- پره اکلامپسی چیست؟
- چه وقت پره اکلامپسی اتفاق می افتد؟
- دلایل پره اکلامپسی چیست؟
- عوارض پره اکلامپسی برای نوزاد چیست؟
- عوارض پره اکلامپسی برای مادر چیست؟
- سندرم HELLP چیست؟
- علائم پره اکلامپسی در بارداری
- درمان پره اکلامپسی خفیف
- درمان پره اکلامپسی شدید
- راههای پیشگیری از پره اکلامپسی
- واژه نامه
پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی در بارداری چیست؟ پره اکلامپسی به اختلال جدی در فشار خون گفته می شود که می تواند همه ارگان های بدن مادر را تحت تاثیر قرار دهد. خانمی که به پره اکلامپسی دچار است، همراه با فشار خون بالا علائم دیگری نیز دارد که نشان می دهد سیستم های ارگان ها به طور نرمال کار نمی کنند. یکی از این علائم پروتئینوری (یا دفع مقادیر غیرنرمال پروتئین از طریق ادرار) است. وقتی شرایط پره اکلامپسی تشدید می شود مجموعی از علائم بروز می کند برخی از این علائم عبارت است از کاهش تعداد پلاکت در خون، عملکرد غیر نرمال کبد یا کلیه، درد در ناحیه بالایی شکم، تغییر در دید، وجود مایعات در ریه و یا سردردهای شدید. فشار خون بالا یکی از علائم شدید و قابل ملاحظه است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با پره اکلامپسی به مطلب زیر مراجعه نمایید:
- پره اکلامپسی - از دیدگاه MedScape
- پره اکلامپسی - از دیدگاه مایوکلینیک
چه وقت پره اکلامپسی اتفاق می افتد؟
پره اکلامپسی معمولا بعد از هفته بیستم بارداری و معمولا در سه ماهه سوم بارداری اتفاق می افتد. وقتی پره اکلامپسی قبل از هفته سی و دوم بارداری اتفاق بیفتد، به آن پره اکلامپسی زودرس می گویند. همچنین پره اکلامپسی می تواند در دوره ای بعد از زایمان نیز اتفاق که به آن پره اکلامپسی بعد از زایمان بیافتد.
دلایل پره اکلامپسی چیست؟
علت این که چرا برخی خانم ها به پره اکلامپسی مبتلا می شوند مشخص نیست، اما ریسک ایجاد آن در این خانم ها بالاست:
- خانم هایی که برای اولین بار باردار شده اند.
- در بارداری های قبلی سابقه پره اکلامپسی داشته اند یا از این نظر سابقه خانوادگی دارند.
- سابقه هایپرتنشن مزمن، بیماری کلیوی و یا هر دو را دارند.
- خانم های بالای 40 سال
- خانم هایی که حامل بیش از یک نوزاد هستند.
- به برخی بیماری ها از قبیل دیابت ملیتوس، ترموبوفیلیا و یا لوپوس مبتلا هستند.
- خانم های چاق
- خانم هایی که در شرایط آزمایشگاهی باردار شده اند.
عوارض پره اکلامپسی برای نوزاد چیست؟
اگر پره اکلامپسی در دوران بارداری اتفاق افتاد ممکن است لازم باشد نوزاد به نحو صحیحی متولد شود حتی اگر دوره رشد خود را کامل نکرده باشد.عوارض پره اکلامپسی برای نوزادان جدی است زیرا نوزادان زودرس در خطر مشکلات جدی هستند. برخی از این عوارض در تمام طول زندگی ادامه می یابد و فرد به مراقبت های درمانی مستمر نیاز خواهد داشت. نوزادانی که خیلی نارس باشند ممکن است جان خود را از دست دهند.
عوارض پره اکلامپسی برای مادر چیست؟
عوارض پره اکلامپسی برای مادران نیز بسیار خطرناک است زیرا خانم هایی که دچار پره اکلامپسی می شوند مخصوصا آن هایی که نوزادشان نارس به دنیا می آید، در خطر بیماری های قلبی عروقی و همچنین بیماری های کلیوی، حمله قلبی، سکته و فشار خون بالا قرار دارند. اگر شما در بارداری تان دچار پره اکلامپسی شوید این احتمال وجود دارد که در بارداری های آینده نیز دوباره دچار چنین مشکلی شوید.یکی دیگر از عوارض پره اکلامپسی تشنج است، پره اکلامپسی می تواند منجر به تشنج شود که به آن تشنج دوران بارداری یا اکلامپسیا گفته می شود. همچنین احتمال بروز سندرم HELLP نیز وجود دارد.
سندرم HELLP چیست؟
یکی دیگر از عوارض پره اکلامپسی برای مادران سندروم HELLP است، سندروم HELLP با همولیز، افزایش آنزیم های کبدی و کاهش پلاکت همراه است. در این شرایط سلول های قرمز خون آسیب دیده یا از بین می روند، لخته شدن خون با اختلال مواجه می شود و کبد به طور داخلی خونریزی می کند و موجب درد در قفسه سینه و در در ناحیه شکم می شود. سندرم هلپ شرایط اورژانسی است. خانم ها در اثر ابتلا به سندرم هلپ حتی جان خود را از دست می دهند و در نتیجه این سندرم ممکن است مشکلاتی برای فرد به وجود آید که در تمام عمر او را درگیر خواهد کرد.
علائم پره اکلامپسی در بارداری
علائم پره اکلامپسی در بارداری به شرح زیر می باشد:
- ورم کردن صورت و دست ها
- سردردی که از بین نمی رود
- تغییراتی در وضعیت دید
- درد در ناحیه بالایی شکم و یا شانه ها
- تهوع و استفراغ (در نیمه دوم بارداری)
- افزایش وزن ناگهانی
- مشکلاتی در تنفس
درمان پره اکلامپسی خفیف
درمان پره اکلامپسی خفیف هم می تواند در بیمارستان و هم در خارج از بیمارستان انجام می شود (شما می توانید در خانه بمانید و تحت نظر مستقیم پرستارتان باشید) ممکن است از شما خواسته شود تا در خانه با شمردن روزانه تعداد ضربه های فرزند تان (kick count) حرکات او را دنبال کنید و فشار خون تان را در خانه اندازه گیری نمائید. لازم است تا پزشک تان را حداقل هفته ای یک بار و برخی اوقات دو بار در هفته ملاقات کنید. وقتی به هفته 37 بارداری می رسید ممکن است به شما توصیه شود که فرزندتان را به دنیا آورید. اگر نتایج تست نشان دهد فرزند به خوبی حرکت نمی کند، ممکن است لازم باشد، زودتر از موعد زایمان نمائید.
درمان پره اکلامپسی شدید
برای درمان پره اکلاپسی شدید معمولا در بیمارستان تحت کنترل قرار می گیرد. اگر شما حداقل در هفته سی و چهار بارداری قرار داشته باشید ممکن است به شما توصیه شود هر چه سریع تر فرزندتان را به دنیا آورید. اگر کمتر از هفته 34 بارداری باشید و شرایط مادر پایدار باشد ممکن است بتوان تا موعد زایمان صبر کرد. کورتیکواستروئیدها در این شرایط می تواند به رشد ماهیچه ها کمک کند و احتمالا مادر داروهایی را برای کاهش فشار خون و ممانعت از بروز تشنج دریافت می کند. اگر شرایط مادر و نوزاد تشدید شود لازم است زایمان هر چه سریع تر انجام شود.
راههای پیشگیری از پره اکلامپسی
برای شناسایی راههای پیشگیری از پره اکلامپسی ابتدا باید فاکتورهای خطر مربوط به آن را شناسایی کنید. اگر شما مبتلا به فشار خون بالا هستید و قصد بارداری دارید باید با مشاور درمانی خود صحبت نمائید و قبل از بارداری چک کنید که آیا هایپرتنشن شما تحت کنترل قرار دارد و این که آیا این شرایط بر سلامتی شما تاثیر می گذارد. اگر شما دچار اضافه وزن هستید، معمولا توصیه می شود قبل از بارداری وزن کم کنید. اگر شما به بیماری های خاصی مانند دیابت مبتلا هستید به شما توصیه می شود که قبل از باردار شدن از تحت کنترل بودن بیماری خود اطمینان یابید.
واژه نامه
- بیماری قلبی عروقی: بیماری هایی که به قلب و عروق خونی مربوطند.
- زایمان سزارین: نوعی زایمان که طی آن نوزاد از طریق جراحی و شکافی بر روی شکم و رحم مادر به دنیا می آید.
- هایپرتنشن مزمن: فشار خون بالا که قبل از بارداری تشخیص داده می شود.
- کورتیکواستروئیدها: هورمون هایی که برای حفظ رشد ریه های جنین، همچنین برای آرتریت و سایر شرایط پزشکی تجویز می شود.
- دیابت ملیتوس: شرایطی که در آن مقدار قند خون بسیار بالا می رود.
- اکلامپسیا: به تشنج دوران بارداری می گویند که به فشار خون بالا مربوط است.
- هایپرتنشن دوران بارداری: فشار خون بالا که بعد از هفته 20 بارداری اتفاق می افتد.
- سندرم HELLP: نوع شدید پره اکلامپسی که با همولیز، افزایش آنزیم های کبدی و کاهش تعداد پلاکت ها همراه است.
- همولیز: تخریب سلول های قرمز خون
- هایپرتنشن: فشار خون بالا
- باروری در شرایط آزمایشگاهی: روشی که طی آن تخم از تخمدان زن برداشته شده و در آزمایشگاه با اسپرم مرد بارور می شود و سپس به رحم خانم منتقل می شود.
- Kick Count: ثبت تعداد دفعاتی که جنین در دوره زمانی مشخص در رحم حرکت می کند، که البته در اواخر دوران بارداری انجام می شود.
- آنزیم های کبدی: ترکیبات شیمیایی که توسط سلول های کبدی ساخته می شود و افزایش تعداد آن ها شاخصی از تخریب کبد است.
- لوپوس: نوعی اختلال خود ایمنی که سبب تغییراتی در مفاصل، پوست، کلیه ها، ریه ها، قلب یا مغز می شود.
- مواد مغذی: ترکیبات به دست آمده از غذاها، مانند ویتامین ها و مواد معدنی
- اکسیژن: گازی که برای حفظ حیات لازم است.
- جفت: بافتی که مواد مغذی را به جنین می رساند و مواد زائد را خارج می کند.
- جداشدن زودرس جفت: شرایطی که قبل از تولد جنین اتفاق می افتد و طی آن جفت از دیواره داخلی رحم جدا می شود.
- پلاکت: ساختارهای کوچک و به شکل دیسک که در خون یافت می شود و به لخته شدن خون کمک می کند.
- پره اکلامپسی: اختلالی که در طول بارداری یا بعد از زایمان اتفاق می افتد و طی آن فشار خون بالا می رود و همزمان علائم دیگری نیز بروز می یابد که حاکی از آسیب به ارگان هاست، مانند دفع مقادیر زیاد پروتئین از طریق ادرار، کاهش تعداد پلاکت ها، عملکرد غیر نرمال در کبد و کلیه، درد در ناحیه بالایی شکم، وجود مایعات در ریه ها، سردرد شدید یا تغییراتی در دید.
- نارس: به زایمان قبل از هفته 37 بارداری گفته می شود.
- پروتئینوری: به وجود مقادیر غیر نرمال پروتئین در ادرار گفته می شود.
- ترومبوفیلی: شرایطی که در آن خون به درستی لخته نمی شود.
- سه ماهه(ترایمر): هر سه ماه بارداری به یک سه ماهه تقسیم می شود.
- تست سونوگرافی: روشی که در آن با استفاده از امواج صوتی ساختارهای درونی بررسی می شود. در طول بارداری می توان از این روش برای بررسی جنین استفاده کرد.
اگر پرسش های بیشتری دارید با متخصص زنان و زایمان خود تماس حاصل نمائید.
