اثر شیمی درمانی بر باروری زنان
داروهای شیمی درمانی می توانند به تخمک های زنان آسیب رسانده و باروری آن ها را تحت تاثیر قرار دهند. این بسته به سن بیمار، انواع داروهای مصرفی و دوز آن ها متفاوت خواهد بود و پیش بینی باروری زنان بعد از شیمی درمانی را دشوار می سازد. داروهای شیمی درمانی که تا حد زیادی موجب آسیب تخمک و ناباروری میشوند:
- بوسولفان، کربوپلاتین، کارموستین، کلرامبوسیل، سیسپلاتین، سیکلوفسفامید، داکاربازین، دوکسوروبیسین، ایفسفامید، لموستین، مکلروتامین، ملفالان، پروکاربازین، تموزولومید
از طرف دیگر، داروهای شیمی درمانی که کمتر به تخمک ها آسیب وارد می کنند شامل:
- 5 فلورویوراسیل، بلئومایسین، سیتارابین، داکتینومایسین، دانوروبیسین، فلودارابین، جمسیتابین، ایداروبینسین، متوترکسات، وین بلاستین، وین کریستین
شیمی درمانی و بارداری
هر چه سن بیمار کمتر باشد، تعداد تخمک های بیشتری در تخمدان ها وجود دارد که این موضوع احتمال باروری آینده را علی رغم آسیب ناشی از شیمی درمانی بالا می برد. خانم هایی که قبل از 35 سالگی تحت درمان سرطان و شیمی درمانی قرار می گیرند بیشتری شانس را برای حفظ باروری بعد از درمان دارند. حتی اگر درمان سرطان در نوجوانی یا دهه دوم زندگی اتفاق بیفتد این افراد ممکن هست هرگز دچار قطع چرخه قاعدگی نشوند. خانم های جوانی که چرخه قاعدگی در آن ها در طول درمان سرطان متوقف می شود ممکن است بعد از گذشت مدتی از قطع شیمی درمانی به وضعیت طبیعی بازگردند.
دخترانی که قبل از بلوغ تحت شیمی درمانی قرار می گیرند یا خانم های جوانی که چرخه های قاعدگی آن ها بعد از درمان بازمی گردد در معرض خطر یائسگی زودرس قرار دارند. زمانی که یک خانم قبل از سن 40 سالگی دچار یائسگی می شود (بسیار قبل از میانگین سنی 51 سال)، در واقع دچار نارسایی زودرس تخمدان شده است .این افراد نابارور می شوند؛ زیرا تخمدان های آن ها تولید هورمون های مورد نیاز برای باروری(استروژن و پروژسترون) را متوقف کرده است.
داشتن عادت ماهانه همه مواقع به معنی باروری نیست. حتی اگر عادات ماهانه خانم بعد از قطع درمان سرطان بازگردد، وضعیت باروری او هنوز مشخص نیست. برخی تخمک ها معمولا در اثر درمان سرطان تخریب می شوند. این افراد برای بررسی وضعیت باروری خود و این که تا چه مدت این توانایی را خواهند داشت باید به پزشک متخصص نازایی مراجعه نمایند
اثر ایمنی درمانی و درمان هدف دار بر بارداری
داروهای هدف دار به گونه متفاوت از داروهای استاندارد شیمی درمانی به سلول های سرطانی حمله می کنند. اطلاعات چندانی پیرامون اثر این داروها بر باروری یا مشکلات دوران بارداری در دست نیست. مطالعات انجام شده بر روی بواسیزومب نشان می دهد که می تواند موجب نارسایی تخمدان شود که در مواردی برگشت ناپذیر است. برخی داروها نیز خطر بالای نقایص مادرزادی دارند به همین دلیل از بیماران خواسته می شود از روش های ضد بارداری استفاده کنند.
