیکول های مو و تولید مو توسط تعداد بیشتری از فولیکول ها رشد مو را افزایش می دهد. ماینوکسیدل به صورت محلول 2 و 5 درصد وجود دارد.
یک میلی لیتر از محلول ماینوکسیدل به کمک قطره چکان بر روی پوست ناحیه ای از سر که دچار ریزش مو شده است ریخته شده و به آرامی با انگشت پراکنده می گردد. استفاده از این دارو بر روی پوست سر آسیب دیده موجب جذب خونی ماینوکسیدل می شود.
این دارو در صورت اثر گذاری عموما برای مدت شش ماه استفاده می شود. در این صورت شما دو ماه بعد از آغاز درمان ریزش مو شاهد کاهش آن خواهید بود و در طول چهار تا هشت ماه بعد موها رشد خود را آغاز می کنند. اثر ماینوکسیدل در درمان ریزش مو اغلب 12-18 ماه باقی می ماند. قطع درمان ریزش مو با ماینوکسیدل موجب از دست رفتن موهایی می شود که تحت تاثیر دارد رشد کرده یا حفظ شده اند.
در مواقعی که طاسی برای کمتر از 5 سال وجود دارد، زمانی که طاسی فرق سر را تحت تاثیر قرار داده است و زمانی که قطر ناحیه ای که دچار ریزش مو شده است کمتر از 10 سانتی متر است، ماینوکسیدل اثرگذاری مناسبی دارد. مطالعات نشان می دهند که 30-40 درصد از مردان و زنان مبتلا به ریزش مو از فرق سر نتایج قابل توجهی را از داروی ماینوکسیدل برای درمان ریزش مو گرفته اند.
- فیناستراید. فیناستراید قرصی است که تولید یکی از هورمون های مرتبط با آلوپسی آندروژنیک را کاهش می دهد و موجب افزایش مقدار موهای پوشاننده پوست سر می شود.
برای درمان ریزش مو آندروژنیک در مردان، این دارو در دوز 1 میلی گرم در روز برای مدت چندین ماه تا یک سال مصرف می شود. عوارض جانبی فیناستراید شامل ضعف و سرگیجه هستند. دوز های بالاتر از این دارو (برای درمان برخی مشکلات پروستات) عوارضی همچون اختلال در نغوظ و افزایش میل جنسی را به دنبال دارد. این عوارض در دوز 1 میلی گرم برای درمان ریزش مو آندروژنیک به ندرت دیده می شوند.
مصرف فیناستراید برای درمان ریزش مو در خانم های باردار به علت نگرانی هایی در مورد رشد غیر طبیعی ناحیه تناسلی در جنین پسر، ایمن نیست. حتی لمس این دارو در خانم های باردار ممنوع است. فیناستراید برای کمک به رشد مجدد موها در خانم ها اثبات نشده است.
- اسپیرونولاکتون. این دارو نیز با کاهش تولید هورمون های موثر در ریزش مو آندروژنیک به درمان ریزش مو کمک می کند. در صورتی که ریزش مو آندروژنیک در زنان به داروی ماینوکسیدل پاسخ ندهد، اسپیرونولاکتون برای درمان این نوع ریزش مو در زنان به کار می رود.
مصرف این دارو نیز در دوران بارداری ممنوع است. خانم هایی که در سنین باروری قرار دارند باید حین مصرف اسپیرونولاکتون از روش های پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
- جراحی. برای برخی موارد، جراحی گزینه ای برای درمان ریزش مو آندروژنیک در زنان و مردان خواهد بود. گزینه های جراحی شامل کاشت مو است که در آن فولیکول های سالم از سایر بخش های پوست سر به بخش هایی که دچار ریزش مو شده اند پیوند زده می شوند. کاهش پوست سر روش جراحی دیگری برای درمان ریزش مو آندروژنیک است. در این روش، پلاک هایی از پوست سر که دچار طاسی شده اند برداشته شده و باقی مانده پوست سر به یکدیگر متصل می شوند.
