- کیست تخمدان چیست؟
- علائم کیست تخمدان چیست؟
- کیست تخمدان چگونه تشخیص داده می شود؟
- کیست تخمدان چگونه درمان می شود؟
- واژه نامه
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان، ساک یا کیسه ای است که حاوی مایعات یا بافت هایی می باشد که از تخمدان تشکیل می شود. کیست های تخمدان در سنین باروری خانم ها بسیار شایع هستند. خانم ها ممکن است یک یا چند کیست تخمدان داشته باشند. اندازه کیست تخمدان مختلف است و کیست های تخمدان می توانند از نظر اندازه متفاوت باشند. در بیشتر موارد، کیست های تخمدان بی ضرر هستند و به خودی خود از بین می روند. در سایر موارد، ممکن است مشکلاتی را ایجاد کرده و به درمان کیست تخمدان نیاز باشد. انواع متفاوتی از کیست های تخمدانی وجود دارد. بیشتر کیست های تخمدان خوش خیم هستند (سرطانی نیستند). به ندرت ممکن است این کیست ها سرطانی شوند.علائم کیست تخمدان چیست؟
بیشتر کیست های تخمدان کوچک هستند و مشکلی ایجاد نمی کنند. برخی کیست های تخمدان ممکن است سبب درد در ناحیه شکم شوند و در طول برخی فعالیت های روزمره فرد احساس درد کند. اگر اندازه کیست تخمدان بزرگ باشد سبب انقباض تخمدان شده که می تواند منجر به درد زیر دل گردد. اگر کیست تخمدان پاره شود و خونریزی کیست تخمدان اتفاق بیفتد منجر به بروز مشکلات شدیدی می شود که به درمان فوری نیازمند است.کیست تخمدان چگونه تشخیص داده می شود؟
کیست تخمدان با استفاده از معاینه لگن تشخیص داده می شود. اگر پزشک متخصص زنان بعد از معاینه لگن متوجه شود که تخمدان بزرگ شده است، جهت تشخیص قطعی انجام آزمایشات بیشتری را توصیه می کند که شامل موارد زیر است:
- سونوگرافی واژینال: در سونوگرافی واژینال از امواج صوتی استفاده می شود تا تصویری از ساختار ارگان های درونی ایجاد شود تا مورد معاینه قرار بگیرند. در سونوگرافی واژینال از دستگاه باریکی به نام transducer استفاده می شود که وارد واژن می شود. به این ترتیب با استفاده از امواج صوتی شکل، اندازه کیست تخمدان و موقعیت قرار گرفتن کیست نشان داده می شود.
- لاپاراسکوپی تشخیصی: در این روش لاپاراسکوپ، لوله ای باریک که همراه با دوربین است، وارد ناحیه شکم می شود تا ارگان های لگن معاینه و بررسی شود. لاپاراسکوپی درمانی همچنین می تواند برای درمان کیست تخمدان نیز به کار رود.
- آزمایش خون: اگر شما دوره یائسگی را پشت سر گذاشته باشید، علاوه بر سونوگرافی می توانید آزمایش خون بدهید تا مقدار ترکیبی به نام CA 125 در خون شما اندازه گیری شود. افزایش میزان CA 125 می تواند علامتی از سرطان تخمدان در خانم یائسه باشد. در خانم هایی که قبل از دوران یائسگی قرار دارند افزایش میزان CA 125 می تواند بدلیل شرایط دیگری هم باشد. بنابراین آزمایش خون شاخص خوبی برای تشخیص سرطان تخمدان در خانم های جوان نیست.
کیست تخمدان چگونه درمان می شود؟
استفاده از قرص های ضد بارداری هورمونی ترکیبی، می تواند در درمان برخی کیست های تخمدان به کار رود. این درمان به از بین بردن کیست کمک نمی کند اما ریسک ایجاد کیست های جدید را کاهش می دهد.
اگر اندازه کیست تخمدان بزرگ باشد و با علائمی مانند درد همراه باشد، ممکن است انجام جراحی کیست تخمدان به بیمار پیشنهاد شود. گستردگی و نوع جراحی کیست تخمدان بستگی به چند فاکتور دارد:
- نوع و اندازه کیست تخمدان
- سن بیمار
- علائم بیمار
- تمایل او به بچه دار شدن
برخی اوقات بدون برداشتن تخمدان می توان کیست تخمدان را جراحی کرد. به این نوع جراحی کیستکتومی می گویند. در سایر موارد، ممکن است یک یا هر دو تخمدان برداشته شود. پزشک متخصص زنان ممکن است تا زمانی که جراحی کیست تخمدان را انجام نداده، تصمیم نگیرد که چه روشی برای درمان کیست تخمدان مورد نیاز است.
واژه نامه
- خوش خیم: اشاره به غیر سرطانی بودن دارد.
- CA 125: ماده ای در خون که ناشی از افزایش وجود برخی تومورهای سرطانی است.
- کیستکتومی: به برداشت یک کیست از طریق جراحی گفته می شود.
- لاپراسکوپی: روشی که طی آن از ابزاری به نام لاپراسکوپ استفاده می شود این وسیله از طریق شکاف باریکی وارد حفره لگنی می شود. از لاپراسکوپ برای بازبینی ارگان های لگن استفاده می شود. برای انجام جراحی، سایر ابزارهای نیز می تواند همراه با آن استفاده شود.
- بدخیم: اصطلاحی که برای توصیف تومورها به کار می رود، تومورهایی که می تواند به بافت ها حمله کرده و به سایر بخش های بدن منتشر شود.
- یائسگی: دوره ای در زندگی خانم که چرخه قاعدگی متوقف می شود، به عدم قاعدگی به مدت یک سال یائسگی گفته می شود.
- تخمدان: ارگانی جفت که در دستگاه باروری خانم ها قرار دارد و حاوی تخم است که طی پروسه تخمک گذاری تخم ها آزاد می شود، همچنین این ارگان می تواند هورمون تولید کند.
- معاینه لگن: بررسی فیزیکی ارگان های باروری در یک خانم
- اولتراسوند یا سونوگرافی: تستی که طی آن از امواج صوتی استفاده می شود تا ساختارهای درونی بازبینی شود. در طول بارداری از این روش برای بررسی و معاینه جنین استفاده می شود.
اگر در این مورد پرسش بیشتری دارید با متخصص زنان و زایمان خود مشورت نمائید.
