مروری بر هیدروسالپینکس
هیدروسالپینکس وضعیتی است که در آن لوله های فالوپ در اثر تجمع مایع مسدود می شوند. عوامل مختلفی موجب بروز هیدروسالپینکس می شوند و علائم در افراد مختلف متفاوت هستند. برخی خانم ها علائمی ظاهر نمی کنند اما هیدروسالپینکس اثر شدیدی بر روی باروری دارد.
علائم هیدروسالپینکس
علائم هیدروسالپینکس شامل موارد زیر می باشند:
- درد شکم
- درد لگن
- ترشحات غیر طبیعی واژن
این در حالی است که در بسیاری از موارد بیمار علائمی ندارد. از آن جایی که هیدروسالپینکس موجب ناباروری می شود، بسیاری از بیماران تنها زمانی که برای بارداری اقدام می کنند متوجه بیماری خود می شوند.
علل هیدروسالپینکس
عوامل مختلفی موجب این بیماری می شوند که شایع ترین علل عبارتند از:
- عفونت های مقاربتی
- اندومتریوز
- بیماری التهابی لگن
- پارگی آپاندیس
- جراحی شکمی
هنگامی که در ناحیه ای از بدن آسیبی ایجاد شده باشد، بدن به عنوان بخشی از پاسخ ایمنی، به سرعت سلول های التهابی را به آن ناحیه می فرستد. در لوله فالوپ، التهاب و بهبودی موجب از بین رفتن بیرون زدگی های انگشت مانند در انتهای لوله و در نهایت بسته شدن آن می گردد.
تشخیص هیدروسالپینکس
پزشک از روش های زیر برای تشخیص هیدروسالپینکس استفاده می کند:
تشخیص هیدروسالپینکس: سونوهیستروسالپینگوگرافی
در این روش تشخیصی، محلول سالین و هوای استریل از طریق دهانه رحم وارد رحم می گردد. سپس سونوگرافی واژینال برای مشاهده اندام های تولید مثلی و بررسی وجود انسداد به کار می رود.
تشخیص هیدروسالپینکس: سونوگرافی
این روش راهی برای تشخیص هیدروسالپینکس است اما چندان کارآمد نیست. طبق مطالعات انجام شده، تنها 34 درصد از موارد به کمک سونوگرافی قابل تشخیص هستند.
تشخیص هیدروسالپینکس: هیستروسالپینگوگرافی
این روش از پرتو ایکس استفاده می کند و انسداد لوله های فالوپ را نشان می دهد. بدین منظور، یک رنگ مخصوص از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می گردد و با تاباندن اشعه ایکس به این ناحیه، تصاویری از لوله های فالوپ به دست می آیند.
تشخیص هیدروسالپینکس: لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی یک روش جراحی است که در آن برش های کوچکی در شکم ایجاد شده و دوربین از طریق آن ها وارد می شود. این کار به پزشک امکان مشاهده اندام ها و برداشت مایع یا سایر تجمعات در داخل لوله ها را می دهد. لاپاراسکوپی تشخیصی می تواند عامل دیگری که موجب بروز ناباروری شده همانند اندومتریوز را شناسایی کند.
درمان هیدروسالپینکس
رایج ترین روش درمان هیدروسالپینکس جراحی برداشتن لوله است که سالپینژکتومی نام می گیرد. جراحی همچنین برای برداشتن بافت اسکار یا سایر چسبندگی ها که بر روی باروری اثر دارند، انجام می شود. اگر اندومتریوز علت ناباروی باشد، پزشک توده های اندومتریال را نیز برمی دارند.
اسکلروتراپی روش دیگری برای درمان هیدروسالپینکس است؛ در این روش پزشک به کمک سونوگرافی سوزنی را وارد کرده و مایع داخل لوله فالوپ را بیرون می کشد. ماده ای مخصوص به نام عامل اسکلروز کننده تزریق می گردد تا از تجمع مجدد مایع در داخل لوله پیشگیری کند.
هیدروسالپینکس و آی وی اف
برای بارداری، تخمک به کمک لوله های فالوپ از تخمدان ها به رحم می رسد. هیدروسالپینکس موجب انسداد لوله ها با تجمع مایع شده بنابراین تخمک نمی تواند از طریق لوله ها خود را به رحم برساند. همچنین بیرون زدگی های انتهای لوله که تخمک را از تخمدان به داخل لوله ها می کشند به هم می چسبند. اگر یکی از لوله های فالوپ مسدود شده باشد، هنوز احتمال بارداری بدون مداخله روش های درمانی وجود دارد؛ زیرا تخمک ها می توانند از داخل تخمدان دیگر و به کمک لوله ای که مسدود نشده است خود را به رحم برسانند.
از طرفی این احتمال وجود دارد که مایع تجمع یافته به داخل رحم نشت کند و در لانه گزینی صحیح رویان اختلال ایجاد کند. بسیاری از خانم های مبتلا به هیدروسالپینکس، از آی وی اف برای بارداری کمک می گیرند. اگر لقاح آزمایشگاهی قبل از جراحی برداشتن لوله انجام گیرد، احتمال موفقیت پایین می آید. بنابراین توصیه پزشکان این است که قبل از اقدام برای آی وی اف، باید جراحی انجام شود.
