عوارض کیست تخمدان
کیست تخمدان چیست و چگونه ایجاد می شود؟
کیست تخمدان ساک مملو از مایع است که داخل یا روی تخمدان تشکیل می شود.
شایع ترین علل کیست تخمدان به اینکه فرد پریود می شود یا یائسه شده است، بستگی دارد.
در زنان قبل از یائسگی
شایع ترین علل ایجاد کیست تخمدان شامل موارد زیر می باشد:
- تخمک گذاری: کیست های عملکردی زمانی ایجاد می شود که جهت تخمک گذاری فولیکول رشد می کند اما جهت آزاد سازی تخمک پاره نمی شود. این کیست ها معمولا خودبخود برطرف می شوند.
- کیست درموئید: یکی از شایع ترین انواع کیست در خانم های 20 تا 40 سال می باشد. کیست درموئید از ژرم سل های تخمدان ایجاد می شود و می تواند محتوی دندان، مو و یا چربی باشد. اکثر کیست های درموئید خوش خیم هستند و بندرت می تواند بدخیم شوند.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک: زنان مبتلا تعداد زیادی کیست های کوچک دارند که این کیست ها نیازی به جراحی یا درمان دارویی ندارند. اما زنانی که همراه با کیست ها علائم دیگری مثل پریود نامنظم دارند تحت درمان قرار می گیرند.
- اندومتریوزیس: کیست های تخمدان می تواند در افراد مبتلا ایجاد شود که اندومتریوما یا کیست شکلاتی نامیده می شود.
- حاملگی: بطور نرمال در مراحل اولیه حاملگی برای حمایت از بارداری تا زمان تشکیل جفت ایجاد می شود. گاهی اوقات این کیست تا مراحل بعدی بارداری نیز باقی می ماند.
- عفونت های شدید لگنی: نمی تواند تخمدان و لوله های رحمی را درگیر کند و در نتیجه کیست محتوی چرک ایجاد می شود.
- کیست های خوش خیم مثل سسیت آدنوم
- کانسر یا سرطان: علت ناشایع در زنان قبل از یائسگی است. در کمتر از 1 درصد موارد.
در زنان پس از یائسگی
شایع ترین علل کیست تخمدان شامل موارد زیر می باشد:
- کیست های خوش خیم ناشی از رشد غیر بدخیم
- تجمع مایع در تخمدان
- کانسر در افراد پس از یائسگی شیوع بیشتری دارد.
آیا کیست تخمدان خطرناک است؟
کیست های تخمدان در همه موارد نیاز به درمان ندارند.
در زنان قبل از یائسگی
درمان انتظاری است. از نظر علائم نظیر احساس فشار یا درد لگن، پس از 6 تا 8 هفته مجدد سونوگرافی انجام می شود. در صورتی که سایز کیست کاهش یافت یا تغییری پیدا نکرد سونوگرافی در فواصل منظم انجام می شود. تا زمانی که از بین برود و یا رشد نکند.
در زنان پس از یائسگی
در صورتی که کیست ساده باشد و CA125 نرمال باشد می توان درمان انتظاری را در نظر قرار داد و هر 3 تا 6 ماه سونوگرافی و آزمایش CA125 انجام داد. در صورت افزایش سطح CA125 یا رشد یا تغییر در کیست جراحی توصیه می شود.
در موارد کیست پایدار یا بالای 10 سانتی متر یا گهگاه در موارد اندومتریوما در موارد نازایی یا موارد شک به بدخیمی مثلا در موارد فاکتور خطر برای بدخیمی یا در سونوگرافی مشکوک به بدخیمی جراحی پیشنهاد می شود.
ترکیدن کیست های تخمدانی چه عوارضی را در پی دارد؟
پارگی کیست تخمدان در سنین باروری شایع است در یک سیکل نرمال کیست های کوچک فولیکولار همراه با تخمک گذاری پاره می شوند و اغلب بدون علامت هستند یا با درد مختصر وسط سیکل همراه هستند. در موارد افت فشار بهمراه افزایش ضربان قلب یا پارگی همراه با خونریزی ادامه دار، پارگی همراه با تب و افزایش سلول های سفید خون یا پارگی کیست درموئید یا پارگی کیست در موارد شک به بدخیمی نیاز به بستری در بیمارستان و احتمالا جراحی دارد.
در صورتی که موارد فوق مطرح نباشد صرفا فرد تحت نظر گرفته می شود.
