بیماری مزمن کلیوی چیست؟
بیماری مزمن کلیوی زمانی بروز می کند که کلیه ها آسیب دیده و نمی توانند همانند گذشته خون را پاکسازی کنند. بیماری مزمن کلیوی مزمن نام می گیرد؛ زیرا آسیب به کلیه ها به آرامی در طول مدت زمان طولانی اتفاق می افتد. این آسیب موجب تجمع مواد دفعی در بدن شما می شود. بیماری مزمن کلیوی همچنین می تواند موجب سایر مشکلات سلامتی شود.
مهم ترین کار کلیه ها پاکسازی آب اضافی و مواد دفعی از خون شما و تولید ادرار است. برای حفظ عملکرد مناسب بدن، کلیه ها نمک ها و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، سدیم و پتاسیم موجود در جریان خود را متعادل می سازند. کلیه های شما همچنین هورمون هایی تولید می کنند که به کنترل فشار خون، تولید گلبول های قرمز و حفظ استحکام استخوان ها کمک می کنند.
بیماری مزمن کلیوی اغلب در طول زمان تشدید می شود و ممکن است موجب نارسایی کلیه شود. اگر کلیه های شما در اثر بیماری مزمن کلیوی نارسا شوند، شما به دیالیز یا پیوند کلیه نیاز خواهید داشت. بیماری مزمن کلیوی هر چه سریع تر تشخیص داده شود امکان اعمال تغییرات سریع تر برای محافظت از کلیه ها وجود دارد.
بیماری مزمن کلیوی: احتمال ابتلا در چه افرادی بیشتر است؟
شما در معرض خطر بیماری مزمن کلیوی قرار دارید اگر شرایط زیر را داشته باشید:
- دیابت. دیابت عاملی برای بیماری مزمن کلیوی است. سطح بالای قند خون در دیابت موجب آسیب به عروق خونی موجود کلیه های شما می شود. تقریبا یک نفر از سه نفری که به دیابت مبتلا هستند که بیماری مزمن کلیوی نیز دچار می شوند.
- فشار خون بالا. فشار خون بالا دومین علت مهم بیماری مزمن کلیوی است. همانند سطح بالای قند خون، فشار خون بالا نیز می تواند به عروق خونی کلیه ها آسیب برساند. تقریبا یک نفر از هر پنچ نفر مبتلا به فشار خون بالا، به بیماری مزمن کلیوی دچار می شوند.
- بیماری قلبی. تحقیقات نشان می دهند که ارتباطی بین بیماری مزمن کلیوی و بیماری قلبی وجود دارد. افراد مبتلا به بیماری قلبی در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری مزمن کلیوی قرار دارند و افرادی مبتلا به بیماری مزمن کلیوی نیز در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار دارند. محققین همچنان در حال بررسی ارتباط بین بیماری مزمن کلیوی و بیماری قلبی هستند.
- سابقه خانوادگی نارسایی کلیه. اگر مادر، پدر، خواهر یا برادر شما به نارسایی کلیه دچار باشند، شما در معرض خطر بیماری مزمن کلیوی قرار دارید. بیماری مزمن کلیوی زمینه ژنتیکی دارد. اگر شما به بیماری مزمن کلیوی دچار هستید، بهتر است سایر افراد خانواده تست های کلیه را انجام دهند.
احتمال ابتلا به بیماری مزمن کلیوی با افزایش سن بیشتر می شود. هر چه شما مدت طولانی تری به دیابت، فشار خون بالا یا بیماری قلبی دچار باشید احتمال ابتلا به بیماری مزمن کلیوی در شما بیشتر می شود. نژادهای آمریکایی آفریقایی، اسپانیایی و آمریکایی هندی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری مزمن کلیوی قرار دارند. این افزایش خطر به علت افزایش میزان ابتلا به دیابت و فشار خون بالا در میان این افراد است. دانشمندان به دنبال سایر علل احتمالی هستند که خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیوی را افزایش می دهند.
بیماری مزمن کلیوی: علائم
بیماری مزمن کلیوی در مراحل اولیه علائمی ندارد. شما ممکن است به بیماری مزمن کلیوی دچار باشید و احساس خوبی داشته باشید. کلیه ها ظرفیت بالایی در انجام عملکرد خود و حفظ سلامتی بدن دارند. برای مثال، شما ممکن است یکی از کلیه های خود را اهدا کنید و همچنان سالم باشید. شما ممکن است دچار آسیب کلیوی شده باشید و همچنان بدون بروز علائم به زندگی خود ادامه دهید. در بسیاری از افراد، تنها راه تشخیص بیماری مزمن کلیوی انجام آزمایش های خون و ادرار برای بررسی کلیه ها است.
همچنان که بیماری مزمن کلیوی تشدید می شود، فرد ممکن است دچار تورم یا همان ادم گردد. ادم زمانی اتفاق می افتد که کلیه های شما نمی توانند مایع و نمک های اضافی را دفع کنند. ادم ناشی از بیماری مزمن کلیوی ممکن است ساق پاها، پاها یا مچ پاها و در موارد در دست ها یا صورت ایجاد شود.
علائم بیماری مزمن کلیوی پیشرفته
- درد قفسه سینه
- خشکی پوست
- خارش یا بی حسی
- احساس خستگی
- سردرد
- افزایش یا کاهش دفع ادرار
- بی اشتهایی
- کرامپ های عضلانی
- تهوع
- تنگی نفس
- مشکلات خواب
- مشکل در تمرکز
- استفراغ
- کاهش وزن
- افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی همچنین ممکن است دچار آنمی، بیماری استخوانی و سوء تغذیه شوند.
بیماری مزمن کلیوی: عوارض
بیماری مزمن کلیوی می تواند موجب سایر مشکلات سلامتی همچون بیماری قلبی شود. اگر شما به بیماری مزمن کلیوی دچار هستید، احتمال بروز سکته مغزی یا حمله قلبی در شما افزایش می یابد. فشار خون بالا می تواند هم علت و هم نتیجه بیماری مزمن کلیوی باشد. فشار خون بالا به کلیه ها آسیب رسانده و کلیه های آسیب دیده نمی توانند عملکرد مناسبی در کنترل فشار خون داشته باشند.
اگر شما به بیماری مزمن کلیوی دچار هستید، احتمال تغییر ناگهانی در عملکرد کلیه شما در اثر بیماری، آسیب یا مصرف داروهای خاص بیشتر می شود.
