دروانا: 

 آزمایش کوردوسنتز چیست؟

استفاده از آزمایش کوردوسنتز رو به کاهش است؛ زیرا نمونه برداری از خون بند ناف جنین همانند آمنیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای جنین کمی خطر سقط جنین را در پی دارد. اما به هر حال در صورتی که سایر آزمایشات بارداری اطلاعات تشخیصی کافی را در اختیار قرار ندهد ممکن است انجام آزمایش کوردوسنتز لازم باشد.کوردوسنتز آزمایشی است که به عنوان نمونه برداری از خون بند ناف شناخته می شود. این آزمایش بارداری جنبه تشخیصی دارد و و طی آن نمونه ای از خون جنین با استفاده از بند ناف برداشته شده و مورد آزمایش قرار می گیرد. کوردوسنتز معمولا بعد از هفته هیجدهم بارداری انجام می شود. این آزمایش می تواند برای تشخیص برخی اختلالات ژنتیک، بیماری خونی و بررسی برخی عفونت ها انجام شود. کوردوسنتز می تواند برای انتقال خون و داروها به جنین از طریق بند ناف نبز انجام شود.

آزمایش کوردوسنتز چرا انجام می شود؟

کوردوسنتز عمدتا برای تشخیص و درمان بیماری خونی مانند آنمی جنین استفاده می شود. آنمی جنین به کم بودن تعداد سلول های قرمز خون جنین در حال رشد اطلاق می شود.

آزمایش کوردوسنتز معمولا زمانی انجام می شود که تشخیص با استفاده از آمنیوسنتز، نمونه برداری از پرزهای جنین، سونوگرافی یا سایر روش ها به دست نیاید. از آن جایی که آزمایش کوردوسنتز در مقایسه با سایر روش ها کمی خطر بیشتری را در پی دارد تنها زمانی توصیه می شود که سایر گزینه های تشخیصی در دسترس نباشد یا سایر گزینه ها نتایج مناسبی را نشان نداده باشد.

در موقعیت های نادر آزمایش کوردوسنتز می تواند شکل و تعداد کروموزوم های جنین را بررسی کند روشی که به آن آنالیز کاریوتایپ گفته می شوند. کاریوتایپ کردن خون جنین می تواند ظرف 48 ساعت انجام شود و احتمالا نتایج سریع تر از آمنیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای جنینی به دست می آید.

خطرات آزمایش کوردوسنتز

خطرات آزمایش کوردوسنتز عبارت است از:

• خونریزی جنینی: خونریزی در ناحیه ای که سوزن وارد می شود از عوارض شایع کوردوسنتز می باشد. اگر خونریزی خطرناکی اتفاق بیفتد پزشک احتمالا تزریق خون به جنین را در نظر خواهد گرفت.
• هماتوم بند ناف: تجمع خون جنین داخل بند ناف در حین یا بعد از کوردوسنتز می تواند اتفاق بیفتد. در اغلب موارد به هنگام بروز این عارضه جنین علائمی ندارد. اما در برخی موارد ممکن است ضربان قلب جنین برای مدت کوتاهی کاهش یابد. اگر هماتوم پایدار باشد پزشک وضعیت جنین را بررسی خواهد کرد. اگر هماتوم ناپایدار باشد و یا اگر ضربان قلب جنین احیا نشود پزشک انجام سزارین اورژانسی را توصیه خواهد کرد.
• کاهش ضربان قلب جنین: ضربان قلب جنین ممکن است به طور موقت بعد از انجام کوردوسنتز افت کند.
• عفونت: به ندرت ممکن است آزمایش کوردوسنتز سبب عفونت رحم یا جنین شود.
• خونریزی مادر-جنین: در 40 درصد موارد خون جنین ممکن است وارد جریان خون مادر شود. مقدار خونریزی معمولا اندک است. این مشکل زمانی بیشتر شایع است که جفت در جلوی رحم قرار داشته باشد.
• از دست رفتن بارداری: کوردوسنتز خطر سقط جنین را بیش از سایر روش های تشخیصی به همراه دارد. خطر از دست رفتن بارداری با انجام آزمایش کوردوسنتز 1.4 تا 1.9 درصد برای جنین می باشد. اما در غلب مواردی که نمونه برداری از خون بند ناف جنین انجام می شود، جنین بیمار است بنابراین نمی توان به درستی تعیین کرد آیا از دست رفتن جنین به دلیل بیماری بوده است و یا تست انجام شده در بروز این عارضه دخالت داشته است.

در نهایت تصمیم برای انجام کوردوسنتز بستگی به شما دارد. پزشک و متخصص ژنتیک تمام فاکتورهای موثر را برای شما توضیح خواهند داد و شما را در تصمیم گیری یاری خواهند کرد.

آمادگی برای انجام آزمایش کوردوسنتز یا نمونه برداری از خون بند ناف

اگر شما در هفته بیست و چهارم بارداری باشید از شما خواسته می شود از شب قبل انجام آزمایش کوردوسنتز از خوردن و آشامیدن بپرهیزید. این بدان دلیل است که برخی عوارض ناشی از آزمایش کوردوسنتز سبب می شود شما به انجام سزارین اورژانسی نیاز داشته باشید. برای راهنمایی بیشتر می توانید از پزشک متخصص زنان و زایمان خود کمک بگیرید.

شما می توانید از همسر یا یکی از نزدیکان خود بخواهید که شما را در روز انجام آزمایش کوردوسنتز همراهی کند تا پشتیبانی عاطفی لازم را داشته باشید از طرفی بعد از انجام آزمایش کوردوسنتز یا نمونه برداری از خون بند ناف شما را در رساندن به منزل یاری کند.

نحوه انجام آزمایش کوردوسنتز

قبل از هفته بیست و چهارم بارداری کوردوسنتز معمولا به صورت سرپایی انجام می شود. بعد از هفته بیست و چهارم بارداری آزمایش کوردوسنتز معمولا در بیمارستان انجام می گردد.

نمونه ای از خون مادر قبل انجام کوردوسنتز برداشته می شود تا با نمونه خون جنین مقایسه شود. حدود 30 تا 60 دقیقه قبل از انجام جراحی به شما آنتی بیوتیک داده می شود تا احتمال بروز عفونت رحم کاهش یابد. آنتی بیوتیک معمولا با استفاده از کاتتر درون وریدی وارد بدن مادر می شود.

زمانی که آزمایش کوردوسنتز یا نمونه برداری از خون بند ناف جنین آغاز می شود پزشک از سونوگرافی استفاده خواهد کرد تا موقعیت دقیق جنین را در رحم بیابد. در این زمان شما به روی کمر دراز خواهید کشید و پزشک ژل مخصوصی را روی شکم شما خواهد مالید. سپس با استفاده از دستگاه کوچکی که روی شکم شما حرکت می دهد موقعیت جنین را روی مانیتور پیدا خواهد کرد.

در ادامه پزشک شکم شما را با استفاده از ماده ای ضد عفونی کننده تمیز خواهد کرد. در برخی موارد از بی حسی موضعی استفاده خواهد شد اما اغلب مورد نیاز نخواهد بود. با استفاده از سونوگرافی، پزشک سوزن نازکی را از طریق دیواره شکم شما به رحم وارد می کند. مقدار اندکی خون موجود در بند ناف را داخل سرنگ خواهد کشید و سپس سوزن دور انداخته می شود. شما در حین وارد کردن سوزن روی تخت خوابیده اید. به هنگام وارد کردن سوزن ممکن است کمی احساس سوزش روی پوست خود داشته باشید و به هنگام رسیدن سوزن به رحم ممکن است کمی احساس درد زیر دل داشته باشید.

بعد از انجام آزمایش کوردوسنتز

بعد از نمونه برداری از خون بند ناف جنین ممکن است درد زیر دل داشته باشید. پزشک با استفاده از سونوگرفی یا مانیتور وضع حمل اکسترنال ضربان قلب جنین را بعد از انجام آزمایش کوردوسنتز بررسی خواهد کرد. زمانی که شما به خانه بازمی گردید، پزشک به شما توصیه خواهد کرد که باقی روز را استراحت کنید. شما در روز آینده می توانید به انجام فعالیت های نرمال روزمره بازگردید. پزشک از شما می خواهد در صورت بروز علائمی مانند خونریزی واژینال یا ترشح مایعات فورا مراجعه کنید.

نمونه خون بند ناف در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد و نتایج آزمایش ظرف چند روز آینده در دسترس خواهد بود.

نتایج به دست آمده از انجام آزمایش کوردوسنتز

پزشک یا متخصص ژنتیک به شما در درک نتایج حاصل از تست کوردوسنتز کمک خواهد کرد. اگر نتایج تست نرمال باشد پزشک متخصص زنان و زایمان از شما می خواهد که تحت نظر باشید.

اگر جنین عفونت داشته باشد پزشک گزینه های درمانی را توضیح خواهد داد. اگر جنین به آنمی شدید مبتلا باشد ممکن است با استفاده از بند ناف واحدهای خون به جنین انتقال داده شود.

اگر نتایج تست کوردوسنتز نشان دهد جنین به شرایطی مبتلا است که قابل درمان نخواهد بود در این صورت شما با تصمیمات پیچیده ای رو به رو خواهید بود برای مثال باید تصمیم بگیرید که تمایل دارید به بارداری ادامه دهید یا خیر. تیم پزشکی، افرادی که دوستشان دارید و همچنین نزدیکانتان شما را در این تصمیم گیری یاری خواهد کرد.