خونریزی رحم خونریزی غیر نرمال و مزمنی می باشد که کیفیت و طول مدت آن متفاوت از پریودهای نرمال قاعدگی می باشد. خونریزی رحم یکی از مشکلات شایع زنان می باشد که در 10 تا 35 درصد خانم ها روی می دهد. خونریزی رحم در صورت سنگین و مزمن بودن می تواند آنمی، اختلال در فعالیت های روزمره و نگرانی هایی در مورد سرطان رحم را به دنبال داشته باشد. 5 درصد خانم ها در بازه سنی 30 تا 40 سال به دلیل خونریزی رحم به متخصص زنان مراجعه می کنند. در 21 تا 67 درصد موارد فقر آهن به دنبال خونریزی رحم روی می دهد.
انتخاب روش درمان خونریزی رحم بر اساس عوامل و فاکتورهای زیر تعیین می گردد:
- علت خونریزی رحم
- شدت خونریزی (بروز آنمی، اختلال در فعالیت های روزمره)
- وجود علائمی مانند درد لگنی و اختلال در باروری
- ابتلا به سایر بیماری ها
- فاکتورهای خطر مربوط به بیماری های ترمبوآمبولیک یا رویدادهای قلبی عروقی
- اولویت های بیمار
در درمان خونریزی رحم ابتدا تعیین علت و رفع آن از اهمیت برخوردار می باشد. برای مثال اگر دلایلی مانند اختلال در غدد یا اختلال عفونی در میان باشد باید تعیین گردد (برای مثال سندرم تخمدان پلی کیستیک یا آندومتریت مزمن و یا عللی مانند پولیپ ها). رویکرد اولیه در درمان خونریزی رحم درمان دارویی می باشد. قرص های ضد بارداری از جمله داروهایی است که در خط اول درمان خونریزی رحم قرار دارد. اگر درمان دارویی به طور مناسبی تحمل نشود گزینه جراحی مطرح می گردد. استفاده از استروژن-پروژسترون در درمان خونریزی رحم در افراد زیر ممنوع می باشد:
- خانم های 35 سال و بیشتر که روزانه 15 یا بیش از این مقدار سیگار می کشند.
- وجود فاکتورهای خطر بیماری های قلبی عروقی مانند افزایش سن، مصرف سیگار، دیابت و افزایش فشار خون
- سابقه افزایش فشار خون
- ترمبوآمبولیسم وریدی
- سابقه سکته مغزی
- میگرن
- وجود برخی بیماری های خودایمنی مانند لوپوس اریتماتوس
گزینه های دیگری مانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا ترانگزامیک اسید نیز در درمان خونریزی رحم در افرادی موثر باشد که از گزینه درمان های هورمونی استفاده نمی کنند. ایبوپروفن، ناپروکسن و مفنامیک اسید از جمله داروهای این دسته می باشد. استفاده از این داروها حجم خونریزی را با کاهش سنتز پروستاگلاندین در لایه آندومتر کمتر می کند. مزایای استفاده از این داروها عبارت است از: عدم افزایش احتمال ترمبوز، کاهش احتمال بروز عوارض، کاهش دیسمنوره، هزینه اندک و عدم نیاز به مصرف روزانه.
در خانم هایی که تمایل به حفظ قدرت باروری داشته و علت خونریزی رحم در آن ها توده های فیبروم می باشد، میومکتومی به عنوان یک گزینه مطرح می شود. اگر توده فیبروم یک یا دو عدد و داخل حفره رحم باشد در آن صورت انجام میومکتومی با رویکرد هیستروسکوپیک توصیه می شود. اما اگر فیبروم در سایر نقاط بوده و درمان های اولیه موثر واقع نشود در آن صورت انجام میومکتومی به شیوه باز یا لاپاراسکوپیک خواهد بود. اگر تمایل به حفظ باروری در درمان خونریزی رحم مطرح نباشد در آن صورت گزینه های دیگری مانند تخریب آندومتر، آمبولیزاسیون شریان رحمی و هیسترکتومی به عنوان گزینه ای در درمان خونریزی رحم مطرح می شود. تخریب آندومتر روشی کم تهاجمی در درمان خونریزی رحم سنگین و طولانی می باشد که به درمان دارویی پاسخ مناسب نشان نداده است. در صورت تمایل به بارداری انجام این روش ممنوعیت خواهد داشت. آمبولیزاسیون شریان رحمی نیز گزینه ای در درمان فیبروم رحمی باشد. احتمال بارداری بی خطر بعد از انجام این روش چندان روشن نیست. هیسترکتومی نیز روشی قطعی در درمان خونریزی رحم می باشد. در این روش ساختار رحم به طور کلی از بدن خارج می گردد. نرخ رضایت بیماران به دنبال انجام هیسترکتومی بسیار بالا است و احتمال عود خونریزی رحم مطرح نخواهد بود.
