فیستول رکتوواژینال نوعی اتصال غیر نرمال بین بخش پایینی روده بزرگ (رکتوم) و واژن می باشد. به این ترتیب از طریق فیستول رکتوواژینال محتویات روده به داخل فیستول نشت پیدا می کند و گاز و مدفوع از واژن عبور خواهد کرد. فیستول رکتوواژینال می تواند در نتیجه موارد زیر روی دهد:
- آسیب در حین زایمان
- بیماری کرون یا سایر بیماری های التهابی روده
- رادیوتراپی برای درمان سرطان در ناحیه لگن
- عوارض ناشی از جراحی لگن
فیستول رکتوواژینال سبب ایجاد استرس عاطفی در افراد می شود و می تواند بر اعتماد به نفس آن ها تاثیر بگذارد. اگر علائم فیستول رکتوواژینال را تجربه می کنید می توانید به متخصص زنان مراجعه کنید. در برخی موارد فیستول رکتوواژینال به طور خود به خود برطرف می شود اما در برخی دیگر از موارد برای درمان به جراحی فیستول رکتوواژینال نیاز خواهد بود.
علائم فیستول رکتوواژینال
بسته به اندازه فیستول رکتوواژینال علائم می تواند خفیف یا شدید باشد. علائم فیستول رکتوواژینال عبارت است از:
- عبور گاز، مدفوع، یا چرک از واژن
- ترشحات بد بوی واژن
- عفونت های واژینال یا ادراری که به طور مکرر روی می دهد
- تحریک یا درد در ناحیه ولوو، واژن و نواحی بین واژن و آنوس
- درد در طول نزدیکی جنسی
عوارض فیستول رکتوواژینال
عوارض فیستول رکتوواژینال عبارت است از:
- بی اختیاری در مدفوع
- مشکلات بهداشتی
- عفونت های ادراری یا واژینال که مکررا روی می دهد
- تحریک یا التهاب واژن، صفاق یا پوست اطراف آنوس
- عفونی شدن و ایجاد آبسه در فیستول که در صورت عدم درمان تهدید مرگ باری محسوب می شود
- عود فیستول رکتوواژینال
در بین خانم های مبتلا به بیماری کرون احتمال ایجاد عوارض ناشی از فیستول رکتوواژینال بسیار بالا می باشد. این افراد در خطر عود فیستول رکتوواژینال قرار دارند.
تشخیص فیستول رکتوواژینال
در تشخیص فیستول رکتوواژینال انجام معاینه فیزیکی از اهمیت برخوردار خواهد بود، پس از آن برخی تست های تشخیصی نیز بسته به نیاز انجام خواهد شد. در معاینه فیزیکی پزشک متخصص زنان موقعیت فیستول رکتوواژینال همچنین احتمال وجود توده های توموری را بررسی خواهد کرد. در معاینه رکتوواژینال بخش هایی مانند واژن، آنوس و نواحی بین آن ها معاینه می شود. اگر فیستول رکتوواژینال در واژن اندک باشد پزشک با استفاده از اسپکولوم داخل واژن را معاینه می کند. ابزاری شبیه به اسپکولوم برای معاینه آنوس و رکتوم مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی موارد پزشک متخصص ممکن است حین معاینه رکتوواژینال نمونه برداری نیز انجام دهد.
در برخی موارد با استفاده از روش های عکس برداری مانند سونوگرافی، اشعه ایکس، سی تی اسکن و یا ام آر آی موقعیت فیستول و یا احتمال دخالت سایر ارگان های لگنی بررسی می شود. در صورتی که پزشک احتمال بیماری هایی مانند بیماری التهابی روده را دهد در آن صورت ممکن است برای معاینه بیشتر به متخصص بیماری های گوارشی ارجاع داده شوید تا تست هایی مانند کولونوسکوپی انجام شود.
گزینه هایی برای درمان فیستول رکتوواژینال
اگر چه علائم فیستول رکتوواژینال بسیار ناراحت کننده است اما گزینه هایی که برای درمان فیستول رکتوواژینال استفاده می شود اغلب بسیار موثر است. برخی گزینه ها که برای درمان فیستول رکتوواژینال استفاده می شود عبارت است از:
- آنتی بیوتیک ها: اگر فیستول رکتوواژینال عفونی شود در آن صورت قبل از جراحی فیستول رکتوواژینال به طور دوره ای از آنتی بیوتیک استفاده می شود.
- اینفلکسیمب (Infliximab): این دارو می تواند التهاب ناشی از فیستول رکتوواژینال را کاهش دهد.
- جراحی فیستول رکتوواژینال: اغلب افراد مبتلا به فیستول رکتوواژینال برای بستن و یا ترمیم به انجام جراحی فیستول رکتوواژینال نیاز دارند. قبل از انجام جراحی فیستول رکتوواژینال پوست اطراف فیستول رکتوواژینال باید به خوبی بهبود یابد. جراحی فیستول رکتوواژینال عمدتا توسط متخصص جراح زنان انجام می شود.
تغییراتی در شیوه زندگی
بهداشت مناسب می تواند ناراحتی ناشی از فیستول رکتوواژینال را کاهش دهد. برخی گزینه ها که افراد مبتلا به فیستول رکتوواژینال می توانند بدان توجه کنند عبارت است از:
- شستشو با آب: در صورتی که دچار ترشحات واژینال شدید نواحی بیرونی بخش تناسلی را با آب گرم شستشو دهید. استفاده از صابون سبب خشک شدن نواحی تحریک شده پوستی می شود. می توانید از یک شوینده ملایم استفاده کنید. از مصرف صابون های معطر، تامپون و پد اجتناب کنید. استفاده از دوش واژینال احتمال ایجاد عفونت را افزایش می دهد.
- از مالیدن و کشیدن دستمال توالت خشک اجتناب کنید: در این شرایط می توانید از دستمال های مرطوب نخی استفاده کنید.
- استفاده از کرم: کرم پوست تحریک شده را از تاثیر مایعات و مدفوع محافظت می کند. در این زمینه پزشک متخصص شما را در یافتن محصول مناسب یاری خواهد کرد.
- از لباس های زیر نخی و گشاد استفاده کنید: لباس های تنگ جریان هوا را محدود می کند. در صورتیکه دچار ترشحات و یا خروج مدفوع می شوید می توانید از لباس های زیر یک بار مصرف و یا پدهای جاذب استفاده کنید.
