سونوگرافی جنین چیست؟
سونوگرافی جنین نوعی تکنیک تصویر برداری می باشد که در آن با استفاده از امواج صوتی، تصویری از جنین داخل رحم ایجاد می گردد. نتایج سونوگرافی جنین پزشک متخصص زنان و زایمان را در ارزیابی رشد جنین و روند پیشرفت بارداری یاری می سازد. در برخی موارد سونوگرافی جنین می تواند به تشخیص و یا وجود برخی مشکلات کمک کند.
از چه زمانی بارداری در سونوگرافی معلوم میشود؟ برای پاسخ به این پرسش باید بدانید اولین سونوگرافی بارداری (سونوگرافی اول جنین) معمولا در طول سه ماهه اول بارداری برای تایید بارداری و تاریخ آن انجام می شود. اگر بارداری با دشواری همراه نباشد در آن صورت سونوگرافی بعدی در طول سه ماهه دوم انجام می شود، زمانیکه جزئیات آناتومیکی مشخص می شود. اگر به دلیل برخی مشکلات مانیتور کردن سلامت جنین ضرورت داشته باشد، در آن صورت انجام سونوگرافی های بیشتری توصیه خواهد شد.
علت انجام سونوگرافی جنین
در سه ماهه اول بارداری سونوگرافی به منظور بررسی حضور جنین، تعداد آن و موقعیت بارداری انجام می شود. در غربالگری های ژنتیکی که در سه ماهه اول انجام می شود، همچنین بررسی برخی ناهنجاری های دهانه رحم انجام سونوگرافی ممکن است ضرورت یابد.
در سه ماهه دوم و سوم بارداری سونوگرافی برای بررسی وضعیت آناتومیکی جنین انجام می شود (سونوگرافی آناتومی جنین). این سونوگرافی معمولا در هفته های 18 تا 20 بارداری انجام می شود. زمان انجام سونوگرافی ممکن است به دلایلی مانند چاقی یا وجود برش ناشی از جراحی در محل انجام سونوگرافی تغییر کند. زیرا فاکتورهای مطرح شده ممکن است در دیدن جنین محدودیت هایی را به دنبال داشته باشد. در طول سه ماهه دوم و سوم بارداری انجام سونوگرافی محدود به شرایطی است که موارد مشکوک وجود دارد، برای مثال بررسی روند رشد جنین یا تخمین حجم مایع آمنیوتیک.
در موارد زیر انجام سونوگرافی جنین موثر خواهد بود:
- سونوگرافی برای تشخیص بارداری: در برخی موارد جنین ممکن است خارج از رحم در لوله های فالوپ قرار داشته باشد. در این شرایط سونوگرافی جنین احتمال بارداری اکتوپیک یا بارداری خارج رحم را مشخص خواهد کرد.
- تعیین هفته های بارداری: دانستن سن جنین می تواند پزشک را یاری کند تا نقاط عطف رشد جنین را در طول بارداری دنبال کند.
- تایید تعداد جنین ها: اگر پزشک به بارداری چند قلو مشکوک باشد در آن صورت انجام سونوگرافی جنین می تواند تعداد جنین را تعیین کند.
- ارزیابی رشد جنین: پزشک با استفاده از سونوگرافی جنین می تواند روند رشد جنین را دنبال کند. با استفاده از سونوگرافی می توان حرکات جنین، تنفس و ضربان قلب او را دنبال کرد. سونوگرافی اندام جنین و سونوگرافی اندازه جنین می تواند شاخصی از سلامت جنین باشد.
- بررسی جفت و میزان مایع آمنیوتیک: جفت غذا و اکسیژن لازم را به جنین می رساند. کاهش یا افزایش مایع آمنیوتیک می تواند اختلالاتی را در عملکرد جفت به دنبال داشته باشد. با استفاده از سونوگرافی می توان موقعیت جفت و میزان مایع آمنیوتیک اطراف جنین را ارزیابی نمود.
- شناسایی نواقص در جنین: سونوگرافی می تواند روشی برای غربالگری نواقص احتمالی در جنین باشد (سونوگرافی آنورمالی جنین)
- بررسی و ارزیابی عوارض: اگر خونریزی در بارداری یا سایر عوارض بارداری وجود داشته باشد انجام سونوگرافی می تواند به تعیین علت عارضه کمک کند.
- انجام تست های پریناتال: برای انجام تست هایی مانند آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای جنینی با استفاده از سونوگرافی سوزن وارد شده در رحم هدایت می گردد.
- تعیین موقعیت جنین قبل از زایمان: در اغلب موارد جنین تا اواخر سه ماهه سوم بارداری در موقعیتی قرار می گیرد که سر آن در ابتدا قرار دارد (سر جنین رو به پایین و به سمت دهانه رحم است). با استفاده از سونوگرافی می توان موقعیت جنین را بررسی کرد و در مورد نحوه زایمان تصمیم گرفت.
به خاطر داشته باشید سونوگرافی برای تعیین جنسیت جنین نیز کاربرد دارد اما سونوگرافی جنین باید به دلایل مجاز پزشکی انجام شود و صرفا وسیله ای برای تعیین جنسیت جنین نخواهد بود.
