چکاپ دوره ای زنان برای خانم هایی که در بازه سنی 40 تا 60 سالگی قرار دارند
دکتر مهرناز فرزادمنش جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی عنوان می دارند چکاپ های بازه سنی 20 تا 40 سال در خانم ها شامل پاپ اسمیر، معاینات سالیانه پستان توسط پزشک بوده و چکاپ های بازه سنی 40 تا 60 سال شامل پاپ اسمیر، ماموگرافی از پستان، معاینه سالینه پستان توسط پزشک، بررسی تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان در سنین یائسگی، جلوگیری از یائسگی زودرس، بررسی فاکتورهای پرخطر جهت جلوگیری از سرطان تخمدان، پستان و رحم و جلوگیری از افزایش وزن در دوران یائسگی می باشد.
چکاپ دوره ای زنان شامل تست ها و غربالگری هایی می باشد که خانم ها باید آن را به طور سالانه یا چند سال یک بار انجام دهند، حتی اگر احساس سلامت کامل داشته باشند.
هدف از چکاپ دوره ای زنان عبارت است از:
- غربالگری برای بررسی برخی مسائل پزشکی
- ارزیابی خطر شکستگی
- تشویق به داشتن شیوه های زندگی سالم
- بروز رسانی واکسیناسیون
- کمک به شناسایی برخی فاکتورهای خطر
مواردی که در چکاپ دوره ای زنان بررسی می شوند عبارت است از:
- اندازه گیری فشار خون: فشار خون باید حداقل سالی یک بار اندازه گیری شود.
- اگر ریسک ابتلا به بیماری های قلبی در شما وجود داشته باشد اندازه گیری مقدار کلسترول هر چند وقت یک بار به شما توصیه خواهد شد.
- قد، وزن و شاخص توده بدن شما باید در هر ملاقات بررسی شود.
چکاپ دوره ای زنان شامل چه آزمایشاتی است؟
چکاپ دوره ای زنان عبارت است از:
- معاینه پستان ها
خانم ها باید به طور ماهانه خودشان معاینه پستان ها را انجام دهند و در صورتی که متوجه تغییراتی در پستان های خود شوند فورا به متخصص زنان مراجعه نمایند. انجام معاینه پستان ها نیز بخشی از معاینات پیشگیرانه محسوب می شود. برای معاینه پستان ها می توانید از آئینه استفاده کنید.
- ماموگرافی برای چکاپ سرطان پستان
یکی از آزمایش ها در چکاپ دوره ای زنان ماموگرافی می باشد، خانم هایی که در بازه سنی 40 تا 60 سال قرار دارند می توانند هر یک تا دو سال ماموگرافی را انجام دهند. به هر حال همه متخصصین در مورد انجام ماموگرافی در دهه چهلم زندگی چندان توافقی ندارند. بنابراین در مورد سن مناسب جهت آغاز انجام ماموگرافی می توانید با متخصص زنان مشورت کنید. در خانم هایی که در بازه سنی 60 تا 75 سال قرار دارند بسته به فاکتورهای خطر، ماموگرافی باید هر یک تا دو سال انجام شود.
خانم هایی که مادر یا خواهر آنها در سنین جوانی به سرطان پستان دچار شده اند باید انجام ماموگرافی سالانه را در نظر داشته باشند. این افراد باید ماموگرافی را خیلی زودتر از سنی آغاز کنند که در آن تشخیص سرطان سینه در مورد نزدیکان آنان داده شده است.
ماموگرافی نوعی تصویربرداری از پستان ها می باشد که با استفاده از اشعه ایکس حاصل می گردد. هدف از انجام ماموگرافی یافتن تومورهای پستان می باشد.
- غربالگری برای پوکی استخوان
غربالگری برای پوکی استخوان از جمله آزمایش های چکاپ دوره ای زنان می باشد که همه خانم های بالای 50 سال که به شکستگی دچار شده اند باید تست تراکم استخوان را انجام دهند. در سنین زیر 65 سال فاکتورهای خطر برای شکستگی باید در بیمار بررسی شود.
تست تراکم استخوان تستی است که در آن مقدار کلسیم و سایر مینرال های موجود در استخوان بررسی و اندازه گیری می شود. این تست به پزشک کمک می کند تا بروز پوکی استخوان را در شما تشخیص دهد و احتمال وقوع شکستگی استخوان را در شما پیش بینی کند.
اسکن تراکم استخوان به دو صورت انجام می شود:
تست DEXA مرکزی: برای انجام این تست شما روی تخت دراز می کشید. دستگاه اسکنر از بخش پایینی ستون فقرات شما و استخوان های لگن و ران عبور می کند. این اسکن بهترین روش برای پیش بینی احتمال شکستگی مخصوصا در ناحیه لگن می باشد.
تست DEXA محیطی: در این روش دستگاه های کوچکی تراکم استخوان را در مچ دست، انگشتان، پا و پاشنه پا اندازه گیری می کند.
- تست پاپ اسمیر و تست ویروس پاپیلوما برای چکاپ سرطان دهانه رحم
در چکاپ دوره ای زنان تست پاپ اسمیر مایع به صورت هر 2 سال یکبار تا 3 نوبت و سپس هر 3 تا 5 سال یکبار بسته به نظر پزشک انجام می شود. در صورت انجام تست پاپ اسمیر و بررسی ویروس HPV تکرار تست هر 5 سال یکبار می باشد. ویروس پاپیلومای انسانی یا اچ پی وی می تواند منجر به ایجاد زگیل های تناسلی و ایجاد سرطان دهانه رحم شود.
در تست پاپ اسمیر سلول هایی از دهانه رحم نمونه برداری شده و سپس زیر میکروسکوپ مورد معاینه قرار می گیرد. دهانه رحم بخش پایینی رحم می باشد که از یک سو در بالای واژن قرار دارد.
در تست ویروس پاپیلومای انسانی نمونه برداری از دهانه رحم به روش تست پاپ اسمیر انجام می گیرد. سپس نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود تا به لحاظ وجود DNA ویروس مورد ارزیابی قرار بگیرد.
خانم هایی که به لحاظ جنسی فعال می باشند نیز باید انجام تست هایی به منظور بررسی گنوره و کلامیدیا را نیز در نظر داشته باشند. متخصص زنان در مورد تاثیر این عفونت ها و نحوه موثر غربالگری آن ها شما را راهنمایی خواهد کرد.
