خال معمولی چیست؟
یک خال معمولی توده ای روی پوست است که در اثر تجمع خوشه سلول های رنگدانه به نام ملانوسیت ها ایجاد می شود. اغلب افراد بالغ بین 10 تا 40 خال معمولی دارند. این توده ها معمولا در نواحی ایجاد می شود که در معرض نور خورشید قرار دارند. به ندرت خال ها روی کف سر، پستان ها و یا باسن نیز یافت می شوند.
اگرچه خال معمولی از زمان تولد وجود دارند (خال مادرزادی) اما معمولا در دوران کودکی از بین می روند. در اغلب موارد تا 40 سالگی خال های جدیدی روی بدن ایجاد می شود. اما در سنین بالاتر خال ها معمولا محو می شوند.
ظاهر خال معمولی چگونه است؟
عمدتا یک خال معمولی کمتر از پنج میلی متر ضخامت دارد. معمولا به شکل گرد و یا بیضی است و سطح نرم با لبه های مشخص دارد و اغلب گنبدی شکل می باشد. یک خال معمولی حتی می تواند صورتی و قرمز مایل به قهوه ای باشد. افرادی که پوست و مو تیره دارند اغلب خال های تیره تری در مقایسه با افراد بور با موهای روشن دارند.
آیا خال معمولی به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شود؟
بله، اما یک خال معمولی به ندرت به خالی های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شود. ملانومای بدخیم جدی ترین و خطرناک ترین نوع سرطان پوست می باشد.
علائم خال مشکوک
اگرچه خال های معمولی سرطانی نیستند اما افرادی که بیش از پنجاه خال معمولی دارند بیشتر در خطر ابتلا به ملانوما یا سرطان پوست بدخیم قرار دارند. در صورت بروز تغییرات زیر در خال های معمولی فورا باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید:
- تغییر رنگ خال یا چند رنگی خال
- کوچک تر شدن یا بزرگ تر شدن خال
- تغییراتی در بافت خال، شکل و ارتفاع خال
- خشک شدن یا پوسته پوسته شدن سطح خال
- خارش خال
- خونریزی یا وجود ترشح از خال
- عدم تقارن خال
- حاشیه های نامنظم خال
- قطر بیش از 6 میلی متر خال
خال دیسپلاستیک چیست؟
یکی دیگر از انواع خال، خال دیسپلاستیک می باشد، خال دیسپلاستیک نوعی خال است که ظاهری متفاوت از خال های معمولی دارد. یک خال دیسپلاستیک ممکن است بزرگ تر از یک خال معمولی باشد و رنگ، سطح و لبه آن می تواند متفاوت باشد. خال دیسپلاستیک معمولا بیش از پنج میلی متر ضخامت دارد. خال دیسپلاستیک می تواند طیفی از رنگ ها از صورتی تا تیره را داشته باشد. خال دیسپلاستیک معمولا لبه های منظمی دارد که در پوست اطراف محو می شود و معمولا مسطح و فلس مانند می باشد.
خال دیسپلاستیک ممکن است در هر جایی از بدن ایجاد شود اما معمولا در نواحی دیده می شود که در معرض خورشید قرار دارد. خال دیسپلاستیک ممکن است در نواحی مانند کف سر و سینه ها که در معرض خورشید قرار ندارند نیز ایجاد شود. برخی افراد تنها یک جفت خال دیسپلاستیک دارند اما برخی دیگر ممکن است بیش از 10 خال دیسپلاستیک داشته باشند. این افراد معمولا تعداد بیشتری از خال های معمولی را دارند.
آیا خال دیسپلاستیک به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شود؟
بله، اما اغلب خال های دیسپلاستیک به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل نمی شوند. اغلب این خال ها در طول زمان پایدار و بدون تغییر باقی می ماند. محققین برآورد می کنند شانس ایجاد ملانوما یا سرطان پوست بدخیم برای افرادی با بیش از 5 خال دیسپلاستیک 10 برابر بیشتر از کسانی می باشد که به این خال ها دچار نیستند.
همه افراد باید از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنند و از لامپ های خورشیدی و دستگاه های برنزه کننده دور بمانند اما افرادی که خال دیسپلاستیک دارند باید بیشتر مراقب پوست خود باشند و از آفتاب سوختگی دور بمانند.
بعلاوه خیلی از پزشکان متخصص پوست توصیه می کنند افرادی با خال دیسپلاستیک باید پوست خود بطور ماهانه بررسی نمایند و در صورت بروز تغییراتی در خال دیسپلاستیک به متخصص پوست مراجعه کنند این تغییرات شامل موارد زیر است:
- تغییر در رنگ خال
- کوچک تر شدن یا بزرگ تر شدن خال
- تغییراتی در شکل، بافت و اندازه خال
- خشک شدن و پوسته پوسته شدن خال
- سخت شدن و توده ای شدن خال
- خارش خال
- ترشحات خونی یا چرکی از خال
نکته دیگری که افراد مبتلا به خال های دیسپلاستیک باید بدان توجه کنند این است که باید پوست آنان توسط پزشک متخصص پوست معاینه شود. گاهی نیاز است بیمار یا پزشک متخصص پوست از خال دیسپلاستیک عکس بگیرد تا تغییرات خال در طول زمان مورد بررسی قرار گیرد. برای افرادی با بیش از 5 خال دیسپلاستیک پزشکان سالانه یا هر دو سال یک بار معاینه انجام می دهند زیرا تا حدی ریسک ابتلا به سرطان پوست بدخیم یا ملانوما وجود دارد. برای افرادی که سابقه خانوادگی در ابتلا به ملانوما دارند پزشکان معاینات متعدد پوستی را هر سه تا شش ماه توصیه می کنند.
برداشتن خال دیسپلاستیک یا معمولی برای پیشگیری از خال های سرطانی موثر است؟
خیر. معمولا نیازی به برداشتن خال دیسپلاستیک یا خال معمولی وجود ندارد. یک دلیل آن است که تعداد اندکی از خال های دیسپلاستیک و یا معمولی به خال های سرطانی یا ملانوما تبدیل می شوند. دلیل دیگر این است که حتی برداشتن خال از روی پوست از سرطان پوست پیشگیری نمی کند. به همین دلیل پزشکان تنها خال هایی که تغییر شکل یا تغییر رنگ داده اند را بر می دارند.
ملانوما چیست؟
یکی دیگر از انواع خال ها می تواند منجر به ملانوما یا سرطان پوست شود، ملانوما نوعی سرطان پوست می باشد که در ملانوسیت ها ایجاد می شود. ملانوما سرطانی خطرناک است زیرا می تواند به بافت های اطراف حمله کرده و به سایر بخش های بدن مانند ریه ها، کبد، استخوان یا مغز نیز منتشر شود. هر چه ملانوما زودتر تشخیص داده شود و ضایعات سرطانی زودتر برداشته شود احتمال موفقیت آمیز بودن درمان سرطان پوست بیشتر خواهد بود.
اغلب ملانوسیت ها در پوست هستند و ملانوما می تواند در هر جایی روی سطح پوست اتفاق بیفتد. ملانوما می تواند از یک خال معمولی یا خال دیسپلاستیک آغاز شود هم چنین می تواند در بخش های ظاهرا نرمال پوست نیز ظاهر شود. علاوه بر این ملانوما می تواند در چشم ها، مسیر گوارشی و سایر بخش های بدن نیز ایجاد شود.
ملانوما در مردان عمدتا در گردن، سر و یا پشت اتفاق می افتد. ملانوما در خانم ها اغلب در بخش های پایینی پا و یا پشت اتفاق می افتد. افرادی با پوست تیره کمتر در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند و این در مقایسه با کسانی است که پوست های روشن دارند. ملانوما در افراد با پوست تیره عمدتا در زیر ناخن انگشتان دست و پا، کف دست ها و یا کف پاها ایجاد می شود.
ملانوما چه ظاهری دارد؟
اغلب علائم اولیه ملانوما تغییر در شکل، اندازه و رنگ خال های موجود است. ملانوما می تواند در نواحی دیگر پوست نیز ظاهر شود. ویژگی های زیر علائم اولیه ملانوما را نشان می دهد:
- عدم تقارن خال: شکل نیمی از خال با نیمه دیگر متفاوت است.
- مرز نامنظم خال: لبه های خال عمدتا نامنظم می باشد. رنگدانه ها ممکن است به پوست اطراف نیز گسترش یابند.
- رنگ غیر نرمال خال: سایه های سیاه، قهوه ای و قرمز مایل به قهوه ای ممکن است وجود داشته باشد. نواحی سفید، خاکستری، قرمز، صورتی یا آبی ممکن است وجود داشته باشد.
- ضخامت خال: تغییر در اندازه و معمولا افزایش سایز در خال ها دیده می شود. ملانوما می تواند کوچک باشد اما در اغلب موارد بیش از 6 میلی متر ضخامت دارد.
خال های سرطانی در طول چند هفته تا چند ماه تغییر می کنند.
ملانوما ظاهر متفاوتی دارد. خیلی از ضایعات ملانوما تغییرات عنوان شده را نشان می دهند. اما برخی ممکن است تنها یک یا دو مورد از تغییرات ذکر شده را نشان دهند.
در موارد پیشرفته ملانوما بافت خال ممکن است تغییر کند. پوست سطح خال ممکن است شکسته شود. خال به شکل توده سخت و سفت در آید. سطح خال ممکن است چرکی یا خونی باشد. برخی اوقات ملانوما با خارش خال و درد همراه بوده و ممکن است نسبت به لمس حساس شود.
ملانوما چطور تشخیص داده می شود؟
تنها راه تشخیص ملانوما برداشتن بافت و بررسی خال های سرطانی می باشد. پزشک متخصص پوست احتمالا بخشی یا همه پوست غیر نرمال را بر می دارد. این روش تنها چند دقیقه زمان می برد و در مطب پزشک انجام می شود. نمونه توسط پاتولوژیست و زیر میکروسکوپ بررسی می شود.
چه تفاوت هایی بین خال معمولی، خال دیسپلاستیک و خال های سرطانی وجود دارد؟
خال معمولی، خال دیسپلاستیک و خال سرطانی بر اساس سایز، رنگ، شکل و بافت سطح خال متفاوت می باشند. برخی تفاوت ها بین خال ها و ضایعات سرطانی در ادامه لیست می شود. تفاوت مهمی که وجود دارد این است که یک خال معمولی یا خال دیسپلاستیک بعد از برداشتن کامل خال دیگر عود نمی کند اما خال های سرطانی یا ملانوما در برخی موارد عود می کند. هم چنین ملانوما می تواند به سایر بخش های بدن نیز منتشر شود.
سوالات رایج در مورد خال معمولی
- آیا خال معمولی سرطانی می شود؟ خیر، خال های معمولی به ندرت سرطانی می شوند.
- چند نفر خال معمولی دارند؟ اغلب افراد بالغ دارای خال معمولی می باشند.
- اندازه خال معمولی چقدر است؟ معمولا این خال ها کمتر از پنج میلی متر ضخامت دارند.
- خال معمولی چه رنگی است؟ خال های معمولی صورتی، قرمز مایل به قهوه ای، قهوه ای یا سیاه هستند (افرادی با پوست تیره خال سیاه دارند). هم چنین ممکن است خال گوشتی به رنگ پوست باشد اما رنگ خال های معمولی یکنواخت و یکدست است.
- شکل خال های معمولی چگونه است؟ معمولا گرد یا بیضی هستند. یک خال معمولی لبه های متمایزی دارد و مرز آن با بقیه پوست مشخص است.
- سطح خال معمولی چگونه است؟ سطحی ملایم و تخت دارد و به عنوان یک نقطه ی نرم روی پوست احساس می شوند. ممکن است کمی برآمده نیز باشد.
سوالات رایج در مورد خال دیسپلاستیک
- آیا خال دیسپلاستیک سرطانی است؟ خیر، اما خال دیسپلاستیک در مقایسه با خال های معمولی کمی بیشتر در خطر سرطانی شدن قرار دارد ولی اغلب آن ها سرطانی نمی شوند.
- چند نفر به خال دیسپلاستیک دچارند؟ حدود 1 نفر از هر 10 نفر فرد بالغ (حدود 8 میلیون نفر در ایران) حداقل یک خال دیسپلاستیک دارند.
- اندازه خال دیسپلاستیک چقدر است؟ خال دیسپلاستیک اغلب از پنج میلی متر بزرگ تر می باشد.
- رنگ خال دیسپلاستیک چگونه است؟ رنگ خال دیسپلاستیک ترکیبی از قرمز مایل به قهوه ای، قهوه ای، قرمز و یا صورتی می باشد.
- شکل خال دیسپلاستیک چگونه است؟ خال دیسپلاستیک مرز نامنظمی دارد و حتی ممکن است خال به رنگ پوست باشد.
- بافت خال دیسپلاستیک چگونه است؟ خال دیسپلاستیک ممکن است بافت نرم، پوسته پوسته، نامنظم، خشن و زبر داشته باشد.
سوالات رایج در مورد خال های سرطانی با ملانوما
- آیا ملانوما سرطان است؟ بله.
- چند نفر ملانوما دارد؟ ملانوما کمتر از سایر انواع سرطان پوست شایع می باشد.
- اندازه خال های سرطانی یا ضایعات ملانوما چقدر است؟ خال های سرطانی معمولا ضخامتی بیش از 6 میلی متر دارند.
- رنگ خال های سرطانی چگونه است؟ خال های سرطانی معمولا رنگ یکنواختی ندارند و خیلی از این خال ها سایه سیاه، قهوه ای و قرمز مایل به قهوه ای دارند. ممکن است نواحی از خال سفید، خاکستری، قرمز، صورتی یا آبی باشد.
- شکل خال های سرطانی چگونه است؟ اغلب نامنظم و غیر قرینه هستند. لبه های خال سرطانی به هم ریخته شده و ممکن است در بقیه پوست محو شوند.
- سطح ضایعات ملانوما چگونه است؟ ضایعات ملانوما ممکن است توده ای و سخت به نظر برسد. ممکن است سطح خال پاره شود هم چنین احتمال خونریزی و چرک از خال های سرطانی وجود دارد.
- چگونه مراقب خال پوستی باشیم؟افراد باید در صورت ایجاد خال جدید یا ایجاد تغییر در خال های موجود فورا با پزشک متخصص پوست مشورت کنند. پزشک خانواده خال های غیر معمول را به متخصص پوست ارجاع می دهد. در درمان خال های سرطانی یا ملانوما ممکن است پزشکان متخصص جراح و درمان سرطان نیز حضور داشته باشند.
فاکتور های خطر ملانوما یا سرطان پوست بدخیم
- داشتن خال دیسپلاستیک
- داشتن بیش از 50 خال معمولی
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید. نور خورشید منبع تابش اشعه فرابنفش می باشد که سبب آسیب پوستی می شود و ممکن است به ملانوما یا سایر انواع سرطان های پوست بیانجامد.
- آفتاب سوختگی های شدید همراه با تاول. افرادی که در گذشته سابقه حداقل یک آفتاب سوختگی شدید همراه با تاول را داشته اند در خطر ابتلا به ملانوما هستند. اگر چه افرادی که به آسانی دچار آفتاب سوختگی می شوند مانند کودکان، در دوران بزرگسالی بیشتر در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند.
- هر چند داشتن پوست تیره احتمال ابتلا به ملانوما را کاهش می دهد اما حتی افراد تیره نیز اگر زمان زیادی را بدون ضد آفتاب در معرض خورشید بگذرانند در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند.
- نور آفتاب می تواند توسط شن، آب، برف، یخ و پیاده رو منعکس شود. اشعه خورشید می تواند از ابر، شیشه ها، پنجره ها و لباس های سبک نیز عبور کند.
- منابع مصنوعی تابش اشعه فرابنفش مانند دستگاه های برنزه کننده می تواند آسیب پوستی و ملانوما را به دنبال داشته باشد. باید افراد جوان را تشویق کرد تا از برنزه کردن با این دستگاه ها اجتناب کنند. استفاده از این دستگاه ها تا قبل از 30 سالگی، احتمال ایجاد سرطان پوست را افزایش می دهد.
- سابقه شخصی. افرادی که ملانوما داشته اند در خطر ابتلا به ملانوماهای دیگر نیز قرار دارند.
- سابقه خانوادگی. ملانوما برخی اوقات در خانواده ارثی می باشد. افرادی که دو یا بیش از دو نفر از نزدیکان آنان (مادر، پدر، خواهر، برادر و فرزند) به ملانوما دچار باشند در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند. در موارد نادر افراد خانواده ممکن است بیماری ارثی به نام زرودرما پیگمنتوزوم را داشته باشند این بیماری افراد را به نور خورشید حساس می کند و تدریجا شانس ایجاد ملانوما را افزایش می دهد.
- پوست هایی که به راحتی دچار آفتاب سوختگی می شوند، افرادی که دارای پوست روشن و بور، چشمان آبی یا خاکستری، موهای بلوند یا قرمز می باشند به راحتی آفتاب سوخته می شوند. افرادی با کک و مک زیاد نیز در خطر ابتلا به ملانوما قرار دارند.
- برخی شرایط پزشکی و داروها مانند آنتی بیوتیک ها، هورمون ها یا داروهای ضد افسردگی پوست را نسبت به خورشید حساس تر می کند و یا دارویی ها که سیستم ایمنی را سرکوب می کند. این موارد می تواند شانس ایجاد ملانوما را افزایش دهد.
چطور افراد می توانند پوست خود را از نور خورشید محافظت کنند؟
افراد با حداقل قرار گرفتن در معرض خورشید می توانند شانس ابتلا به ملانوما را کاهش دهند. آفتاب سوختگی بدان معناست که پوست توسط نور خورشید آسیب ببیند. برنزه کردن و سوختگی های مستمر می تواند شانس ایجاد ملانوما را افزایش دهد.
