دکتر احمد مرادی متخصص پوست و مو در شیراز به این نکته اشاره می کنند که در مورد BCC تحقیقات جدید حاکی از این است که ممکن است نقش آفتاب کمتر مورد نظر باشد و در مورد تعداد ضایعات BCC بخصوص اگر در 2 تا 3 سال متعدد باشد بایستی در نظر گرفت آیا بیمار اشعه درمانی شده است یا خیر. برای Bcc در روی سر و صورت افراد بالاتر از 45 سال و تکرار آن همیشه باید امکان عفونت قارچی در زمان طفولیت و درمان با اشعه جهت کنترل عفونت مد نظر قرار گیرد.
سرطان پوست چیست؟
سرطان پوست، رشد غیر طبیعی سلول های پوست است که اغلب پوست هایی را که در معرض نور خورشید هستند را درگیر می کند، اما سرطان پوست ممکن است در مناطقی از پوست شما ایجاد شود که به طور معمول در معرض نور خورشید نیست. سه نوع اصلی از سرطان پوست شامل: کارسینوم سلول پایه (basal) ، کارسینوم سلول سنگفرشی (squamous) و ملانوما می باشد. شما می توانید خطر ابتلا به این سرطان را با محدود کردن یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش (UV) کاهش دهید. معاینه منظم پوست برای بررسی تغییرات مشکوک می تواند در تشخیص سرطان پوست در مراحل اولیه آن کمک کند. تشخیص به موقع سرطان، شانس فرد را در درمان موفق آن افزایش می دهد.
سرطان پوست در چه مناطقی از بدن را درگیر می کند؟
سرطان پوست عمدتا در مناطقی از پوست که در معرض آفتاب هستند، از جمله: پوست سر، صورت، لب ها، گوش ها، گردن، قفسه سینه، بازوها، دست ها و روی پاها ایجاد می شود. اما همچنین می تواند در مناطقی که به ندرت در معرض آفتاب هستند نیز مشاهده شود. از جمله: کف دست، زیر ناخن ها و ناحیه تناسلی.
سرطان پوست ممکن است در تمامی پوست ها، مخصوصا افرادی که پوست تیره تر دارند، بروز کند. هنگامی که سرطان پوست ملانوما در افراد با رنگ پوست تیره تشخیص داده شود، معمولا در مناطقی که در معرض آفتاب قرار نگرفته باشد، مانند کف دست و کف پا، رخ می دهد.
علائم و نشانه های سرطان پوست کارسینوما سلول های پایه ایی (basal)
سرطان پوست کارسینوم سلول پایه ، معمولا در مناطقی از بدن که در معرض نور آفتاب هستند، مانند گردن یا صورت رخ می دهد. سرطان پوست کارسینوم سلول پایه (basal) ممکن است به صورت زیر باشد:
- حالت مرواریدی یا مومی ناهموار
- ضایعه صاف، گوشتی یا قهوه ای مانند زخم
علائم و نشانه های سرطان پوست کارسینوم سلول های سنگفرشی(squamous)
کارسینوم سلول سنگفرشی (squamous)، اغلب در مناطقی از بدن که در معرض نور آفتاب هستند مانند صورت، گوش ها و دست ها رخ می دهد. افرادی که پوست تیره تری دارند، ممکن است بیشتر به سرطان پوست کارسینوم سلول سنگفرشی (squamous) در مناطقی از بدن که اغلب در معرض نور آفتاب نیستند، مواجه شوند. کارسینوم سلول سنگفرشی (squamous) ممکن است به صورت زیر باشد:
- یک برآمدگی قرمز، سخت و ثابت
- یک ضایعه صاف با حالت پوسته پوسته یا فلس مانند و سطح پوسته سخت
علائم و نشانه های سرطان پوست ملانوما
سرطان پوست ملانوما در هر جایی از بدن ایجاد می شود، که می تواند در پوست نرمال یا در یک خال موجود در روی پوست باشد. سرطان پوست ملانوما در مردان، اغلب بر روی صورت یا تنه ظاهر می شود. در زنان، این نوع سرطان اغلب در پایین پاها بروز می کند. در مردان و زنان، سرطان پوست ملانوما ممکن است روی پوستی که در معرض نور خورشید قرار نداشته باشد، رخ دهد.
سرطان پوست ملانوما می تواند تمامی افراد را از هر گونه رنگ پوست تحت تاثیر قرار دهد. در افرادی که پوست های تیره تر دارند، ملانوما در کف دست ها، پاها، در ناخن ها و زیر ناخن ها ظاهر می شود. علائم سرطان پوست ملانوما عبارتند از:
- لکه های بزرگ قهوه ای رنگ با لکه های کوچک تیره تر
- تغییر رنگ، اندازه، احساس و خونریزی یک خال
- ظاهر شدن ضایعه کوچک با مرز نامنظم و قسمت هایی که به رنگ قرمز، سفید، آبی یا آبی تیره هستند.
- ضایعات تیره در کف دست ها، پاها، انگشتان دست یا پا و یا در غشای مخاطی دهان، بینی، مقعد.
علائم و نشانه های سرطان های پوستی نادر
انواع دیگر سرطان های پوست که کمتر رایج هستند عبارتند از:
- سرطان پوست سارکوما کاپوسی: این فرم نادر سرطان پوست در رگ های خونی پوست ایجاد می شود و باعث ایجاد تکه های قرمز یا بنفش روی پوست یا غشاهای مخاطی می شود. سرطان پوست سارکوما کاپوسی عمدتا در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند: افراد مبتلا به ایدز و افرادی که داروهای سرکوب سیستم ایمنی مصرف می کنند مانند افرادی که پیوند عضو انجام می دهند، ایجاد می شود.
- سرطان پوست کارسینوما سلول های مرکل (Merkel): این نوع سرطان پوست، باعث ایجاد برآمدگی های سفت، ثابت و براق می شود كه در زیر پوست و در فولیکول های مو رخ می دهد. سرطان پوست کارسینوما سلول های مرکل (Merkel) اغلب بر روی سر، گردن و تنه ایجاد می شود.
- سرطان پوست کارسینوم غدد سباسه: این سرطان غیر معمول و تهاجمی از غدد چربی پوست تشکیل شده است. سرطان های پوست غدد سباسه اغلب به صورت برآمدگی های سخت و بدون درد ظاهر می شوند و می توانند در هر جایی از بدن توسعه یابند، اما اغلب در پلک ها اتفاق می افتد.
چه زمان باید به متخصص پوست مراجعه کرد؟
اگر متوجه تغییراتی در پوست خود شدید که برایتان نگران کننده است، به متخصص پوست مراجعه کنید. همه تغییرات پوستی بدلیل ابتلا به سرطان پوست نیست. متخصص پوست تغییرات پوستی شما را برای تعیین علت آن، بررسی خواهد کرد.
پیشگیری از سرطان پوست
اکثر سرطان های پوست با رعایت برخی موارد قابل پیشگیری هستند. نکات پیشگیری از سرطان پوست عبارت است از:
- اجتناب از نور خورشید در اوسط روز
- استفاده از کرم ضد آفتاب با طیف گسترده
- پوشیدنلباس های محافظ
- استفاده از عینک آفتابی
- اجتناب از برنزه کردن
- آگاه بودن از مصرف داروهای حساسیت به نور
- معاینه منظم پوست و مراجعه منظم به متخصص پوست
