دروانا: 

 نمودار سیکل قاعدگی

آیا از نمودار سیکل قاعدگی خود مطلع می باشید؟ دنبال کردن نمودار سیکل قاعدگی به شما کمک می کند تا بدانید چه چیزی در مورد شما نرمال بوده و چه چیزی غیر نرمال است. به این ترتیب شما می توانید زمان تخمک گذاری، تغییرات مهم مانند از دست رفتن پریودها، علت کوتاه شدن سیکل قاعدگی و یا خونریزی های پیش بینی نشده را بشناسید. بی نظمی های سیکل قاعدگی در اغلب موارد مشکل جدی نخواهد بود اما در برخی موارد قابل پیشگیری می باشد.

نمودار سیکل قاعدگی و احتمال بارداری

در یافتن نمودار سیکل قاعدگی خود باید بدانید سیکل قاعدگی به طور ماهانه مجموعی از تغییرات را در بدن خانم ایجاد می کند. هدف از تغییرات در نمودار سیکل قاعدگی آمادگی بدن برای بارداری می باشد (سیکل قاعدگی و بارداری). به طور ماهانه یکی از تخمدان ها تخمکی را آزاد خواهد کرد که به این فرایند تخمک گذاری گفته می شود. همزمان تغییرات هورمونی رحم را برای باردار شدن آماده می کند. اگر تخمک گذاری روی دهد اما تخمک بارور نشود در آن صورت دیواره رحم از طریق واژن فرو می ریزد. این روند به طور طبیعی در نمودار سیکل قاعدگی به طور ماهانه روی می دهد.

سیکل قاعدگی چند روز است؟ در تعیین نمودار سیکل قاعدگی باید بدانید تعداد روزهای سیکل قاعدگی از اولین روز پریود تا اولین روز پریود بعدی در نظر گرفته می شود. نمودار سیکل قاعدگی به لحاظ تعداد روزها در همه خانم ها مشابه نمی باشد. خونریزی قاعدگی هر 21 تا 45 روز روی می دهد و به مدت دو تا هفت روز ادامه می یابد. در سال های اولی که سیکل های قاعدگی آغاز می شود سیکل ها معمولا طولانی تر می باشند اما با افزایش سن سیکل ها منظم تر شده و کوتاه تر می گردند.

سیکل های قاعدگی ممکن است منظم یا نا منظم باشد. میزان خونریزی در هر پریود ممکن است سبک یا سنگین باشد. در برخی موارد پریودها با درد همراه هستند و در برخی موارد دردی همراه ندارند. با وجود تمامی تغییراتی که در نمودار سیکل قاعدگی وجود دارد ممکن است علل زمینه ای برای آن وجود نداشته باشد. به خاطر داشته باشید استفاده از برخی داروها مانند برخی قرص های ضد بارداری و یا دستگاه های درون رحمی بر روند نمودار سیکل قاعدگی تاثیر خواهد داشت.

با نزدیک شدن به دوران یائسگی نمودار سیکل قاعدگی دوباره بی نظم می گردد. اما از آنجاییکه با افزایش سن احتمال ابتلا به سرطان رحم بیشتر می شود خونریزی های غیر معمول در دوران یائسگی باید توسط متخصص زنان مورد بررسی قرار گیرد.

چطور می توان نمودار سیکل قاعدگی را دنبال کرد؟

برای دنبال کردن نمودار سیکل قاعدگی از تقویم استفاده کنید. دنبال کردن زمان شروع سیکل قاعدگی در هر ماه به مدت چند ماه متوالی احتمال وجود بی نظمی در پریودها را نشان خواهد داد. اگر در مورد پریودهای خود نگرانی دارید می توانید در هر نمودار سیکل قاعدگی موارد زیر را یادداشت کنید:

• تاریخ پایان یافتن پریود: پریود به طور معمول چقدر طول کشیده است؟
• توجه به میزان خونریزی: میزان سنگینی خونریزی را یادداشت کنید. آیا خونریزی سبک تر و یا سنگین تر از ماه های دیگر بوده است؟ چند وقت یک بار نوار بهداشتی خود را تعویض کرده اید؟ آیا لخته خونی مشاهده کرده اید؟
• خونریزی غیر نرمال: آیا در بازه های بین پریود دچار خونریزی شده اید؟
• درد: آیا پریودها با درد همراه بوده است؟ آیا درد ناشی از پریود غیر معمول بوده است؟
• سایر تغییرات: آیا دچار تغییراتی خلقی یا تغییرات رفتاری شده اید؟

عواملی که سبب بی نظمی در نمودار سیکل قاعدگی می گردد

بی نظمی در نمودار سیکل قاعدگی می تواند علل متفاوتی داشته باشد. در توضیح علت کوتاه شدن سیکل قاعدگی و یا طولانی شدن آن می توان موارد زیر را در نظر داشت:

• بارداری یا شیردهی: از دست رفتن پریودها از علائم اولیه بارداری می باشد. شیردهی نیز شروع سیکل های قاعدگی بعد از بارداری را با تاخیر همراه می سازد.
• اختلالات خوردن، کاهش وزن شدید یا ورزش های شدید: اختلالات خوردن مانند آنورکسیا، کاهش وزن شدید و افزایش فعالیت فیزیکی می تواند در سیکل های قاعدگی اختلال ایجاد کند.
• سندرم تخمدان پلی کیستیک: خانم های مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دچار بی نظمی در سیکل های قاعدگی همچنین بزرگی تخمدان ها می شوند.
• نارسایی زودرس تخمدان: نارسایی زودرس تخمدان به از دست رفتن عملکرد تخمدان قبل از 40 سالگی اشاره دارد. خانم هایی که دچار نارسایی زودرس تخمدان می گردند دچار بی نظمی در پریود می شوند.
• بیماری التهابی لگن: عفونت های موجود در ارگان های تناسلی می تواند بی نظمی در خونریزی های قاعدگی را به دنبال داشته باشد.
• فیبروم رحمی: فیبروم رحمی توده های خوش خیم رحمی هستند. فیبروم رحمی سبب پریودهای سنگین و طولانی می شود.

پیشگیری از بی نظمی در نمودار سیکل قاعدگی

برخی خانم ها از قرص های ضد بارداری برای تنظیم سیکل های قاعدگی خود استفاده می کنند. درمان مشکلات زمینه ای مانند اختلالات خوردن نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد. اما برخی علل مربوط به اختلال در سیکل های قاعدگی قابل پیشگیری نمی باشد. در موارد زیر با متخصص زنان خود مشورت کنید:

• توقف ناگهانی پریودها به مدت بیش از 90 روز و عدم وقوع بارداری
• بعد از منظم شدن روند پریودها همچنان شاهد تغییراتی در آن هستید
• خونریزی بیش از هفت روز
• خونریزی های غیر معمول و سنگین، به نحوی که در ساعت نیاز به تعویض نوار بهداشتی وجود دارد
• خونریزی در بازه ای بین پریودها
• درد شدید حین پریود
• تب ناگهانی بعد از استفاده از نوار بهداشتی

همواره به خاطر داشته باشید دنبال کردن نمودار سیکل قاعدگی به شما کمک می کند تا بدانید چه چیزی در مورد شما نرمال بوده و چه چیزی غیر نرمال بوده است. اگر در مورد نمودار سیکل قاعدگی خود نگرانی یا سوالاتی در ذهن دارید می توانید در این مورد با متخصص زنان خود مشورت کنید.

شایع ترین علت بی نظمی در پریودها در بین بیماران چیست؟

طبق نظر دکتر غزال همتی به علل زیر می تواند باشد:

• تغییرات هورمونی
• اختلالات تیروئید
• PCO (تخمدان پلی کیستیک) - که معمولا از ابتدای شروع پریود در سن 12 سالگی وجود دارد ولی گاهی چند سال بعد از شروع پریود اتفاق می افتد.
• بسیاری از داروها ممکن است روی بی نظمی پریودها موثر باشند.
• کیست های موقت تخمدان - که ممکن است باعث بی نظمی پریودها به طور کوتاه مدت شوند.
• در بسیاری از خانم ها گذشتن از سن 40 سالگی ممکن است باعث تغییرات در سیکل پریودها شود که مشکل خاصی نمی باشد و معمولا احتیاج به دارو نمی باشد.

دکتر غزال همتی

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی

سرکار خانم دکتر غزال همتی دارای بورد تخصصی زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران هستند. بیش از 22 سال سابقه فعالیت در این حوزه را دارند و در سال 1388 به عنوان پزشک نمونه سال در غرب استان تهران انتخاب شدند.

مشاهده پروفایل دکتر غزال همتی