دروانا: 

افزایش قدرت باروری در خانم ها

سبک زندگی و باروری خانم ها چگونه بر هم تاثیر می گذارند؟

باروری خانم ها می تواند تحت تاثیر شیوه زندگی آن ها قرار داشته باشد. بنابراین با انجام برخی اقدامات ساده می توان به حفظ سلامت باروری زنان و افزایش باروری در خانم ها کمک کرد.

اگر شما قصد باردار شدن دارید باید بدانید قدرت باروری شما می تواند با برخی اقدامات تقویت گردد. برخی فاکتورها مانند شرایط پزشکی که بر باروری خانم ها تاثیر می گذارد قابل کنترل نمی باشد، اما این تمام داستان نیست. برخی شیوه های زندگی نیز می تواند بر کیفیت بارداری شما تاثیر داشته باشد. در ادامه مواردی لیست می شود که شما باید برای تقویت و افزایش قدرت باروری خود بدان توجه داشته باشید.

سلامت باروری زنان

بارداری خانم ها به توانایی بیولوژیک آن ها برای باردار شدن اشاره دارد. شما و همسرتان بعد از حداقل یک سال تلاش بعد از داشتن نزدیکی محافظت نشده برای بچه دار شدن، در صورت عدم موفق شدن باید به متخصص مراجعه کنید. این آمار در مورد زوج هایی که بالای 35 سال قرار دارند حداقل شش ماه می باشد.

مشکلات مختلفی می تواند قدرت باروری خانم ها را مختل کرده و به سلامت باروری زنان آسیب برسانند. از جمله این موارد عبارت است از:

• شرایطی که بر تخمک گذاری تاثیر می گذارد.
• ابتلا به اندومتریوز (شرایطی که در آن بافت داخل دیواره رحم در خارج از رحم رشد می کند)
• وجود اسکارهایی در ارگان های لگن که ناشی از جراحی های قبلی و یا عفونت ها می باشد.
• انسداد لوله های فالوپ که اغلب در اثر ابتلا به بیماری های التهابی لگن یا وجود ناهنجاری در لوله فالوپ روی می دهد.
• وجود بیش از حد پرولاکتین در خون (هایپرپرولاکتینمیا)
• شرایطی که بر رحم تاثیر می گذارند.

سن خانم ها بر قدرت باروری آن ها تاثیر می گذارد. زمان باروری در خانم ها اهمیت دارد و تاخیر در باردار شدن می تواند شانس بارداری را در خانم ها کاهش دهد. تخمک خانم ها در سنین بالا به اندازه تخمک خانم های جوان قابلیت باروری ندارد و ممکن است لقاح در این افراد به طور طبیعی روی ندهد.

تقویت باروری خانم ها

و اما چطور می توان به تقویت باروری در خانم ها کمک کرد. برخی انتخاب های سالم در زندگی می تواند به افزایش قدرت باروری خانم ها کمک کند. برای مثال:

• حفظ وزن در محدوده نرمال: داشتن اضافه وزن و یا وزنی کمتر از حد نرمال می تواند بر تولید هورمونی تاثیر بگذارد و تخمک گذاری نرمال را متوقف کند. حفظ وزن در محدوده نرمال می تواند فراوانی تخمک گذاری و شانس باردار شدن را افزایش دهد. بنابراین در پاسخ به این پرسش که چگونه تخمک گذاری را افزایش دهیم می توان به حفظ وزن در محدوده نرمال توجه داشت.
• پیشگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی: عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا یا گنوره در ایجاد ناباروری در خانم ها نقش عمده ای دارد. برای محافظت خود از ابتلا به بیماری های مقاربتی و در نتیجه حفظ سلامت باروری، باید نزدیکی محافظت شده داشته باشید و از انجام رفتارهای پر خطر بپرهیزید.
• تغذیه و باروری: تحقیقات کافی در دست نیست که نشان دهد برخی رژیم های غذایی خاص می تواند قدرت باروری را تقویت کند. اما در مجموع می توان در نظر داشت مصرف مقدار کافی میوه ها، سبزیجات، غلات، چربی های سالم و منابع پروتئینی می تواند در افزایش باروری در خانم ها موثر واقع شود.
• برای چکاپ های خود برنامه منظمی داشته باشید: به طور منظم به ملاقات پزشک بروید. ملاقات با پزشک می تواند به تشخیص به موقع و درمان مناسب بیماری هایی بیانجامد که ممکن است در صورت عدم درمان، ناباروری را به دنبال داشته باشند.
• در صورت امکان از انجام کار در شیفت شب اجتناب کنید: کار کردن منظم در شیفت شب ریسک ناباروری را افزایش می دهد؛ زیرا ممکن است بر روند تولید هورمون ها تاثیر داشته باشد. اگر در شیفت شب کار می کنید سعی کنید در ساعات غیر کاری به اندازه کافی استراحت کنید.
• از استرس به دور باشید: زمانی که برای باردار شدن تلاش می کنید سعی کنید استرس های خود را به حداقل برسانید و بیاموزید چگونه در بارداری آرامش داشته باشیم؟ برای مثال می توانید از روش هایی برای ریلکس سازی استفاده کنید.

برای محافظت از قدرت باروری و افزایش قدرت باروری در خانم ها توجه به نکات زیر ارزشمند خواهد بود:

• سیگار نکشید: آیا سیگار باعث نازایی میشود؟ در پاسخ باید توجه داشت سیگار کشیدن سبب مستهلک شدن تخمدان ها شده همچنین سبب تخلیه زودهنگام تخمک ها می گردد. اگر از سیگار استفاده می کنید برای کنار گذاشتن آن از پزشک کمک بخواهید.
• مقدار الکل مصرفی را کاهش دهید: نوشیدن زیاد الکل با ریسک ابتلا به اختلالات تخمدانی همراه می باشد. اگر قصد باردار شدن دارید باید مصرف الکل قبل از بارداری کنار گذاشته شود.
• مصرف کافئین را کاهش دهید: تحقیقات به درستی نشان نداده است بین مصرف زیاد کافئین و ناباروری ارتباطی وجود دارد. اما اغلب متخصصین بر این باورند که محدود کردن مقدار مصرف کافئین به مقداری کمتر از 200 تا 300 میلی گرم در روز در افزایش نرخ موفقیت باروری نقش دارد.
• نسبت به خطرات فعالیت های فیزیکی شدید آگاه باشید: انجام فعالیت های فیزیکی شدید می تواند تخمک گذاری را مهار کرده و تولید هورمون پروژسترون را در بدن کاهش دهد. اگر وزن سالمی دارید و به فکر باردار شدن هستید باید انجام فعالیت های شدید بدنی را به کمتر از 5 ساعت در هفته کاهش دهید. اگر به اضافه وزن دچارید باید با مشورت پزشک بدانید که چه فعالیت های فیزیکی برای شما مناسب است.
• در معرض سموم قرار نگیرید: کارگران کشاورزی، آرایشگران و برخی از گروه ها در خطر ابتلا به اختلالات قاعدگی قرار دارند. کمک دندانپزشکان در معرض استنشاق مقادیر زیادی از اکسید نیتروس قرار دارند، افرادی که با مواد شیمیایی پاک کننده سر و کار دارند، همچنین کارگران صنعتی نیز در معرض برخی مواد شیمیایی خطرناک قرار دارند. قرارگیری در معرض چنین ترکیبات خطرناکی می تواند بر قدرت باروری افراد تاثیر بگذارد و شانس بارداری را کاهش دهد.

و اما اگر قصد باردار شدن دارید یا در مورد تاثیرات نامطلوب شیوه زندگی خود بر قدرت باروری نگرانی هایی دارید می توانید با پزشک مشورت کنید. پزشک راه هایی را برای افزایش قدرت باروری شما پیشنهاد خواهد داد و به این ترتیب شانس بارداری شما افزایش می یابد.

دکتر غزال همتی متخصص زنان، زایمان و نازایی بیان می کنند که یکی موارد مهم در حفظ باروری زنان، اقدامات لازم در زمان قبل از ازدواج و دوشیزگی خانم ها می باشد:

- اگر دختر خانم ها به مدت طولانی اختلال در پریود ها دارند و یا دچار چاقی بیش از حد هستند باید فورا به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند و درمان های لازم را دریافت نمایند تا تخمک ها در آینده دچار تاثیرات نامطلوب نشوند.

- اگر دختر خانم ها دچار ترشحات غیر عادی، بد رنگ (زرد چرک یا سبز رنگ)، خارش یا سوزش دستگاه تناسلی هستند باید فورا به پزشک متخصص زنان مراجعه نموده و درمان کامل دارویی برای آن ها انجام گیرد.

متاسفانه این تفکر در ایران وجود دارد که دختران علی رغم وجود بیماری، نیازی به مراجعه به پزشک زنان ندارند و در صورت وجود مشکل، به داروخانه مراجعه کرده و بدون نسخه پزشک دارو دریافت می کنند. بسیاری از مشکلات نازایی در زوج هایی که به تازگی ازدواج کرده اند به همین دلیل است که بیماری های زمان دوشیزگی و قبل از ازدواج در این افراد پیگیری نشده و دچار چسبندگی ها متعدد در دستگاه تناسلی و ضعف شدید در تخمدان ها شده اند که متاسفانه که با مراجعه دیرتر، درمان سخت تر و گاهی حتی غیر ممکن می باشد. 

لذا به تمام خانم ها توصیه می گردد که در صورتی که دختران آن ها دچار مشکلات زنان هستند هر چه سریع تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کرده و درمان شوند تا از بروز مشکلات در آینده کاسته شود. 

دکتر غزال همتی

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی

سرکار خانم دکتر غزال همتی دارای بورد تخصصی زنان، زایمان و نازایی از دانشگاه علوم پزشکی ایران در شهر تهران هستند. بیش از 22 سال سابقه فعالیت در این حوزه را دارند و در سال 1388 به عنوان پزشک نمونه سال در غرب استان تهران انتخاب شدند.

مشاهده پروفایل دکتر غزال همتی