تلقیح درون رحمی یا آی یو آی یک روش درمان ناباروری است که شامل وارد کردن مستقیم اسپرم به داخل رحم خانم است. در موارد زیر فرد ممکن است کاندید انجام روش آی یو آی باشد:
- فرد برای مثال به علت ناتوانی فیزیکی یا مشکل روانی قادر به انجام تماس جنسی واژینال نیست.
- فرد در شرایطی است که برای بارداری به کمک نیاز دارد؛ برای مثال یکی از دو نفر به اچ آی وی مبتلا هستند و امکان تماس جنسی محافظت نشده وجود ندارد.
تست های باروری قبل از آی یو آی
قبل از انجام روش آی یو آی، وضعیت باروری فرد و شریک جنسی او باید مورد ارزیابی قرار گیرد تا علت مشکل در باردار شدن و این که آی یو آی می تواند روش مناسبی باشد یا خیر، مشخص گردد. برای انجام آی یو آی، لوله های فالوپ خانم (لوله هایی که تخمدان ها را به رحم متصل می کنند) باید سالم و باز باشند. در شرایط زیر، روش آی یو آی روش مناسبی برای یک زوج خواهد بود:
- ناباروری بدون دلیل مشخص
- کمبود تعداد اسپرم یا کیفیت پایین آن - ضعیف (حداقل اسپرم بعد شستشو ۵ میلیون)
- اندومتریوز خفیف
در برخی موارد، این روش در مقایسه با روش طبیعی برای باردار شدن، شانس بارداری را افزایش نمی دهد بنابراین آی یو آی روش کمک باروری مناسبی برای همه زوج ها نخواهد بود.
زمان روش آی یو آی
روش آی یو آی ممکن است در یک چرخه طبیعی یا چرخه تحریک شده انجام گیرد. برای افزایش احتمال موفقیت در این روش، چرخه آی یو آی باید درست بعد از تخمک گذاری انجام شود. در صورت منظم بودن چرخه قاعدگی، تخمک گذاری معمولا بین 12 تا 16 روز بعد از بروز قاعدگی رخ می دهد. در صورت نامنظم بودن چرخه، این زمان متفاوت خواهد بود. پزشک ممکن است کیت پیش بینی تخمک گذاری را به بیمار توصیه کند که به کمک آن زمان تخمک گذاری را تعیین نماید. این کیت هورمون های آزاد شده در طول تخمک گذاری را در ادرار یا بزاق شناسایی میکند. از طرف دیگر، آزمایش های خون برای تعیین حدود زمان تخمک گذاری استفاده میشوند.
آی یو آی تحریک شده
برخی مواقع، قبل از روش آی یو آی از داروهای باروری برای تحریک تخمک گذاری استفاده می شود. در این حالت، سونوگرافی واژینال برای ردیابی تکامل تخمک ها مورد استفاده قرار می گیرد. بلافاصله بعد از این که یک تخمک بالغ شود، فرد هورمون تزریقی دریافت می کند تا آزاد شدن آن تخمک تحریک گردد.
آی یو آی با استفاده از اسپرم شریک جنسی
اگر یک زوج تصمیم به انجام این روش با اسپرم خود مرد را داشته باشند، از مرد خواسته می شود که در کلینیک باروری نمونه ای از اسپرم خود در ظرفی مخصوص تهیه کند. این کار عموما در همان روزی که درمان آی یو آی انجام می شود، صورت می گیرد. نمونه اسپرم باید شسته و تصفیه شود تا نمونه تغلیظ شده ای از اسپرم سالم به دست آید. وسیله ای به نام اسپکولوم برای باز نگه داشتن واژن خانم وارد آن می شود. یک لوله باریک و منعطف به نام کاتتر درون واژن قرار گرفته و به سمت رحم هدایت می گردد. سپس نمونه اسپرم از طریق کاتتر وارد شده و به رحم می رسد. این فرآیند اغلب بدون درد است؛ در حالی که برخی خانم ها کرامپ خفیفی برای مدت کوتاه تجربه می کنند. روش آی یو آیی به بیش از 10 دقیقه زمان نیاز دارد و پس از آن فرد باید استراحت کوتاهی در منزل داشته باشد.
دکتر لادن پژومند جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی اظهار می دارند استفاده از روش IUI کاهش تاثیر فاکتورهایی از ناباروری است که مانع پیشروی اسپرم می شود؛ مثل اسیدیته واژن و موکوس سرویکس. در این روش از اسپرم تغلیظ شده و با تحرک و شکل نرمال استفاده می شود.
روش IUI در مواردی مثل:
- اختلالات انزال مرد
- فاکتورهای مردانه که خیلی شدید نیست
- علل ایمونولوژیک
- آندومتریوز خفیف
استفاده می شود.
در این روش باید ابتدا تحریک تخمک گذاری با دارو انجام شود و سپس زمان تخمک گذاری اسپرم شسته و تلقیح شود.
مراحل انجام به ترتیب:
- تحریک تخمک گذاری
- مانیتورینگ رشد فولیکول و آندومتر
- زمان بندی تلقیح
- آماده سازی اسپرم
- IUI با اسپرم آماده شده می باشد.
در مورد IUI با اسپرم اهدایی معمولاً از این روش به علل شرعی به هیچ وجه در ایران استفاده نمی شود.
