دروانا:

آی یو دی چیست؟

آی یو دی چیست؟ ای یو دی دستگاه درون رحمی یا intrauterine device که به اختصار آی یو دی نامیده می شود دستگاهی به شکل T می باشد که در درون رحم قرار داده می شود تا از بارداری پیشگیری کند. یک رشته پلاستیکی نازک به انتهای دستگاه متصل شده که به نخ آی یو دی معروف است. نخ آی یو دی به اطمینان از قرارگیری صحیح و خارج کردن آی یو دی کمک می کند. پس از خارج کردن آی یو دی قابلیت باروری به سرعت باز می گردد. جلوگیری با آی یو دی اثرات طولانی مدتی را در پی دارد.

عملکرد آی یو دی چگونه است؟

مکانیسم دقیق عملکرد کنتراسپتیو آی یو دی به درستی مشخص نیست و انواع آی یو دی موجود در بازار (آی یو دی هورمونی و مسی) به طرق متفاوتی اثر می کنند. نوع آی یو دی هرگز بر تخمک گذاری و سیکل قاعدگی تاثیر نمی گذارد.

آی یو دی هورمونی

آی یو دی هورمونی حاوی مقادیر اندکی پروژستین می باشد. پروژستین هورمونی است که شبیه به پروژسترون طبیعی بدن است که در دیواره رحم آزاد می شود. این هورمون مخاط دهانه رحم را ضخیم می کند و تماس اسپرم با دهانه رحم را دشوار می سازد. آی یو دی هورمونی همچنین رشد دیواره رحم را آهسته می کند و سبب می شود دیواره رحم چندان پذیرای تخمک بارور شده نباشد.

آی یو دی مسی

آی یو دی مسی حاوی مقادیر اندکی مس می باشد که به داخل رحم آزاد می گردد. به این ترتیب اسپرم نمی تواند برای رسیدن به تخمک حرکت مناسبی داشته باشد.

نحوه گذاشتن آی یو دی چگونه است؟

قبل استفاده از آی یو دی برای جلوگیری از بارداری باید معاینه فیزیکی انجام گیرد تا سلامت ارگان های تناسلی و عدم ابتلا به بیماری های مقاربتی تعیین گردد. پزشک متخصص زنان در مورد شیوه زندگی شما سوالاتی خواهد پرسید زیرا دستگاه آی یو دی برای همه خانم ها مناسب نمی باشد.

آی یو دی توسط پزشک قرار داده می شود و خارج کردن آی یو دی نیز باید توسط پزشک صورت گیرد. قرار دادن آی یو دی می تواند در هر دوره ای از قاعدگی انجام گیرد اما بهترین زمان در طول دوران پریودهای قاعدگی است زیرا در این زمان دهانه رحم بسیار نرم می باشد و در این زمان احتمال باردار بودن خانم بعید خواهد بود. قبل از قرار دادن دستگاه آی یو دی می توانید از مسکن ضد درد استفاده کنید تا از بروز کرامپ جلوگیری کنید. کرامپ به هنگام قرار دادن آی یو دی ناراحت کننده می باشد. برخی اوقات قبل از قرار دادن دستگاه آی یو دی ممکن است ترکیبی بی حس کننده به دهانه رحم تزریق گردد.

نحوه قرار دادن آی یو دی به این ترتیب است که ابتدا با استفاده از اسپکولوم واژن باز نگاه داشته می شود. سپس از دستگاهی استفاده می شود تا دهانه رحم و رحم ثابت نگاه داشته شوند و در ادامه لوله ای برای قرار دادن آی یو دی استفاده می شود. بازوهای T شکل به پشت لوله خم می شوند و سپس وقتی باز می شوند آی یو دی در رحم قرار دارد. وقتی آی یو دی در رحم قرار داده شد ابزارهایی که برای فیکس کردن استفاده شده بودند برداشته می شوند. نخ آی یو دی به اندازه یک اینچ از دهانه رحم بیرون می ماند اما به قدری نخواهد بود که از واژن بیرون بزند. وقتی آی یو دی در محل مناسب قرار گرفت شما می توایند فورا به فعالیت هایی روزمره خود بازگردید و نزدیکی جنسی، شنا کردن و ورزش را از سر بگیرید. فعالیت های فیزیکی شدید تاثیری بر موقعیت آی یو دی نخواهند داشت. شما همچنین می توانید از تامپون استفاده کنید.

خارج کردن آی یو دی چگونه است؟

شما هرگز خودتان به تنهایی نمی توانید اقدام به خارج کردن آی یو دی کنید زیرا ممکن است آسیبی به خودتان وارد سازید. پزشک متخصص زنان معمولا به سادگی و با کشیدن نخ آی یو دی در زاویه ای مخصوص آی یو دی را خارج می سازد پس از خارج کردن آی یو دی قبلی می توان آی یو دی جدید را بلافاصله وارد کرد. به ندرت لازم می شود برای اتساع دهانه رحم از ابزاری مخصوص استفاده کرد. اگر چنین اقدامی ضروری شود از ترکیبات بی حس کننده استفاده خواهد شد. در موارد بسیار نادر انجام جراحی هیسترسکوپی ضروری خواهد بود. در این روش از تلسکوپ کوچکی برای خارج کردن آی یو دی استفاده می شود.

لازم به ذکر است تشخیص نوع آی یو دی مناسب شما به عهده پزشک متخصص زنان قرار دارد.

آی یو دی چه مزایایی دارد؟

• احتمال بارداری با آی یو دی بسیار اندک است بیش از 95 درصد خانم هایی که از آی یو دی استفاده می کنند از نتایج جلوگیری با آی یو دی راضی هستند.
• خانم هایی که از آی یو دی استفاده می کنند دیگر نیازی به یادآوری برای مصرف قرص های ضد بارداری ندارند.
• پس از قرار دادن آی یو دی تاثیرات جلوگیری آن اعمال می شود و هر زمان که بخواهید می توانید اقدام به خارج کردن آی یو دی کنید و پس از خارج کردن آی یو دی قابلیت باروری بازخواهد گشت.
• قیمت آی یو دی چندان بالا نیست.
• آی یو دی می تواند در طول چهار هفته بعد از زایمان یا بعد از انجام سقط قرار داده شود.
• خانم هایی که از آی یو دی مسی در دوران شیردهی استفاده می کنند می توانند با آسودگی به فرزند خود شیر دهند و در روند شیردهی اختلالی ایجاد نمی شود.
• آی یو دی در طول نزدیکی جنسی توسط همسر شما و یا خود شما احساس نمی شود.
• خانم هایی که به دلیل کشیدن سیگار یا ابتلا به فشار خون بالا نمی توانند از قرص های ضد بارداری استفاده کنند می توانند روش جلوگیری با آی یو دی را در نظر داشته باشند.
• با استفاده از آی یو دی هورمونی میزان خونریزی دوران قاعدگی و درد آن کاهش می یابد.
• آی یو دی هورمونی حاوی پروژسترون، ریسک بارداری های نابجا و بیماری های التهابی لگن را کاهش می دهد.
• هورمون های موجود در آی یو دی هورمونی به آهستگی در رحم آزاد می شود.

آی یو دی چه عوارضی دارد؟

عوارض آی یو دی هورمونی شامل خونریزی های نامنظم می باشد که به مدت 3 تا 6 ماه بعد از قرار دادن آی یو دی بروز می کند. آی یو دی هورمونی جریان خون قاعدگی را تا 90 % کاهش می دهد و ممکن است در برخی موارد به قطع پریودها بیانجامد. احتمال بارداری با آی یو دی ضعیف است اما باید از عدم خارج شدن آی یو دی اطمینان حاصل کنید زیرا اگر آی یو دی جابجا یا خارج شود فرد به سادگی باردار خواهد شد. اگر زمانی که آی یو دی در محل قرار دارد بارداری اتفاق بیفتد احتمال سقط تا 50 درصد خواهد بود. اگر سریعا اقدام به خارج کردن آی یو دی کنید احتمال سقط به 25 درصد خواهد رسید. اگر آی یو دی خارج نشود احتمال ابتلا به عفونت های جدی در فرد وجود خواهد داشت. احتمال بارداری اکتوپیک به دنبال استفاده از آی یو دی هورمونی اندک می باشد.

به هنگام قرار دادن آی یو دی احتمال پارگی رحم وجود دارد. کرامپ و درد پس از گذاشتن آی یو دی ظرف چند ساعت از بین خواهد رفت. اگر فرد رفتارهای پرخطری داشته باشد که او را در خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی قرار دهد احتمال ابتلا به بیماری التهابی لگن به دنبال استفاده از آی یو دی وجود خواهد داشت، هر چند که آی یو دی هورمونی فرد را علیه بیماری التهابی لگن محافظت می کند.

چه کسانی نباید از آی یو دی استفاده کنند؟

•  خانم هایی که باردار هستند یا خونریزی غیر نرمال دارند یا به سرطان دهانه رحم و سرطان رحم دچارند.
• خانم هایی که بیماری التهابی لگن دارند یا اخیرا به بیماری های مقاربتی دچار شده اند.
• وجود برخی ناهنجاری ها در دهانه رحم، رحم یا تخمدان ها
• در صورت وجود حساسیت نسبت به مس و یا بیماری ویلسون