خشکی پوست معمولا شرایط جدی نمی باشد اما می تواند بسیار ناراحت کننده و ناخوشایند باشد. اما خشکی پوست شدید که ایکتیوز نام دارد می تواند بسیار نگران کننده باشد. خوشبختانه اغلب موارد خشکی پوست ناشی از فاکتورهای محیطی است که می تواند قابل کنترل باشد. این فاکتورها عبارت است از آب و هوای گرم یا سرد، رطوبت پایین و شستشو با آب ولرم.
شما می توانید کارهای زیادی انجام دهید تا پوست خشک را بهبود بخشید. از جمله این اقدامات عبارت است از استفاده از محصولات مرطوب کننده، عدم استفاده از صابون های خشن و خشک کننده پوست. اما خشکی پوست شدید و مزمن مشکلی است که نیاز به معاینه توسط متخصص پوست دارد.
علائم خشکی پوست چیست؟
خشکی پوست اغلب موقتی است، برای مثال ممکن است خشکی پوست در زمستان ایجاد شود اما خشکی پوست می تواند دائمی نیز باشد. علائم و نشانه های خشکی پوست بستگی به سن، وضعیت سلامت، محل زندگی، زمان سپری شده در بیرون از منزل و علل بروز مشکل، دارد. خشکی پوست می تواند علائم زیر را به دنبال داشته باشد:
- احساس سفتی در پوست مخصوصا بعد از دوش گرفتن، حمام کردن یا شنا
- پوستی که ظاهر خشن دارد
- پوسته پوسته شدن خفیف تا متوسط
- وجود خطوطی در پوست
- پوست خاکستری رنگ
- قرمزی پوست
- ترک های عمیقی که ممکن است خونریزی را به دنبال داشته باشد
برای درمان خشکی پوست باید به پزشک مراجعه کرد؟
در اغلب موارد خشکی پوست با تغییراتی در شیوه زندگی بهبود می باید و می توان از درمان خانگی خشکی پوست استفاده کرد اما در موارد زیر برای درمان خشکی پوست باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد:
- در صورتی که پوست شما بعد از انجام تلاش های بسیار بهبود نیافت
- خشکی پوست با قرمزی همراه بود
- خشکی پوست و خارش در خواب شما اختلال ایجاد کرد
- بدلیل خشکی و خارش پوست دچار زخم های پوستی یا عفونت شده باشید
- نواحی زیادی از بدن شما پوسته پوسته شده باشد
علت خشکی پوست چیست؟
خشکی پوست اغلب علت محیطی دارد. برخی بیماری ها نیز می تواند بر پوست تاثیر بگذارد. علت های احتمالی و بالقوه خشکی پوست عبارت است از:
- آب و هوا: پوست در زمستان ها زمانی که دما و رطوبت کاهش می یابد، تمایل به خشک شدن دارد. اما اگر شما در مناطق صحرایی زندگی کنید در آن صورت دیگر فصل ممکن است اهمیتی نداشته باشد.
- گرما: هیترها و فضاهای گرم همگی رطوبت را کاهش داده و منجر به خشکی پوست می شوند.
- حمام و دوش آب داغ: دوش طولانی مدت با آب داغ می تواند پوست را خشک کند. شنا کردن مکرر مخصوصا در استخرهایی با کلر زیاد می تواند به خشکی پوست منجر شود.
- صابون ها و شوینده های نامناسب: خیلی از صابون ها، شامپو ها و دترجنت ها به نحوی فرموله شده اند که چربی پوست را از بین می برند.
- سایر بیماری های پوستی: افرادی با برخی بیماری های پوستی مانند آتوپیک درماتیت (اگزما) یا پسوریازیس مستعد ابتلا به خشکی پوست هستند.
فاکتورهای خطر در ایجاد خشکی پوست
همه افراد می توانند به خشکی پوست دچار شوند. اما برخی فاکتورها شما را بیشتر در معرض ابتلا به خشکی پوست قرار می دهد:
- سن 40 سال به بالا: احتمال خشکی پوست با افزایش سن افزایش می یابد، بیش از 50 درصد افراد بالغ پوست خشک دارند.
- زندگی در مناطقی با آب و هوای سرد، خشک و رطوبت کم
- داشتن شغلی که سبب می شود شما مرتبا با آب در ارتباط باشید.
- شنا کردن مکرر در استخرهای کلر دار
عوارض خشکی پوست چیست؟
خشکی پوست معمولا شرایط بی ضرری است. اما خشکی پوست می تواند مشکلات زیر را در پی داشته باشد:
- درماتیت آتوپیک (اگزما): اگر شما مستعد ابتلا به درماتیت آتوپیک هستید، خشکی بیش از حد پوست می تواند سبب فعال شدن بیماری، قرمزی پوست، ترک خوردن پوست و التهاب شود.
- عفونت: خشکی پوست می تواند سبب ترک خوردن پوست شود و به این ترتیب باکتری ها می توانند وارد پوست شده و عفونت پوستی ایجاد شود.
این عوارض زمانی اتفاق می افتد که مکانیسم نرمال پوست شما به شدت مختل شود. برای مثال خشکی پوست شدید می تواند ترک های عمیق پوستی ایجاد کند، ترک هایی که می تواند باز شده و منجر به خونریزی شود و فضایی را برای ورود باکتری ها فراهم می آورد.
تشخیص خشکی پوست
پزشک احتمالا معاینه فیزیکی انجام می دهد و سوالاتی را در مورد سابقه پزشکی شما خواهد پرسید از جمله این که خشکی پوست شما از چه زمانی آغاز شده و چه فاکتورهایی آن را بهتر یا بدتر می کند، هم چنین عادت حمام کردن، رژیم غذایی و نحوه مراقبت از پوست را نیز مورد پرسش قرار می دهد.
پزشک ممکن است برخی آزمایشات تشخیصی را برای بررسی خشکی پوست انجام دهد که می تواند با این شرایط ارتباط داشته باشد، برای مثال بررسی ارتباط خشکی پوست و تیروئید کم کار.
خشکی پوست چگونه درمان میشود؟
درمان خشکی پوست در اغلب موارد با تغییراتی در شیوه زندگی انجام می شود، برای مثال استفاده از محصولات مرطوب کننده، پرهیز از دوش آب داغ و حمام های طولانی مدت. اگر شما پوست بسیار خشک و زبری داشته باشید پزشک ممکن است از کرم های غیر نسخه ای برای شما استفاده کند که حاوی لاکتیک اسید و اوره می باشد.
اگر شما به بیماری جدی پوستی دچار باشید مانند درماتیت آتوپیک، ایکتیوز یا پسوریازیس، در آن صورت پزشک کرم ها یا پمادهایی را علاوه بر درمان خانگی خشکی پوست برای شما نسخه می کند.
برخی اوقات خشکی پوست منجر به درماتیت یا التهاب پوست می شود که قرمزی و خارش پوست را به همراه دارد. در این موارد درمان خشکی پوست شامل استفاده از لوسیون های حاوی هیدروکورتیزون می باشد. اگر ترک های پوستی باز شود پزشک ممکن است از بانداژ مرطوب برای شما استفاده کند تا از بروز عفونت پوستی پیشگیری کند.
آمادگی برای ملاقات با پزشک جهت درمان خشکی پوست
برای درمان خشکی پوست شدید بهتر است به متخصصین پوست مراجعه نمائید. در ادامه اطلاعاتی وجود دارد که شما را برای ملاقات با پزشک متخصص پوست آماده می کند.
لیستی از سوالات در ادامه آمده است که شما را برای ملاقات با پزشک آماده می کند. در مورد خشکی پوست و خارش برخی سوالات پایه ای عبارت است از:
- علت احتمالی خشکی پوست چیست؟
- آیا به انجام آزمایش نیاز است؟
- آیا خشکی پوست خود به خود برطرف می شود؟
- چه روش های مراقبتی پوست را توصیه می کنید به طور کلی برای خشکی پوست باید چه کرد؟
فراموش نکنید می توانید هر سوالی که در مورد خشکی پوست خود دارید از پزشک بپرسید.
پزشک نیز احتمالا سوالاتی از شما خواهد پرسید. برخی سوالات پایه ای پزشک متخصص پوست در مورد خشکی پوست عبارت است از:
- آیا علائم دیگری دارید؟
- آیا این علائم گهگاهی به سراغ شما می آید یا دائمی است؟
- آیا چیزی وجود دارد که خشکی پوست شما را بهتر کند؟
- آیا چیزی وجود دارد که خشکی پوست شما را بدتر کند؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟
- چند وقت یک بار دوش می گیرید یا به حمام می روید؟ آیا از آب داغ استفاده می کنید؟ چه نوع صابون یا شامپویی استفاده می کنید؟
- آیا از کرم های مرطوب کننده استفاده می کنید؟ چند وقت یک بار از کرم مرطوب کننده استفاده می کنید؟
درمان خانگی خشکی پوست و تغییر در شیوه زندگی
اقدامات زیر می تواند به رطوبت و سلامت پوست کمک کند و درمان خانگی خشکی پوست محسوب می شود:
- محصولات مرطوب کننده: از محصولات مرطوب کننده استفاده کنید تا مانع از دست رفتن آب و رطوبت پوست شوید. مرطوب کننده ها را چند بار در روز و بعد از حمام کردن استفاده کنید. مرطوب کننده های قوی تر بهتر عمل می کنند (مرطوب کننده هایی مانند اوسرین و وازلین که بهترین کرم برای خشکی پوست محسوب می شوند).
- شما ممکن است از محصولات آرایشی حاوی مرطوب کننده استفاده کنید. اگر پوست شما به شدت خشک باشد می توانید از روغن هایی مانند روغن بدن بچه در حالی که پوست شما مرطوب است، استفاده کنید. روغن ها در مقایسه با مرطوب کننده ها قدرت بهتری دارند و مانع از تبخیر آب از سطح پوست می شود.
- پمادهای حاوی پترولیوم یا وازلین ممکن است احساس چربی به شما بدهند بنابراین می توانید شب هنگام از آن ها استفاده کنید.
- از آب ولرم استفاده کنید و مدت حمام کردن را محدود کنید: دوش گرفتن طولانی مدت یا استفاده از آب داغ چربی را از سطح پوست پاک می کند. مدت زمان حمام و دفعات آنرا کاهش دهید و از آب ولرم و نه داغ استفاده کنید.
- از صابون های نامناسب که پوست را خشک می کنند، استفاده نکنید، بهترین راه این است که از کرم های پاک کننده یا شوینده های بسیار ملایم یا ژل های حاوی مرطوب کننده استفاده کنید. از صابون و پن های کرم دار استفاده کنید که حاوی روغن و چربی می باشد. از دترجنت های آنتی باکتریال یا دئودورانت و الکل استفاده نکنید.
- مرطوب کننده را فورا بعد از حمام کردن و خشک کردن پوست روی پوست خود بمالید. پوست را به آرامی با حوله خشک کنید به نحوی که بخشی از رطوبت روی پوست باقی بماند. سپس با استفاده از روغن یا کرم پوست را مرطوب کنید به این ترتیب آب را در سطح پوست به دام می اندازید.
- از دستگاه بخور سرد در فضای منزل استفاده کنید. هوای خشک و گرم داخل فضای بسته می تواند پوست را حساس کرده و خارش و پوسته پوسته شدن را بدتر کند. استفاده از یک دستگاه بخور خانگی می تواند رطوبت را به هوای داخل خانه اضافه کند. از تمیز بودن دستگاه بخور اطمینان حاصل کنید.
- از پارچه هایی استفاده کنید که الیاف آن ها با پوست شما سازگاری داشته باشد. الیاف طبیعی مانند پنبه به پوست امکان می دهد تا نفس بکشد. اما پارچه های پشمی و الیاف مصنوعی پوست را تحریک می کند.
- لباس ها را با دترجنت های بدون رنگ و عطر شستشو دهید زیرا هر دو این موارد پوست را تحریک می کند. محصولات شوینده ای را انتخاب کنید که فاقد بو و رنگ می باشد.
- اگر خشکی پوست سبب خارش شود از کمپرس های خنک در نواحی خارش دار استفاده کنید. برای کاهش التهاب از کرم یا پماد هیدروکورتیزون حاوی هیدروکورتیزون یک درصد استفاده کنید. اگر این اقدامات علائم خشکی پوست را بهبود نبخشید و یا اگر علائم بدتر شد با متخصص پوست مشورت کنید.
چگونه از خشکی پوست جلوگیری کنیم؟
اقداماتی که در ادامه لیست شده است می تواند از خشکی پوست جلوگیری کند:
- مرطوب کردن. مرطوب کردن پوست می تواند به حفظ آب آن کمک کند.
- مدت زمان حمام خود را به 10 دقیقه یا کمتر کاهش دهید. سعی کنید بیش از یک بار در روز دوش نگیرید. به هنگام حمام کردن از آب ولرم و نه داغ استفاده کنید.
- از صابون هایی که پوست را خشک می کنند دوری کنید. از شوینده های ملایم برای پوست استفاده کنید از شاور ژل های حاوی مرطوب کننده استفاده کنید.
- در هوای سرد پوست خود را تا حد ممکن بپوشانید. خشکی پوست در زمستان شایع است. در زمستان می توانید از دستکش استفاده کنید.
- اگر ناچارید دست های خود را به مدت زیادی در آب قرار دهید و یا از شوینده های نامناسب استفاده می کنید برای محافظت از پوست دست و پیشگیری از خشکی پوست دست از دستکش های مناسب استفاده کنید.
